Het wordt stilaan te veel voor onze zorgverleners, kwart overweegt te stoppen: "Meerdere knipperlichten staan op rood"

Ruim de helft van de ondervraagde zorgverleners staat onder druk en voelt zich vermoeid. Zowat 4 op de 10 lijden aan slaaptekort. Op "onder druk staan" na, staan alle stressgerelateerde symptomen opnieuw op hetzelfde niveau als middenin de eerste golf begin april. De situatie is zo erg dat zelfs een kwart van de ondervraagden overweegt te stoppen met het beroep.

Naast psychische reacties werd ook gepeild naar lichamelijke klachten. Bijna een derde van de deelnemers geeft hoge scores voor hoofdpijn en spierpijn. Meer deelnemers geven aan last te hebben van spierpijn, maagproblemen en hartkloppingen dan in juni. "Dat zijn symptomen die te maken hebben met stress", zegt onderzoeker Kris Vanhaecht. "De combinatie van psychische symptomen en lichamelijke klachten, dat is gedoemd om te mislukken."   

De bevraging is al eens uitgevoerd begin april, begin mei en begin juni. In juni was het coronavirus goed onder controle en was de druk op de zorginstellingen grotendeels weggevallen. De stressniveaus van de zorgverleners waren toen ook aan de beterhand, maar intussen is het coronavirus opnieuw massaal in omloop.

Beluister hieronder het interview met Kris Vanhaecht:

"Als de zomermaanden al zouden gezorgd hebben voor een verhoging van de veerkracht, is daar nu nog weinig van te merken", klinkt het in een persbericht. "De impact van COVID-19 op de verschillende beroepsgroepen is niet te onderschatten. De gevolgen voor hun levenskwaliteit is groot. In juni was er een verbetering na de eerdere bevragingen in mei en april, maar die is nu al grotendeels tenietgedaan."

De bevraging vond plaats begin oktober. Intussen is de stress op het terrein drastisch toegenomen. Het aantal ziekenhuisopnames is toegenomen, geplande ingrepen en consultaties zijn uitgesteld, er zijn nieuwe uitbraken in woonzorgcentra en de druk op de eerste lijn is verder verhoogd. "En dat weegt duidelijk op de zorgverleners, bevestigen directies van ziekenhuizen en woonzorgcentra ons nog afgelopen vrijdag", klinkt het.

Bekijk hieronder de journaalreportage over de enquête van zorgnet Icuro (lees verder onder de beelden):

De ziekenhuizen laten weten dat ze vrezen dat er een personeelstekort dreigt door ziekteverzuim. "We krijgen inderdaad het signaal dat er meer mensen uitvallen door bijvoorbeeld COVID-19 en stress", zei Lieve Dhaene van Zorgnet-Icuro gisteren aan persagentschap Belga. Zorgnet-Icuro is de koepel boven onder meer de Vlaamse algemene ziekenhuizen. "Meestal krijgt men het wel opgelost door personeel te verschuiven of mensen te vragen om langer te werken."

Zeker de Brusselse ziekenhuizen staan onder druk. Daar vrezen ze dat ziekteverzuim onder het personeel in de komende weken wel eens tot problemen kan leiden. "We merken dat onze personeelsleden ziek worden, COVID-19 of niet. Ze zijn immers ook al maanden hard aan het werken, zonder veel tijd om te recupereren", zegt Karolien De Prez van UZ Brussel aan Belga.

"Er is een regel van meer of minder dan 6 procent absenteïsme, maar we zien nu bij de bevraging dat bij de ziekenhuizen en ook bij woonzorgcentra dat dat percentage stijgt naar 8 procent, bij sommige zelfs tot 10 procent", zegt Kris Vanhaecht. "Men wil dat opvangen met interim-personeel, maar die vijver raakt ook leeg."

De onderzoekers vragen daarom meer steun vanuit de brede samenleving. "Deze keer niet met handgeklap of witte lakens, maar wel door allemaal, jong en oud, alle maatregelen plichtsbewust op te volgen", klinkt het. "Enkel dan kan de gezondheids- en welzijnssector zijn maatschappelijke rol blijven vervullen, zoals elke burger dat van hen verwacht."

"Ik maak me echt zorgen", zegt Kris Vanhaecht. "Op sociale media zie ik veel verhalen van zorgverleners, van verpleegkundigen en artsen, die vertellen dat ze in de eerste golf er nog samen voor gingen, op adrenaline. Nu lees ik verhalen over vermoeidheid, het is niet meer met dezelfde drive, niet meer met dezelfde goesting."