Veroordeelde neonazi zat mee achter betoging in Puurs

“Toen ik zondagmiddag uit de trein stapte in Puurs, werd ik plots omsingeld door politieagenten die zeiden: ‘Het is hier niet veilig.’ Uiteindelijk hebben ze me naar de auto geëscorteerd, terwijl de betogers dingen riepen als: ‘Ga terug naar je eigen land.’ Alle andere mensen konden gewoon rustig van de trein stappen, maar ik kan me in mijn eigen dorp niet meer veilig voelen omdat ik een andere huidskleur heb. Dat is toch echt niet oké?”

De 16-jarige Laura, geboren uit een gemengd huwelijk, doet zondag niet meer dan op het verkeerde moment uit een trein stappen. Die middag betogen ruim 250 mensen in Puurs, ondanks een verbod van burgemeester Koen Van den Heuvel (CD&V), om hun ongenoegen te uiten over de beelden die eerder die week opdoken. Daarop is te zien hoe de 15-jarige Beau nabij de lokale bibliotheek gestampt en geslagen wordt door enkele jongeren met een Oost-Europese achtergrond.

In het centrum blijft het zondag vreedzaam, maar in en rond het station moet de politie een vijftal keer tussenkomen omdat mensen met een andere huidskleur bedreigd en uitgejouwd worden. Het feit dat er liefst 180 agenten worden opgetrommeld op de zondag van de Ronde illustreert perfect hoe er op een mum van tijd een laagje vernis is geschraapt van een anders vrij vlekkeloze gemeente. Het pestincident werd door extreemrechtse groupuscules misbruikt om de boel op te hitsen.

Bloed Bodem Eer Trouw

Het begint vorige week woensdag, toen vijftien à twintig mensen met Vlaamse vlaggen aan de poort van de technische school staan te wachten, omdat een van de pesters daar school zou lopen. Ze intimideren er leerlingen met een andere huidskleur, waarna de politie tussenbeide komt. Bij de manifestanten laat Tomas Boutens zich opmerken. Hij is de veroordeelde leider van het neonazistische Bloed Bodem Eer Trouw (BBET). Hij is nog steeds berucht in extreemrechtse kringen en leidt momenteel ‘Project Thule’, dat volgens de eigen Facebook-groep ‘aan gemeenschapsvorming en identitaire heropwaardering’ wil werken.

De politie beschouwt het als een verkenningsronde voor een optocht op vrijdagavond. Verschillende extreemrechtse groepen hebben opgeroepen om in Puurs om 20 uur samen te komen om de gepeste tiener te steunen. Bij de initiatiefnemers Boutens, maar ook Project Yggdrasil van Rob Verreycken, tussen 2004 en 2006 Vlaams Parlementslid voor Vlaams Belang. Zijn zoon kwam vorig jaar nog in het nieuws toen hij een Hitler-groet bracht in het fort van Breendonk. Daarnaast mobiliseren het Vlaams Legioen (van Emmanuel Maris, die enkele weken geleden met zijn pick-up met nazisymbolen afzakte naar de happening van het Vlaams Belang op de Heizel), Vlaamse Wolven en Jera (met een trouwe aanhang in de Kempen).

Het gaat om obscure groepjes, die soms snel verdwijnen om niet veel later weer op te duiken onder een andere naam. Er is stilaan een netwerk aan het ontstaan, zo geven betrouwbare bronnen aan. Via de sociale media vinden ze elkaar steeds beter, hun mobilisatiekracht neemt toe. 

‘Leugenpers’

Terwijl ze vroeger slechts enkele tientallen mensen op de been kregen, verschijnen vrijdag 300 mensen in Puurs. Het zijn grosso modo dezelfde mensen die afgelopen zomer in Oostende kwamen opdagen bij de ‘Mars tegen straffeloosheid’ waarbij racistische slogans werden geroepen. Of bij een betoging in Mechelen begin september die vroegtijdig door de politie werd afgebroken.  Ook bij de optocht in Puurs zijn het voornamelijk niet-inwoners die deelnemen.

Op beelden die de betogers zelf hebben gemaakt is te zien hoe Verreycken als een van de leiders de betogers oproept om geen geweld te gebruiken en de coronamaatregelen te respecteren. Door deze krant gecontacteerd laat Verreycken weten dat hij “niet met de leugenpers praat”. 

Toch loopt het niet veel later mis, wanneer een auto inrijdt op de betoging. Niemand geraakt gewond. De drie inzittenden, van vreemde origine, verklaren dat ze belaagd werden door de betogers, waarna ze in paniek wegreden. Lokale politiebronnen bevestigen die versie van de feiten. De onderzoeksrechter laat zondagavond de bestuurder gaan. 

De betogers begeven zich vrijdagavond naar een huis even verderop, omdat ze – ten onrechte – denken dat daar een van de pesters woont. Er wordt geroepen, er vliegen projectielen tegen de gevel. Maar er is geen blijvende schade. De politie kan de gemoederen bedaren.

De slaperige gemeente is in shock door gebeurtenissen. Sinds zaterdag is het straatmeubilair in het dorpshart in Puurs ‘beklad’ met krijtboodschappen zoals ‘liefde is puur(s)’ als tegenreactie. Een nieuwe optocht, gepland op zondagmiddag, wordt verboden door de burgemeester “omdat extreme groepen de manifestatie willen overnemen”. Hij krijgt intussen politiebescherming vanwege de vele bedreigingen aan zijn adres.

Het initiatief van de tweede betoging is in handen van onder meer Schild en Vrienden en Voorpost, beide gelieerd aan Vlaams Belang. Hoewel voorzitter Van Grieken aanvankelijk werd aangekondigd als spreker, blijft hij weg. Toch is Vlaams Parlementslid Wim Verheyden aanwezig, net als Kamerleden Hans Verreyt en Steven Creyelman. Als er op Facebook een bericht verschijnt dat er vanuit Willebroek ‘Turkse tegenbetogers’ zouden komen, begeven een aantal manifestanten zich naar het station. De tegenbetogers dagen nooit op. Een zestienjarig meisje moet het dan maar ontgelden.