Direct naar artikelinhoud
5 vragenVerkiezingen VS

Trump en Biden strijden om aandacht tijdens aparte tv-interviews. Waar moeten we op letten?

Joe Biden en Donald Trump.Beeld AFP

Donald Trump en Joe Biden laten zich donderdagavond (2 uur Belgische tijd) tijdens twee aparte bijeenkomsten ondervragen door kiezers.

Waarom twee aparte evenementen op hetzelfde tijdstip?

Trump en Biden zouden donderdagavond eigenlijk hun tweede presidentieel debat houden met elkaar. De datum en het tijdstip stonden al maanden vast. Maar Trump heeft vorige week afgezegd, omdat het organiserend comité aankondigde dat het debat virtueel zou worden gehouden vanwege Trumps recente coronabesmetting. “Daar ga ik mijn tijd niet aan verspillen”, zei Trump. “Ik ga niet achter een computer zitten.”

Biden kondigde vrijwel direct aan dat hij wél bereid was om op het reeds geplande tijdstip vragen van burgers te beantwoorden. Woensdag verraste Trumps campagneteam kiezers door op exact hetzelfde tijdstip een eigen vraaggesprek met burgers te organiseren. De zender NBC – die Trump deze mogelijkheid biedt – heeft veel kritiek over zich heen gekregen, omdat ze het kiezers onmogelijk maakt om twee gesprekken tegelijk te volgen.

Waarom zijn beide tv-interviews belangrijk?

Voor Trump is het een van de laatste kansen om de verkiezingsrace in zijn voordeel om te buigen. Het is voor hem te hopen dat er in een van de twee interviews iets gebeurt dat zo groot is, dat het de koers van de race drastisch wijzigt. De president heeft dat hard nodig, want hij ligt al maanden fors achter in de populariteitspeilingen – gemiddeld 7 tot 10 procent. Hoewel die peilingen niet per se voorspellen wie de volgende president wordt (Trump lag in 2016 ook fors achter op Hillary Clinton), is het wel een slecht teken dat Trump ook achter ligt in bijna alle beslissende staten (‘swing states’). Als Trump niet wint in een staat als Florida, wordt het heel moeilijk voor hem om nog president te worden.

Het is dus niet verwonderlijk dat Trump vanavond vragen beantwoordt van kiezers uit Florida. Voor Trump is het tv-evenement belangrijk om kiezers daar over te halen alsnog op hem te stemmen. Maar het tv-debat is ook een nationaal podium dat hij zal gebruiken om zijn achterban in andere delen van het land op te zwepen om 3 november vooral naar de stembus te gaan. De tijd dringt: Trump heeft nog maar drie weken de tijd om zijn positie in het Witte Huis veilig te stellen.

Ook voor Biden is het tv-interview vanavond van groot belang. Hij ligt weliswaar al maanden voor in de peilingen, maar die voorsprong moet ook verzilverd worden doordat de mensen die zeggen op hem te willen stemmen ook daadwerkelijk het verkiezingsbiljet gaan invullen. Ze moeten dus van de bank af en naar het stemlokaal. Of hun stem per post uitbrengen. Het tv-debat is een nationaal podium dat Biden kan gebruiken om mensen hiertoe op te roepen.

Het debat is ook belangrijk voor Biden om nogmaals aan kiezers te tonen dat hij fit genoeg is voor het presidentschap. Trump zaait daar al maanden twijfel over, onder meer door Biden dement te noemen. Tijdens het eerste presidentiële debat ontkrachtte Biden dat beeld. Maar hij staat niet bekend als een vlotte openbare spreker. Dus het is voor hem zaak vanavond kracht te blijven uitstralen en geen fouten te maken die twijfel zaaien over zijn fitheid.

In Miami worden mensen aangespoord te gaan stemmen.Beeld AP

Waar gaan de vraaggesprekken over?

Trump heeft tot nu toe geprobeerd corona weg te houden uit zijn campagne, maar vandaag kreeg hij een buitenkansje gepresenteerd, toen bekend werd dat twee medewerkers van vicepresidentskandidaat Kamala Harris positief zijn getest. Hij zal dat feit gebruiken om te stellen dat iedereen besmet kan raken, ook al doe je nog zo voorzichtig. Democraten hebben Trump tot nu toe verweten roekeloos om te gaan met het virus, onder meer door geen mondmasker te dragen. Maar dat verwijt is lastiger nu corona ook in hun eigen gelederen is opgedoken.

Biden zal vanavond vermoedelijk benadrukken dat blootstelling aan het virus onvermijdelijk is, maar dat een team er wel alles aan kan doen om de kans op verspreiding te verminderen. En dat doet Trumps campagneteam duidelijk niet.

