Tweede jonge wolf doodgereden: ‘Het pijnlijke is dat we allemaal wisten dat dit kon gebeuren’

Twee van de vier welpjes van de wolven Noëlla en August blijven over nadat voor de tweede keer in tien dagen een jonge wolf werd aangereden in Limburg. “Het pijnlijke is dat we allemaal wisten dat dit kon gebeuren, ook de overheid”, vertelt Jan Loos van Landschap vzw. “Ik wees hen maanden geleden al op het gevaar van de plaatsen waar de twee wolven werden gevonden. We weten zeker waar het probleem zit, maar er wordt niet snel genoeg ingegrepen door de overheid.”

In september 2020 presenteerden Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) en Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters (Open Vld) een Ontsnipperingsplan met 15 projecten in Vlaanderen die leefgebieden van dieren met elkaar moeten verbinden. Zo komen er in Limburg, de groenste provincie van Vlaanderen, maar liefst 5 ecoducten, ecobruggen of tunnels bij. “Wij zijn ontzettend blij met het plan van de ministers,” verduidelijkt Loos, “maar het zal niet volstaan om de veiligheid van wolven, everzwijnen en automobilisten te garanderen. Bovendien zijn ecoducten mastodonten van bouwwerken die nog jaren zullen aanslepen voor ze klaar zijn. Laten we toe dat er nog generaties wolven doodgereden worden vooraleer zo’n ecoduct klaar is?”

Landschap vzw pleit daarom voor zogenaamde ‘quick wins’ als aanvulling op de langetermijnprojecten: “We hopen dat tegen het volgende broedseizoen de overheid kleine ingrepen aan onze wegen kan doen, zoals kokertunnels onder de wegen die een groot effect hebben.” Andy Pieters, woordvoerder van minister Demir, verduidelijkt dat het Ontsnipperingsplan grote projecten zoals de ecoducten bevat, maar ook kleinere projecten zoals ecorasters en ondertunnelingen. “Begin 2021 worden er in Oudsbergen ecorasters geplaatst op de plaats waar het tweede wolfje werd aangereden. Andere projecten zullen binnen twee jaar worden aangevat.” Door het actuele probleem van de wolven zitten ministers Demir en Peeters samen met het Agentschap voor Natuur en Bos en het Agentschap voor Wegen en Verkeer om te bekijken of enkele projecten sneller gerealiseerd kunnen worden en of andere projecten meer prioriteit moeten krijgen.

Deel van een dodelijker geheel

De laatste paar jaar zijn grotere dieren zoals wolven en everzwijnen in Vlaanderen aan een opmars bezig. Wanneer deze dieren zich op de openbare weg begeven om over te steken, kan een aanrijding ook gevaarlijk zijn voor automobilisten. De aandacht voor de wolven en everzwijnen zorgt dat het oversteken van loslopend wild steeds meer in de kijker staat. Het kadert dan ook in werkelijkheid binnen een groter Belgisch probleem: ons wegennet is moordend voor wilde dieren. Met meer dan 5 kilometer weg per vierkante kilometer heeft België het dichtste wegennet van Europa. Met de maatregelen van het Ontsnipperingsplan zouden de dieren veilig moeten kunnen oversteken naar het volgende leefgebied zonder een auto tegen te komen. 

In 2020 stierven al zo’n 11.500 dieren in België door een aanrijding. Sinds 2013 ligt het aantal aanrijdingen steevast boven de 10.000 per jaar. “Dat is maar een fractie van het echte aantal dieren dat sterft door het verkeer”, vult Loos aan. “Veel mensen geven dieren niet aan, of merken zelfs niet dat ze een dier hebben aangereden.” Vooral kleinere dieren worden vaker aangereden. De drie diersoorten die het meest worden aangereden zijn padden (3.502), egels (1.238) en bruine kikkers (551). Limburg doet het volgens de cijfers goed met maar 860 aanrijdingen. “Je moet die cijfers in hun context plaatsen”, zegt Jan Loos. “Limburg is ook de provincie met de laagste bevolkingsdichtheid, waardoor aanrijdingen minder vaak worden waargenomen.”