Nieuw proces van start: 25 ex-patiënten keren zich tegen Bo Coolsaet

Eind november werd Bo Coolsaet (81) door de Antwerpse correctionele rechtbank veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf, waarvan twee met uitstel, voor de verkrachting van J, zijn destijds vijftienjarige patiënte. De uroloog behandelde J met een apparaat dat door een college van experts werd beoordeeld als ‘een seksspeeltje’ met geen enkele medische meerwaarde.

Coolsaet voerde tijdens het proces aan dat het apparaat nuttig was voor het inbrengen van vaginale zalf. Hij erkende dat er geen wetenschappelijke literatuur over bestaat, maar citeerde een Londense collega: “We don’t know how it works, but it works.” Het openbaar ministerie volgde de verdediging. De veroordeling van de uroloog en de strenge motivering in het verdict kwamen voor velen als een verrassing.

Op het nieuwe proces, waarin vandaag voor het Antwerpse hof van beroep de debatten beginnen, vordert het parket-generaal opnieuw de vrijspraak. Het blijft zo bij de stelling van substitute Kim De Laet tijdens het proces in eerste aanleg: “Het is niet omdat zij iets op een bepaalde manier geïnterpreteerd heeft, dat het ook werkelijk zo was.”

Op het proces zei de nu 29-jarige J: “Er is mij nooit narcose voorgesteld. En ik vind het vernederend hier alles nog eens te moeten uitleggen en uitbeelden. Er is geen enkele twijfel: Bo Coolsaet heeft mij verkracht. Ik werd onder dwang tot een orgasme gebracht. Ik hoop echt dat mijn woord wordt gehoord. Ik heb dit niet fout begrepen, dit is echt gebeurd.”

In de nasleep van de rechtszaak meldden zich een tiental andere slachtoffers, van hetzij handelingen die werden ervaren als verkrachting, hetzij nutteloze en pijnlijke medische handelingen. Eén dame getuigde tegenover de politie dat Bo Coolsaet bij haar als tiener zonder reden haar blaas weghaalde. De meeste klachten werden bijna onmiddellijk door het Antwerpse parket geseponeerd wegens verjaring.

Intussen is het totale aantal klachten volgens onze informatie opgelopen tot 25. Negen ex-patiënten legden een getuigenis af die identiek lijkt als die van J. Geen van hen kreeg narcose voorgesteld. Elk van de negen vrouwen zegt de behandeling te hebben ervaren als verkrachting.

Bo Coolsaet was tot midden jaren 80 verbonden aan het universitair ziekenhuis in Utrecht. Daar werd hij ontslagen na klachten van collega’s. Ook toen over wetenschappelijk onethisch gedrag en experimentele ingrepen. De debatten zullen vandaag voor een groot stuk hierover gaan. Coolsaet weerlegt de kritiek van zijn toenmalige Nederlandse collega’s. Bij het het gemeentelijk archief in Utrecht ligt nog een vertrouwelijk disciplinair dossier van een medisch tuchtcollege dat destijds aanleiding gaf tot zijn ontslag, maar dat nooit werd geopenbaard voor zijn toenmalige patiënten.

Een Vlaamse ex-patiënte bewoog de afgelopen maanden hemel en aarde om het dossier te pakken te krijgen, maar de autoriteiten in Utrecht willen het niet vrijgeven. Het weinige wat er over die periode te achterhalen valt, gaat terug op persknipsels in lokale media uit 1984 en 1985. Een patiënte beweert daarin dat ze na een achteraf door andere artsen als nutteloos beoordeelde behandeling in een rolstoel belandde.

In een ruim 300 pagina’s dikke repliek betwisten de advocaten rond strafpleiter Kris Luyckx dat Coolsaet tijdens zijn Utrechtse periode iets fout zou hebben gedaan. Volgens hen zijn de klachten terug te voeren naar een door Coolsaet destijds ontslagen arts. Op het eerste proces deed hij het oplopend aantal meldingen af als een ‘processie naar Mariakerke’, verwijzend naar het kantoor van Christine Mussche, advocate van J.