Deze Vlamingen schetsen toestand in Europese broeihaarden: ‘Het was hier ‘vrijheid blijheid’. En kijk nu’
Overal in Europa sneuvelen records, en niet van het soort waar je trots op bent. In Nederland registreerden ze vandaag in één dag 8.141 nieuwe coronagevallen, het hoogste aantal tot nu toe. Verhoudingsgewijs is Tsjechië dan weer het ergst getroffen land van de tweede golf, met 413 infecties per 100.000 inwoners. En in het Verenigd Koninkrijk zitten ze met 43.245 overlijdens aan het hoogste dodental van Europa. We polsten bij uitgeweken Vlamingen naar de toestand in hun nieuwe thuisland.
Philippe Deswarte (44) in Praag, Tsjechië413 infecties per 100.000 inwoners | 66 overlijdens op 14 oktober | 2.678 patiënten in ziekenhuis
“We zijn van het ene extreme naar het andere gegaan. In maart en april waren we nog het voorbeeld voor Europa: de aanpak van Tsjechië werd overal bejubeld. Na Italië waren we het eerste land dat in maart in lockdown ging, met als gevolg dat er hier minder dan 500 doden te betreuren waren. Maar nu zijn we ineens de slechtste leerling van de klas”, zucht Philippe, die in de bossen rond de Tsjechische hoofdstad Praag B&B Villa Gineta uitbaat.
Sinds woensdag is het land opnieuw in lockdown, en niet in een lightversie, zoals in tal van andere Europese landen. De scholen blijven dicht, de cafés ook. Restaurants mogen alleen nog meeneemmaaltijden verkopen. De cijfers zijn dan ook dramatisch: nergens in Europa grijpt Covid-19 zo snel om zich heen als in Tsjechië. De afgelopen twee weken is het totale aantal besmettingen verdubbeld, met afgelopen woensdag 9.544 nieuwe besmette personen, een record voor het land. Het aantal sterfgevallen is, ook al in twee weken, met 75% toegenomen.
Verwaterd
Philippe begrijp wel waarom de klap in zijn nieuwe thuisland zo hard aankomt nu. “Alles is verwaterd. Zo streng als de regels waren in maart en april, zo laks werd het na de lockdown. De regering vond dat er overdreven gereageerd was en liet alles weer toe. Gevolg: we leefden deze zomer alsof corona niet bestond. Belgische gasten keken vreemd op: er waren hier geen mondmaskers, geen aanbevelingen om afstand te houden, geen beperkingen rond het aantal mensen dat je mocht zien, iedereen ging gezellig op café en restaurant, en knuffelde erop los.”
Voor die losse regels betaalt Tsjechië nu de prijs. Want plots is het virus overal, ook in zijn dichte familie. Maar vooral: het land is in complete paniek omdat de ziekenhuizen overvol liggen. Gisteren kondigde de regering aan dat het leger een noodhospitaal met 500 bedden zal inrichten op een leegstaand terrein in Praag. “Het is een complete ramp. Er wordt overal plaatsgemaakt om de vele zieken te kunnen opvangen, in voetbalstadions en hotels vooral. In Praag staat een derde van de hotels leeg, en daar zetten ze nu ook al ziekenhuisbedden. Echt waar, we weten hier voorlopig even niet meer waar deze toestand naartoe gaat.”
Lenthe Stevens (23) in Amsterdam, Nederland267 infecties per 100.000 inwoners | 32 overlijdens op 14 oktober | 1.213 patiënten in ziekenhuis
Ook bij onze noorderburen blijft het aantal corona-infecties toenemen. Vandaag zijn er 8.141 nieuwe gevallen geregistreerd, een nieuw dagrecord. “Alle horeca is voor twee weken dicht, er mogen geen amateursporten meer doorgaan en ik werk verplicht thuis. Maar een mondmasker dragen moet dan weer niet, behalve op het openbaar vervoer”, vertelt Lenthe, ‘influencer marketeer’ bij BALR.
