Aanslag op leerkracht bij Parijs was zorgvuldig voorbereid, school had ook al bedreigingen gekregen
In Frankrijk is veel beroering ontstaan, nadat gisteren een leraar is onthoofd. Hij is op straat de keel doorgesneden in Conflans Saint-Honorine, een voorstad ten noordwesten van Parijs. De Franse regering noemt het een terreuraanslag. De dader, een achttienjarige Tsjetsjeen van Russische origine, is door de politie doodgeschoten. Negen mensen zijn opgepakt en worden verhoord. De extremistische moslim heeft de leraar vermoord omdat hij de cartoons van Mohammed in de klas had gebruikt.
Het lichaam van de 47-jarige leerkracht werd gisteren rond vijf uur 's avonds ontdekt in Conflans Saint-Honorine, een doorgaans rustige gemeente ten noordwesten van Parijs. Het slachtoffer was geschiedenisleerkracht in het collège du Bois d'Aulne, een middelbare school voor leerlingen van - in principe - 12 tot 15 jaar oud. Hij had begin oktober een les gegeven over de vrijheid van meningsuiting, en daarbij toonde hij volgens het parket twee karikaturen van de profeet Mohammed. Die verschenen eerder in het magazine Charlie Hebdo.
De dader van de aanslag werd niet veel later doodgeschoten door de politie. Hij sloeg op de vlucht toen agenten hem bij het lichaam opmerkten. Hij droeg een vuurwapen bij zich en een mes. Volgens het gerecht heeft hij geschoten op de agenten en probeerde hij hen aan te vallen wanneer ze hem vroegen om zich over te geven. Daarop hebben de agenten de achttienjarige dader dus doodgeschoten. (lees verder onder de foto)
Volgens getuigen zou de dader slogans als "Allah akbar" (god is de grootste) geroepen hebben. Het gaat om de 18-jarige Tsjetsjeen Aboulakh A. Hij is in Moskou geboren en heeft de Russische nationaliteit. Hij had geen strafblad en stond ook niet op de lijst van geradicaliseerden, maar hij was bij de politie wel bekend voor kleinere misdrijven als minderjarige. Er was sprake van vernielingen en geweld in groep.
De dader zat niet in de klas van de leerkracht, en zelfs niet in het bewuste college. Hij woonde met zijn familie in Evreux, een stad die ruim tachtig kilometer ten westen ligt van de plek van de aanslag. Hij beschikte over een geldige verblijfsvergunning en genoot het vluchtelingenstatuut.
De dader heeft zijn aanslag meteen ook opgeëist in een bericht op Twitter. Er stond een foto bij van het slachtoffer, het anti-terreurparket bevestigt dat dat bericht door de dader zelf is verstuurd. Het was in een behoorlijk Frans gesteld, waaruit blijkt dat de aanslag zorgvuldig was voorbereid.
De Tweet richtte zich tot de Franse president Emmanuel Macron, die "de leider van de ongelovigen" wordt genoemd. Er staat onder meer in dat de dader "een hond heeft afgemaakt die het heeft aangedurfd om de profeet naar beneden te halen". De terrorist had vooraf ook aan leerlingen van het college gevraagd om de leerkracht aan te wijzen. (lees verder onder de video)
Bekijk hieronder het verslag van "Het Journaal" en lees voort onder de video:
Het antiterreurparket heeft het onderzoek in handen. President Emmanuel Macron kwam gisteravond al ter plaatse, vergezeld door minister van Onderwijs Jean-Michel Blanquer en staatssecretaris voor de strijd tegen discriminatie Marlène Schiappa.
"Eén van onze burgers is vandaag vermoord omdat hij les gaf, omdat hij leerlingen de vrijheid van meningsuiting wou bijbrengen, de vrijheid om al dan niet gelovig te zijn", aldus Macron. "Onze landgenoot is lafhartig aangevallen en is het slachtoffer geworden van een doelbewust islamistische terreuraanslag."
