Ondanks kritiek blijven scholen gewoon in code geel

Pro memorie: Vlaams onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) wilde samen met de koepels zoveel mogelijk kinderen achter de schoolbanken houden, de bonden drongen erop aan om net als de bredere samenleving naar code oranje te schakelen. In dat laatste scenario zouden alle kinderen ouder dan 14 jaar halftijds afstandsonderwijs moeten volgen, wat Weyts dan weer niet wil omwille van het welbevinden en schoolprestaties van leerlingen.

Dat laatste gebeurt dus voorlopig niet voor het leerplichtonderwijs. Het volwassenenonderwijs en deeltijds kunstonderwijs zullen dan weer wel schakelen naar code oranje tegen de herfstvakantie.

Reden voor het vasthouden aan code geel in het basis- en secundair onderwijs zijn de besmettingscijfers die de CLB’s voorlegden. In de periode van 28 september tot 11 oktober raakten in totaal 1.795 Vlaamse leerlingen (0,15 procent) en 411 personeelsleden (0,25 procent) besmet. Er gingen 7.488 leerlingen (0,63 procent) en 627 (0,38 procent) personeelsleden in quarantaine.

“De meeste besmettingen zijn terug te voeren naar buiten de school”, bevestigt biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven). “De cijfers tonen dat de school geen motor is van de epidemie.” Ook viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) kan zich daarin vinden, “met die kanttekening dat er voldoende geventileerd moet worden”.

Enkel Nancy Libert, topvrouw van de socialistische vakbond ACOD, was misnoegd na de vergadering. “Ik vind het ongehoord dat het onderwijs in code geel blijft. Je mag dan wel zeggen dat het aantal besmettingen en quarantaines op school tot nu toe goed zijn, maar we leven niet op een eiland.”

Kleurcodes aanpassen

In het Vlaams Parlement werd de beslissing om niet naar code oranje te gaan links en rechts op kritiek onthaald. “De verwarring is op dit moment compleet”, zei Jean-Jacques De Gucht (Open Vld). “Mensen zien hele gebieden rood kleuren, maar horen tegelijk dat er in het onderwijs geen probleem is, want de scholen blijven in geel.” Al pleiten alle partijen er wel voor om kinderen zoveel mogelijk naar school te laten gaan.

Weyts repliceerde ‘niet getrouwd te zijn met code geel’. “Het onderwijs kan overschakelen op code oranje, als we de secundaire scholen volledig kunnen openhouden”, zei hij. Maandag zit de minister daarover opnieuw samen met de koepels en bonden. Dan beslissen ze of scholen naar code oranje gaan en of de voorwaarden voor code oranje aangepast worden. Lees: wordt het afstandsonderwijs voor plus-14-jarigen geschrapt in ruil voor strengere veiligheidsvoorschriften?

Handige meevaller is dat er morgen nog een Overlegcomité plaatsvindt waarna nieuwe maatregelen verwacht worden. Het onderwijsveld vraagt expliciet om hen prioritair te behandelen. De federale regering benadrukte ook al dat de huidige maatregelen er onder andere zijn om scholen open te kunnen houden.

Ook de virologen scharen zich achter die oproep. “Daar pleit ik al dagen voor”, zegt Molenberghs. “In het hoger onderwijs, met name in Wallonië, zijn de besmettingscijfers niet goed na enkele weken, in het leerplichtonderwijs na anderhalve maand wel. De protocollen werken dus goed. Plus: scholen hebben een groot emancipatorisch effect. Via de leerlingen bereiken we zo de ouders van kwetsbare groepen die we anders minder horen.” Maar, zo benadrukt Molenberghs, dat kan enkel blijven werken als de circulatie van het virus in de samenleving afneemt. “Op school mag dat dan meevallen, de muren van de school kunnen die maatschappelijke circulatie niet blijven tegenhouden.”

Spant Weyts op die manier het paard niet voor de kar, door de kleurcodes zo aan te passen dat ze samenvallen met zijn eigen doelstelling? “Als de keuze is om onderwijs, economie en gezondheidszorg prioriteit te geven, dan zijn die principes belangrijker dan details in de barometer”, zegt Van Ranst. “Bovendien, heb je al veel virologen gehoord die kritiek gaven op Weyts? Neen. Voilà.”