"We botsen tegen de grenzen van het federale systeem": de "kakofonie" van het Belgische coronabeleid

Tot nader order blijven de maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus in Vlaanderen minder streng dan in Wallonië of Brussel: zo is de nachtklok minder uitgebreid en kan er nog meer in de sport- en cultuursector. Dat is omdat de toestand in Wallonië en Brussel erger is dan in Vlaanderen, luidt het. "Ik zou nu mijn huis kunnen blussen, want misschien komt er straks een brand", verduidelijkte Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) gisteren in "De zevende dag". 

"Het brandt zeker en vast wel. Minder uitslaand dan in Brussel en Wallonië, maar je moet niet wachten tot een brand je halve huis vernield heeft voor je duidelijkere maatregelen neemt", reageert infectiologe Erika Vlieghe. "Ook bij ons brandt het. We lopen wat achter, maar meer dan dat is het niet", waarschuwt ook viroloog Steven Van Gucht.

Hoogtijd om te handelen? De burgemeesters in de Vlaamse Rand zijn in elk geval ongerust en dringen aan op bijkomende maatregelen. In West-Vlaanderen overlegt gouverneur Carl Decaluwé vanmiddag met de burgemeesters over een eventuele verstrenging van de coronamaatregelen. 

Vandaag en morgen overlegt de Vlaamse regering met virologen, gouverneurs en "verantwoordelijken uit het economisch leven". Morgenavond is er een extra ministerraad over eventuele bijkomende maatregelen. "We volgen de ontwikkelingen van uur tot uur op en zullen alles blijven doen wat nodig is om de verdere verspreiding van het virus in te dijken", laat minister-president Jambon vanmorgen weten. 

"Je krijgt verschillende maatregelen op verschillende niveaus en politieke spelletjes. En zo gaat dat maar door en zo krijg je een kakofonie waar mensen niet meer uit wijs geraken", zegt Wetstraatwatcher Ivan De Vadder in "De ochtend". "Dit komt heel amateuristisch en chaotisch over. En dat heeft ook gevolgen voor het draagvlak van die maatregelen bij mensen."

"Vlaanderen dreigt in een positie te komen die het Brussel verwijt: dat het te traag reageert, dat andere deelstaten kritiek gaan hebben", aldus De Vadder. "Stel dat Vlaanderen volgt en nog verstrengt, hebben we dan geen week verloren?", verwijst hij naar het Overlegcomité van vorige week donderdagavond. 

Vanmorgen zei Waals minister-president Elio Di Rupo (PS) aan de RTBF dat hij vrijdag op het Overlegcomité besefte dat Vlaanderen niet zo ver wilde gaan als Wallonië en Brussel en dat hij de vergadering verliet om met zijn eigen regering samen te zitten en eigen maatregelen bekend te maken. En dan zijn er ook nog politieke spelletjes. "Groen dat Vlaams in de oppositie zit en vraagt dat Vlaanderen strengere maatregelen neemt, maar datzelfde niet deed in Brussel, waar ze in de meerderheid zitten", zegt De Vadder. "En minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) die holderdebolder sneller dan gepland een verlenging van de herfstvakantie aankondigt, zoals in het zuidelijke landsgedeelte."

"We botsen in deze coronacrisis eigenlijk tegen de grenzen van het federale systeem", vindt De Vadder. "In een ideale situatie is er een sokkel: het federale niveau dat de beslissingen neemt, en waar de deelstaten dan beslissingen aan mogen toevoegen. Maar er bestaat geen hiërarchie, het federale niveau kan niets opleggen."

Geen eenheid van commando, dus. Dat is nochtans bijzonder nuttig in deze ongeziene gezondheidscrisis. "Ik begin bijna heimwee te krijgen naar de federale fase van Pieter De Crem in de eerste coronagolf, toen die bijna als een sheriff maatregelen uitvaardigde" zegt De Vadder.