Er zijn intussen negen mensen opgepakt. De eerste vier waren familieleden van de vermoedelijke dader. Franse media zeggen dat het de ouders zijn, de grootvader en een zeventienjarige jongere broer. Zaterdag werden nog vijf anderen opgepakt. Bij hen ook een ouderpaar van een leerling aan het college in Conflans Saint-Honorine en bekende moslimactivist.
Volgens procureur Ricard van het anti-terreurparket liepen de spanningen al voor de aanslag hoog op, en had de school al dreigtelefoontjes gekregen. Op vijf oktober gaf de leerkracht een les in burgerzin en moraal. Meer bepaald over de vrije meningsuiting, een onderwerp dat ook officieel op het leerprogramma staat. Hij gebruikte daarbij de karikaturen van Charlie Hebdo als voorbeeld.
Dat was niet naar de zin van tenminste één vader. Hij stapte drie dagen later in het gezelschap van iemand anders naar de school en vroeg met aandrang om het ontslag van de leerkracht. Daar ging de school niet op in. De ouders dienden daarop een klacht in tegen de leerkracht, wegens het tonen van "pornografische beelden" (omdat de man op de karikatuur naakt was). Op zijn beurt diende ook de leerkracht een klacht in, wegens laster.
Toen de leerkracht de zogenaamd naakte profeet toonde, vroeg hij volgens getuigen wel of (moslim-)leerlingen het klaslokaal even wilden verlaten. Als ze het beeld niet wensten te zien mochten ze de blik ook afwenden. Maar een meisje van 14 bleef toch in de klas.
De vader verspreidde eerst een boodschap op Facebook en wat later een video op YouTube die samen wel 27.000 keer werden gedeeld. De video vermeldde ook het adres van de school en de naam van de betrokken leerkracht. Het ziet ernaar uit dat een bekende moslimactivist een belangrijke rol heeft gespeeld in het oppoken van de zaak. Het gaat om Abdelhakim Sefrioui, de oprichter van het collectief Cheikh Yassine.
Frankrijk is in het hart geraakt door de islamistische terreur
De zaak zorgt in Frankrijk voor grote opschudding en onrust, en niet alleen in onderwijsmiddens. Premier Jean Castex heeft vanmorgen al overleg gehouden met verschillende regeringsleden, daarbij ook minister van onderwijs Blanquer. De premier kondigde aan dat Frankrijk zal reageren. Morgen zondag komt de defensieraad bijeen.
Castex zei dat zijn land "in het hart is geraakt door de islamistische terreur", en dat "het principe van de lekenstaat op barbaarse manier is aangevallen". De Franse staat stelt zich strikt neutraal op, wat godsdienst en overtuiging betreft, dat wordt de zogenaamde lekenstaat genoemd, in het Frans de laïcité. Ook minister van onderwijs Blanquer had het over een aanval op het principe van de neutrale lekenstaat.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, heeft in een Tweet haar medeleven uitgedrukt. Zij zei in gedachten bij "de leerkrachten in Frankrijk en heel Europa" te zijn. Zonder hen is er geen democratie, zegt commissievoorzitter von der Leyen.
In Conflans Sainte-Honorine kwamen zaterdag honderden mensen bijeen en werd een kleine witte mars gehouden naar het betrokken college. Bij hen ook opvallend veel jongeren, zegt onze correspondent Frank Renout die ter plekke is. "Mensen leggen bloemen neer en blijven stilstaan, als laatste eerbetoon aan de vermoorde leraar."
In de Franse scholen zal een minuut stilte in acht worden genomen na de Allerheiligenvakantie, die in de regio Parijs net gisteren is ingegaan. Woensdag komt er ook een nationaal Frans eerbetoon voor de vermoorde leerkracht. Morgenmiddag is er ook een herdenkingsmanifestatie, op de Place de la République, in het hart van Parijs. Ook moslimverenigingen hebben overigens al met afschuw gereageerd. Ze noemen de aanslag een "belediging van al wat heilig is, en van het leven van de profeet".
