Drukke kinderen, luide muziek, stomende seks: deze buren werden elkaars grootste vijand tijdens de coronacrisis

In de lente en in de zomer is het hier heftig geweest”, zucht Sara (*), die met haar vriend in een appartementsblok in Hoboken woont. In de woningen links, rechts en onder hen huizen ­gezinnen met jonge kinderen, en die moesten de voorbije maanden al hun energie kwijt in woonruimtes van 90 vierkante meter. Het resultaat: “Geschreeuw en gebonk, de godganse dag lang.” 

Sara: “Wat ook niet helpt, is dat twee van onze buren in shiften werken en dus vroeg uit bed moeten. Hen hoorden we vanmorgen ook alweer om kwart over vijf met veel kabaal opstaan. Toen ik, na even een luchtje geschept te hebben, weer in bed wou kruipen om wat bij te slapen, begonnen hun kinderen luid krijsend aan de dag.  En tot overmaat van ramp loopt de buurman voortdurend luid fluimen op te halen, wat je enorm goed kunt horen door de muren.”

Vorig jaar probeerden ze die ergernis al aan te kaarten door een briefje in zijn bus te stoppen, en even leek het ook écht beter te gaan. “Maar de voorbije maanden was het weer van dat.” 

Vredig samenwonen met je buren is sowieso al vaak een oefening in tolerantie, waarbij ongetwijfeld heel wat kiezen zijn stuk­gebeten uit ingehouden frustratie. Logisch dat het nog vaker uit de hand loopt tijdens een wereldwijde gezondheidscrisis die ervoor zorgt dat we met z’n allen veel meer thuis ­werken, televisie kijken, muziek spelen en – in sommige gevallen op zeer dramatische wijze – ruzie­maken. 

Meer hulpkreten

Toen we op zoek gingen naar ­mensen die zich de voorbije maanden bovenmatig hebben gestoord aan hun naaste bewoners, liep onze mailbox dan ook snel overvol. Gefrustreerde buren deelden geëmotioneerde epistels over luide televisietoestellen, keffende hondjes, planten die omheiningen overwoekeren, illegaal aangelegde terrassen, zonlicht afblokkende tuinhuizen en – seksuologen zullen het graag horen – onstuimige en luide vrijpartijen in het holst van de nacht. 

Nationale cijfers over het aantal burenklachten worden er in België niet verzameld, maar bij de burenbemiddeling in Gent kwamen er dit jaar al aanzienlijk meer hulpkreten binnen in vergelijking met 2019.

“Dit jaar zitten we na het derde kwartaal al aan 365 meldingen, ­terwijl we heel 2019 afsloten met 315 klachten”, vertelt Ann Cappuyns van burenbemiddeling Gent. Ook bij de dienst buren­bemiddeling in Antwerpen en Vlaams-Brabant klinkt het dat het de voorbije maanden opmerkelijk drukker is geweest. “In het merendeel van de gevallen gaan de frustraties over geluidsoverlast”, zegt Rudy Cludts, vrijwillig buren­bemiddelaar in Vlaams-Brabant. “Maar we krijgen ook veel klachten over overhellende bomen, of struiken die over de omheining groeien. Nu heb ik bijvoorbeeld enkele zaken lopen met bamboe die in de tuin van de buren is beginnen te schieten.”

Er zijn altijd ook aanzienlijk veel klachten over buren die elkaar ­lastigvallen, roddelen over elkaar of elkaar zelfs bedreigen, weet Cludts, maar het coronavirus heeft daar nog een specifieke categorie aan toegevoegd. “Mensen ergeren zich enorm aan de mate waarop hun buren de corona-maatregelen naleven. Sommigen hebben hun kleinkinderen of vrienden al ­maandenlang niet gezien, of zelfs iemand verloren aan Covid-19, maar dan zien ze hun buren wel een barbecue organiseren. Dat creëert frustraties.” 

Killing me softly

Bij Sylvia (*), die in een appartement in Sint-Gillis woont, was het de djembé van haar buurman die elke avond om half elf ’s avonds voor tandengeknars zorgde.

En Anna (*) wordt tot op heden elke dag om zeven uur ’s ochtends gewekt door de buren die op dat vroege uur aan hun verbouwingen beginnen. Ja, ook op zaterdag. 

Dat het de voorbije maanden niet eenvoudig is geweest, vertelt ook Melissa (*): “De vriend van mijn buurvrouw was ook voor de lockdown al elke avond tot een kot in de nacht bezig met het maken van heel luide, repetitieve muziek. Hij dacht echt dat hij de nieuwe Kanye West was. Toen de lockdown aanbrak vreesde ik al: hij gaat deze periode aangrijpen om aan een album te werken.