“Na zoveel maanden merk ik dat een grote groep Nederlanders niet meer akkoord gaat met de maatregelen. Amsterdammers zijn sowieso koppiger, maar als een supermarkt zelf beslist om maskers te verplichten, zullen ze al snel naar een andere winkel gaan. Je wordt echt ‘bekeken’, als je hier een mondkapje draagt. Als ik buitenkom, ben ik ook altijd verbaasd dat er nog zoveel ‘leven’ is, ondanks de toestand. Ik heb de indruk dat de mensen er hier minder mee bezig zijn.”
Bart Govaert (55) in Londen, Verenigd Koninkrijk166 infecties per 100.000 inwoners | 137 overlijdens op 14 oktober | 640 patiënten in ziekenhuis
De 9 miljoen inwoners van Londen zullen binnenshuis geen familie of vrienden meer mogen ontvangen. Dat heeft burgemeester Sadiq Khan aangekondigd. Gezien de stijgende coronacijfers schakelt de Britse hoofdstad van alarmfase 1 naar 2. “Ik heb geen idee wat er nu wél of niet mag. Het is zo verwarrend en alles verandert voortdurend. De communicatie is een ramp in Engeland”, zegt Bart, ‘program manager’ bij Google. “De regel dat we thuis geen vrienden of familie meer mogen ontvangen, steun ik wel, want ze moeten iéts doen. De cijfers gaan pijlsnel omhoog en het is duidelijk dat ze er geen controle over hebben.
Maar dit zijn eigenlijk weer halve maatregelen. Ik ben, net als veel mensen, voorstander van een complete lockdown, de komende twee weken. De scholen hebben volgende week vakantie, dus zo moeilijk zou dat niet mogen zijn. Ik heb het gevoel dat de situatie alleen zó nog effectief aangepakt kan worden. Al heb ik ook wel begrip voor het argument dat ze de economie willen laten draaien: je moet ook financieel overleven.”
Elisabeth Raes (33) in München, Duitsland37 infecties per 100.000 inwoners | 33 overlijdens op 14 oktober | 655 patiënten in ziekenhuis
“In München zijn heel wat hotspots, dus het is al spannend geweest de laatste dagen. Ze hebben sinds gisteren de maatregelen verstrengd. We mogen voortaan maar per vijf op café of slechts vijf mensen thuis ontvangen. Daarnaast hebben ze ook een alcoholverbod ingelast: er mag geen drank meer verkocht worden vanaf 21 uur en het mag niet meer geconsumeerd worden tussen 23 en 6 uur”, zegt Elisabeth, die in de stad werkt als teamcoach bij UnternehmerTUM. “Zulke maatregelen zijn echt wel nodig. Ik woon vlak bij het Olympiapark en daar zie je ‘s avonds toch veel groepjes samenkomen om te drinken.
Het zijn er sinds corona alleen maar méér geworden, dus ik vind het goed dat ze dat nu concreet aanpakken.” Met de communicatie vanuit de overheid zit het wel goed. “Zodra hier maatregelen worden afgekondigd, is voor iedereen duidelijk waaróm bepaalde dingen beslist worden.”
Vincent Vangeel (27) in Lissabon, Portugal97 infecties per 100.000 inwoners | 7 overlijdens op 14 oktober | 957 patiënten in ziekenhuis
De Portugese regering heeft gisteren voor het hele land de noodtoestand afgekondigd vanwege de sterk stijgende coronabesmettingen. Daardoor krijgt de overheid meer bevoegdheden om de bewegingsvrijheid van de bevolking in te perken en andere drastische maatregelen af te dwingen. “We mogen nu nog maar met vijf personen samenkomen in plaats van met tien”, zegt Vincent, die een zonne-energiebedrijf heeft opgericht in de Portugese hoofdstad. “Thuiswerken wordt weer strenger aanbevolen, cafés moesten sowieso al sluiten om 20 uur en er wordt vanaf dat uur ook geen alcohol meer verkocht in de supermarkten.
Ik vind dat de regering het tot nu toe heel goed heeft aangepakt. De nieuwe maatregelen zijn altijd duidelijk, simpel én aanvaardbaar. De meerderheid van de bevolking volgt ze gewoon op, zeker in de steden. Het probleem situeert zich meer in de buitenwijken van Lissabon: de mensen wonen daar dichter op elkaar en nemen vaak het openbaar vervoer naar de stad. Daar zouden ze naar mijn gevoel nog strenger kunnen optreden.”
