‘Terug naar de lente’: Duitsland en Frankrijk leiden de lockdown-dans

Op een moment dat de dagrecords van het aantal nieuwe besmettingen in bijna alle Europese landen sneuvelen, schakelen de twee grootmachten een versnelling hoger. “We gaan terug naar de maatregelen die het virus in de lente een halt toegeroepen hebben”, zei de Franse president Emmanuel Macron woensdagavond. Met een gewichtige speech gaf hij aan: het land gaat vanaf vrijdag opnieuw in lockdown.

“We zijn allen in Europa verrast door de door de snelle opmars van het virus”, aldus Macron, die aangaf dat de tweede golf “zwaarder en dodelijker” zal zijn. De Franse president schetste een grimmig scenario: tegen midden november zouden 9.000 mensen op intensieve zorg liggen, zowat de volledige Franse capaciteit. Indien er niets gebeurt, zouden er binnen enkele maanden “minstens 400.000 extra overlijdens” zijn.

Drastische inperkingen moeten ervoor zorgen dat het Franse gezondheidssysteem niet crasht. De horeca gaat volledig dicht, telewerk wordt waar mogelijk de regel en niet-essentiële verplaatsingen verboden. Wie zich op de baan begeeft, moet over een attest beschikken. Bijeenkomsten met mensen die geen deel uitmaken van het gezin, zijn niet langer toegelaten. Ook alle niet-essentiële winkels gaan dicht. 

Wel benadrukte Macron dat er lessen getrokken zijn uit de eerste golf: de scholen en crèches blijven open en in de rusthuizen is bezoek toegelaten. De maatregelen zullen minstens tot 1 december van kracht zijn.

Eerder op woensdag kondigde ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel al een zogenaamde ‘lockdown light’ aan voor haar land. Die zal vanaf maandag 1 november ingaan en geldt eveneens tot het einde van de maand.

De beslissing kwam er na overleg met de leiders van de zestien deelstaten. “Allemaal zijn we ons bewust van de ernst van de situatie”, zei Merkel nadien. Tot dusver waren het de deelstaten die beslissingen namen over de coronamaatregelen, wat tot een potpourri aan regels leidde.

Ook in Duitsland sluiten de maatregelen aan bij de eerste golf. Zo gaat de horeca op slot en sluiten de cultuurhuizen en sportzalen. Voor de winkels komen er voorlopig alleen verscherpte regels. De scholen en kinderopvangen blijven open. Gezinnen mogen elkaar enkel nog treffen als ze met maximum tien zijn en het niet meer dan twee huishoudens betreft.

Falende contact tracing

Opvallend genoeg valt het L-woord dus wel al in Frankrijk of Duitsland, terwijl de maatregelen er vrij dicht aanleunen bij die in België. Op sommige vlakken gaan de regels, zeker in Frankrijk, natuurlijk wel verder.

Wie de besmettingscijfers erbij neemt, ziet vooral dat Frankrijk en Duitsland sneller tot de conclusie zijn gekomen dat een ernstige ingreep broodnodig is. Het Duitse Sciensano registreerde dinsdag weliswaar 14.964 nieuwe besmettingen, het hoogste aantal sinds het uitbreken van de pandemie. “Het coronavirus blijft zich met een alarmerende snelheid verspreiden in ons land, en de groei is exponentieel”, zei Merkel daarover.

De voorbije veertien dagen gaat het dan om 156 nieuwe besmettingen per 100.000 inwoners, blijkt uit cijfers van het Europees Centrum voor Ziektepreventie en –bestrijding (ECDC). Dat is tien keer minder dan in België (1.424). In Frankrijk is de situatie alarmerender – 660 nieuwe besmettingen per 100.000 inwoners – maar het blijft minder dan de helft. 

Opvallend is ook dat de urgentie in Duitsland en Frankrijk deels wordt afgemeten aan het falen van de contacttracing. “We zijn op een punt gekomen waarbij we, gemiddeld gezien in ons land, niet langer weten waar 75 procent van de besmettingen vandaan komen”, zei Merkel. Ook Macron vermeldde expliciet dat het systeem faalt. Daardoor kan men niet meer zien welke sectoren bijdragen tot de uitbreiding van de epidemie.