“Maar tijdens de lockdown ­kregen hij en zijn lief plots heel luide ruzie die ik natuurlijk ook door de muur kon horen”, vertelt ze. En inderdaad: op een dag zag Melissa de man met zijn valiezen door de gangen zeulen en vertrekken. “De eerste weken na zijn vertrek heb ik de buurvrouw horen treuren in haar appartement. Ze heeft zelfs een tijdje elke dag luid ‘Killing Me Softly With His Song’ gezongen, maar dat is uiteindelijk gelukkig gestopt. Ik vind het echt jammer voor haar dat haar relatie is afgesprongen, maar iedereen in ons gebouw slaapt nu wel beter.”

Huilbaby

Dries (*) en zijn vrouw maken het omgekeerde mee en liggen al twee jaar overhoop met de buren die hen er onophoudelijk van beschuldigen een bron van geluidsoverlast te zijn. Ze waren nog maar net in hun huurhuis in Gent getrokken, of de situatie begon al te escaleren. “Er werd zelfs op onze muren geklopt als we gewoon nog maar onze kastdeuren sloten. Ik heb ­speciaal kussentjes op die deuren gemonteerd om ze zachter te doen sluiten, maar zelfs dan belandden er regelmatig briefjes in de bus om te melden dat we geen respect hadden voor hun rust. En het liep vollédig uit de hand toen mijn vrouw eens op een maandag om elf uur ’s ochtends koffie zat te drinken op ons terras met een vriendin, waarop onze buurvrouw plots hysterisch huilend voor de voordeur stond. Na een tijd ben je zó bang om nog enig geluid te produceren, dat je op kousenvoeten door je eigen huis gaat lopen.”

Het verhaal kreeg een ­onverwachte wending toen de buurvrouw aan het begin van de lockdown een kind kreeg. “Een huilbaby”, verzucht Dries. “Van bij het begin weent het kind non-stop, vaak ook in het midden van de nacht. De rollen zijn dus volledig omgedraaid nu. Zowel mijn vrouw en ik werken allebei thuis, en vaak hoor ik door mijn koptelefoon heen nog steeds het gebrul aan de andere kant van de muur.” 

Goed gesprek

Het zijn stuk voor stuk erg hinderende situaties die je leven, als je ze lang genoeg laat sudderen, volledig kunnen gaan beheersen. Maar bemiddelaarster Ann Cappuyns ziet ook een breder, maatschappelijk probleem. “We zijn het omgaan met onze buren ook gewoon ­verleerd”, vindt ze. “Zeker in de ­steden leren mensen elkaar amper kennen, of pas als het slecht gaat.”

Daar is haar collega Rudy Cludts het volmondig mee eens. Wanneer hij in geschillen tussen buren probeert te bemiddelen, merkt hij dat de mensen die samen rond de tafel zitten, vaak helemaal niets van elkaar weten. “Ik heb al buren geholpen die 31 jaar niet met elkaar hadden gesproken.”

Door gewoon al een gesprek aan te knopen, kan je een burenrelatie van de verzuring behoeden. “Waarom schreeuwt een kind de hele dag? Misschien is er wel iets medisch aan de hand”, zegt Cludts. “En misschien is je buur wel extra gefrustreerd omdat hij de hele tijd van thuis moet werken en zijn concentratie maar niet kan vinden.” 

Als het toch uit de hand loopt, kan je proberen om bijvoorbeeld een vriendelijke brief te schrijven waarin je het probleem uitlegt, tipt Cappuyns nog. “Maar het is ­belangrijk om dat te doen als je gekalmeerd bent. Probeer ook zoveel mogelijk de focus te leggen op hoe je je zélf voelt bij de ­situatie, en om minder snel de beschuldigende kaart te trekken. Door hysterisch met de vinger te wijzen ga je alleen maar een deur in je gezicht krijgen.”

Vaak kunnen erg eenvoudige oplossingen al wonderen doen. Door een tapijt te leggen, of ­rubberen doppen onder de was­machine te schroeven kan je geluidshinder al flink verminderen, geven ze nog mee bij burenbemiddeling Gent. Ook vuilniszakken deponeer je best niet in de ­trappenhal om ergernissen te ­voorkomen.

En zijn je buren aan het verbouwen en word je op zaterdagochtend uit bed geboord? “Spreek dan bijvoorbeeld een rustmoment af waarop er even geen verbouwingsgeluiden zijn”, klinkt het. “Zo is het lawaai voorspelbaarder, en weet je in ieder geval wanneer het stopt.” 

De namen gemarkeerd met (*) zijn schuilnamen.