Trumps belangrijkste gesprekspunt zal echter niet corona zijn, maar de economie en de veiligheid in het land. Zijn campagne is er tot nu op gericht geweest Amerikanen voor te houden dat hun land ten onder gaat aan geweld en aan linkse communisten als Biden president wordt. Trump zal vrijwel elke vraag van kiezers vanavond dus beantwoorden met de belofte dat de economie onder zijn bewind weer zal groeien en dat Amerika weer veilig zal worden. Trump zal ook benadrukken dat hij namens de gewone man strijdt tegen de corrupte elite in Washington, waartoe volgens hem ook Biden behoort.

De kans is groot dat Trump dat corruptie-verwijt vanavond vaak herhaalt. Sinds woensdag draait zijn campagneteam overuren om Biden ervan te beschuldigen dat hij zijn positie als voormalig vicepresident onder president Obama heeft misbruikt om zijn zoon Hunter Biden miljoenen te laten verdienen in Oekraïne. Het is een lastig verhaal, omdat een senaatscommissie (onder leiding van Republikeinen) onlangs nog concludeerde dat er geen bewijs is gevonden dat het Amerikaanse buitenlandbeleid destijds is beïnvloed door het werk van Hunter Biden. Risico voor Trump is ook dat zwevende kiezers zich irriteren aan Trumps obsessie met het Hunter Biden-verhaal, omdat ze het niet belangrijk vinden in deze tijden van diverse nationale crises, zoals de corona-uitbraak en een recessie.

Biden zal zijn eigen vraaggesprek met burgers gebruiken om nogmaals uit te leggen dat niet alleen de gezondheid van Amerikanen op het spel staat als zij voor Trump kiezen (zijn corona-aanpak kon ruim 200.000 doden niet verhinderen), maar ook de ‘ziel van Amerika’ op het spel staat als Trump wint. Volgens de Democraat is de VS gebouwd op het principe van gelijkheid, terwijl Trump alleen zou willen opkomen voor blanken, rijken en hetero’s. Biden zal jonge kiezers willen herinneren aan zijn groene plannen voor het klimaat en de economie.

President Trump voerde maandag campagne in Sanford, Florida.Beeld AFP

Waar moet ik nog meer op letten?

Het is meestal geen goed teken als een presidentskandidaat mensen gaat smeken om op hem te stemmen, melden diverse Amerikaanse media deze week. Toch is dat precies wat Trump eerder deze week deed tijdens een campagnebijeenkomst in Pennsylvania.

“Willen jullie mij alsjeblieft leuk vinden? Ik heb verdorie jullie buurt gered!”, zei Trump tegen vrouwelijke kiezers uit de ‘suburbs’ die naar zijn Democratische tegenstander Biden dreigen over te stappen. “Alsjeblieft, alsjeblieft”, zei Trump.

Vanwege die smeekbede is het interessant om vanavond te beluisteren of Trump zich weer volledig richt op vrouwen uit de rijke buitenwijken om zijn campagne te redden, of dat hij zich ook richt op anderen. Om te winnen heeft Trump ook steun nodig van ouderen in staten als Florida en blanke arbeiders uit de rurale gebieden die vorige keer niet hebben gestemd. Hoe gaat hij hen overtuigen om op hem te stemmen? De argumenten en personen die hij vanavond noemt, worden waarschijnlijk zijn focus tijdens de laatste drie weken van zijn campagne.

Voor Trump-aanhangers zal het interessant zijn om te horen of Biden eindelijk wil antwoorden op de vraag of hij het aantal zetels in het Hooggerechtshof wil uitbreiden om te voorkomen dat conservatieve rechters daar de overhand krijgen.

Waar en wanneer kan ik het debat volgen?

De rivalen Trump en Biden houden elk een apart evenement dat donderdagavond vanaf 20 uur Amerikaanse tijd wordt uitgezonden. Door het tijdsverschil is het in België dan vrijdagochtend 2 uur.

Trump beantwoordt ongeveer 60 minuten lang vragen van kiezers in Miami. De bijeenkomst wordt uit gezonden door NBC. Ook dochterbedrijven MSNBC en CNBC zenden het gesprek uit.

Gespreksleider bij het Trump-evenement is Savannah Guthrie, presentator van het nieuwsprogramma Today Show. Zij kent de politiek goed; ze is een voormalig Witte Huis-verslaggever en is getrouwd met een Democratische politiek consultant.

Joe Biden gaat circa 90 minuten in gesprek met burgers in Philadelphia. Het gesprek wordt uitgezonden door de zender ABC. Gespreksleider is nieuwspresentator George Stephanopoulos. Ook hij kent het politieke veld goed. Hij was communicatiedirecteur van het Witte Huis ten tijde van Bill Clinton en voordat hij journalist werd, politiek adviseur voor de Democraten. 

Joe Biden.Beeld Photo News