Frederik Boriau (43) in Parijs, Frankrijk187 infecties per 100.000 inwoners | 104 overlijdens op 14 oktober | 8.949 patiënten in ziekenhuis
“Het was toch vooral ‘vrijheid blijheid’ in de stad, de afgelopen weken”, zegt Frederik, die woont en werkt in Parijs. “Veel mensen namen de voorschriften niet serieus, ook niet na de eerste verstrenging twee weken geleden. De keren dat ik mezelf heb tegengehouden om iemands kapje tot over z’n neus te trekken, zijn niet te tellen. Maar daar betalen we nu wel de prijs voor.”
Frederik zag woensdagavond president Macron zijn tv-toespraak houden voor het Franse volk en moest net als z’n Parijse vrienden even slikken. “We hadden gerekend op een avondklok vanaf 23 uur. Nu blijken cafés en restaurants dus al om 21 uur te moeten sluiten. Dat is al minder plezant. Ik had verwacht dat er, zoals altijd in de stad, relletjes zouden zijn, maar het was net héél rustig ‘s avonds. De regering heeft het Belgische systeem van de bubbels overgenomen: we mogen nog zes mensen zien. Maar net als in België is het onduidelijkheid troef: wat mag je dan nog met die zes vrienden doen en wat niet?”
Benny Vanhaelewyn (48) en Andy Corneille (51) in La Manchica, Spanje127 infecties per 100.000 inwoners | 209 overlijdens op 14 oktober | 11.671 patiënten in ziekenhuis
“Momenteel daalt de curve opnieuw in Spanje, dus dat is voor ons zeer goed. Iedereen volgt de maatregelen strikt op. Als je nog maar uit je auto stapt zonder mondmasker, doen andere mensen al teken dat je iets vergeten bent”, vertellen Benny en Andy, die Finca La Manchica uitbaten in het gelijknamige dorp. “Wanneer er lokaal een broeihaard is, zoals nu in Lorca en Totana, gaan die gemeenten meteen in volledige lockdown. Dat betekent hier nog iets anders dan in België: niemand mag er nog binnen of buiten, je komt gewoon je terrein niet meer af en er mag maar één persoon in een auto zitten voor een essentiële verplaatsing.
Door die aanpak voelen we ons hier veiliger dan in België. Toen we daar onlangs nog een weekendje waren, merkten we gewoon dat men het er niet zo nauw nam met de regels. Op de luchthaven van Charleroi was er bijvoorbeeld helemaal géén controle. Zodra we weer op de luchthaven van Alicante stonden, moesten we papieren invullen en werd onze temperatuur gemeten.”
Lotte Devolder (36) in Bergamo, Italië64 infecties per 100.000 inwoners | 43 overlijdens op 14 oktober | 4.821 patiënten in ziekenhuis
In Bergamo weten ze wat het is om het brandpunt van de coronacrisis te zijn. De beelden van overbevolkte ziekenhuizen, met patiënten op de gang, en rijen doodskisten in de kerken bent u vast nog niet vergeten. Maar nu, terwijl Europa kreunt onder de tweede golf, hebben ze de toestand in Lombardije onder controle. “Omdat we nooit gestopt zijn met strenge maatregelen”, zegt Lotte. Ze woont met haar man en kinderen vlak bij Bergamo. “We hebben in de stad nu 45 besmettingen per dag. Dat is zo goed als niks. Maar dat wil niet zeggen dat we het allemaal maar op z’n beloop laten.
Sinds deze week is sporten met vrienden opnieuw verboden, om toch maar te voorkomen dat het virus weer aan kracht wint. De kinderen mogen wel voetballen en dansen, maar de kleedkamers blijven gesloten en voor ze beginnen, wordt gemeten of ze geen koorts hebben. Dat doen ze bij ons ook als we op restaurant gaan. Wie gaat werken, moet thuis z’n temperatuur meten en een document invullen waarop hij op erewoord verklaart geen koorts te hebben. De cafés gaan opnieuw om middernacht dicht en vanaf 22 uur mag je niet meer rechtstaan aan de bar. En mondmaskers dragen we gewoon nog overal. Alles om te vermijden dat we terugkeren naar de toestanden van in maart.”