De horeca gaat vanaf maandag een maand lang dicht, het aantal nauwe contacten wordt verder beperkt tot één, en er geldt een nachtklok: het Overlegcomité zet alles op alles om de coronacrisis aan te pakken. ‘Ik ben me zeer bewust dat hier een zware economische kost aan vast hangt’, zegt premier Alexander De Croo (Open VLD).

De Croo zegt op een persconferentie dat ons land zich momenteel ‘in fase vier’ bevindt. ‘Eigenlijk hebben we moeten vaststellen dat we een ongelijke strijd voeren. Het verschil met de periode maart-april is dat het virus heel nabij is. Ik denk dat iedereen mensen kent die in quarantaine zijn, of mensen die heel ziek zijn’.

Hij herinnert eraan dat de maatregelen van vorige week al als doel hadden om het aantal contacten te beperken. ‘Dat vraagt zeer veel inspanningen’. Maar toch hebben we gezien dat het virus zich blijft verspreiden. ‘En niet met enkele procenten: het is een verdubbeling’. Gisteren overleden al 35 mensen aan de ziekte, gaf hij aan. De cijfers liggen op alle vlakken hoger dan bij de crisis in maart en april, soms zelfs het dubbele, zegt De Croo.

De cijfers bewijzen effectief dat de situatie op dit moment ernstiger is dan op 18 maart, toen de lockdown in ons land van kracht werd. Op die dag lag de incidentie, het aantal positieve gevallen per 100.000 inwoners over 14 dagen, op 180. Op 18 maart lagen er 634 COVID-patiënten in het ziekenhuis, waarvan 130 op intensieve zorgen, en waren er 22 overlijdens. Gisteren, op 15 oktober, lag de incidentie op 550, lagen er 1.949 patiënten in het ziekenhuis met een coronabesmetting, waarvan 327 op intensieve zorgen, en waren er 35 overlijdens.

‘Voelt onrechtvaardig aan’

‘Dit zijn zware maatregelen’, zei de premier over de beslissingen van het overlegcomité. ‘Ik besef dat sommige van deze maatregelen voor veel mensen onrechtvaardig aanvoelen, maar jammer genoeg is dit virus onrechtvaardig: het treft de zwaksten’, waarschuwde hij. ‘Wij Belgen zijn erg gehecht aan onze vrijheid, maar ook aan onze gezondheid. We zetten deze stap terug om hierna allemaal deze stap vooruit te kunnen zetten’.

‘Ik ben me zeer bewust dat hier een zware economische kost aan vast hangt. Weet dat de federale en de deelstaatregeringen alles op alles zetten. We gaan niemand loslaten. We gaan de overbruggingspremie voor zelfstandigen die de deuren moeten sluiten verdubbelen. We voorzien vanuit de federale regering een tijdelijke kwijtschelding van de RSZ-vergoedingen.’

‘We hebben in maart en april bewezen wat we kunnen. We hebben bewezen dat er een enorme solidariteit is om deze cijfers te doen dalen. Ik heb er het volste vertrouwen in dat we dat een tweede keer zullen kunnen.’

Sneeuwbal

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A) maakte de vergelijking met ‘een sneeuwbal die rolt. Als die een lawine wordt, die inbeukt op ziekenhuizen en huisartsen, dan zitten we in een verschikkelijke situatie.’

De basisgedachte is dat kinderen naar school moeten kunnen blijven gaan, en dat mensen niet eenzaam worden. De nauwe contacten worden weliswaar beperkt tot één iemand van buiten uw huishouden met wie u mag knuffelen. Bezoek thuis blijft toegestaan, tot maximaal vier personen, die voor twee weken dezelfde blijven. Om te vermijden dat mensen thuis feesten gaan organiseren, komt er een avondklok: tussen middernacht en 5 uur ’s morgens is er een uitgaansverbod van kracht. De verkoop van alcohol is na 20 uur ook niet meer toegestaan.

Voor telewerken is afgesproken dat dit de regel wordt voor wie mogelijk. Wie niet per se op kantoor moet zijn, moet dus van thuis uit werken. ‘Niet omdat het onveilig is in fabrieken, maar om het verkeer te beperken’.

Het besluit over de horeca zorgde op de vergadering voor een lange discussie, maar er is beslist dat de horeca opnieuw de deuren moet sluiten. Afhalen zal wel nog toegestaan zijn. Binnen twee weken wordt bekeken of de horeca twee weken later weer open mag. De minister gaf aan dat gewone markten nog mogen doorgaan. Maar speciale evenementen zoals kerstmarkten, ‘dat kan niet’. Ook ‘wintertochten’ zullen dit jaar niet kunnen plaatsvinden.

Nog geen barometer

Over de cultuur- en sportsector moeten de protocollen herbekeken worden, zegt Vandenbroucke. ‘We zijn nu in een andere situatie terechtgekomen’, zegt hij. Dat herbekijken zou binnen de week moeten gebeuren. Tot dan kunnen zaken normaal doorgaan. Waar geen protocol voor bestaat, zijn nog maximaal 40 personen toegestaan.

‘Dat betekent dat we ook belangrijke stappen zetten voor de barometer’, zegt Vandenbroucke. Maar de gesprekken daarover zijn nog niet afgerond. ‘We hebben vandaag een akkoord bereikt over de drempelwaarden. Maar als we die definitief op punt stellen, moet ook duidelijk zijn wat de gevolgen zijn’.

‘Geen bestraffing’

Vlaams minister-president Jan Jambon gaf als belangrijkste motivatie aan dat de scholen moeten openblijven. ‘Onze leerlingen mogen geen leerachtstand oplopen’. Ook het openhouden van bedrijven was bepalend. Daarbij werd gelet op de haalbaarheid voor de zorgsector, en het voorkomen dat mensen vereenzamen. ‘Hoe zwaar deze maatregelen ook zijn, ik denk dat ze coherent zijn met deze uitgangspunten’.

Over het sluiten van de horeca gaf Jambon toe dat dit ‘een moeilijke discussie was’. Bedrijven die 60 procent van hun omzet verliezen, kunnen een vergoeding krijgen van de Vlaamse overheid. De hoogte daarvan is afhankelijk van het geleden omzetsverlies. ‘Maar er zijn niet alleen centen maar ook sentimenten: we beseffen dat dit voor de getroffen mensen heel moeilijke omstandigheden zijn’.

Volgens Jambon is de sluiting overigens ‘geen bestraffing omdat de horeca niet goed gewerkt zou heben. Maar het is een omgeving waar het virus zich gemakkelijk kan verspreiden’.

Aanslepende discussies

De regeringsleiders in ons land zaten meer dan vier uur samen om te beslissen welke maatregelen er moeten komen. Verwacht werd dat rond 17 uur een persconferentie zou plaatsvinden, maar de discussies bleven aanslepen.

Meer updates in onze app DS Nieuws.

 (avh, evg)