Rekenhof kritisch voor manier waarop VRT contracten uitdeelt

Terwijl er in de commissie Media gedebatteerd wordt over het Auditrapport van de VRT en de rol die Luc Van den Brande (CD&V), de voorzitter van de raad van bestuur, in de malaise aan de VRT-top speelt, raakten er meer details bekend over de manier waarop de VRT de voorbije jaren met zijn centen omsprong. Het rapport van het Rekenhof toont aan dat er daar nog ruimte voor verbetering mogelijk is.

Het Rekenhof maakte een steekproef uit de facturen van meer dan 5.000 euro die tijdens de eerste helft van 2018 opgesteld werden. Van de 109 crediteuren werd er telkens willekeurig één factuur geselecteerd. Bij contracten waar mededinging vereist was, en de VRT dus tussen meerdere kandidaten had moeten kiezen, bleek er in 18 van de 47 gevallen een tekortkoming te zijn. “Meermaals wees de VRT een overheidsopdracht rechtstreeks aan een dienstverlener toe, zonder een overheidsopdracht te plaatsen of zonder meerdere ondernemingen te raadplegen, hoewel de overheidsopdrachtenregelgeving dat vereiste”, schrijft het Rekenhof. De VRT kon ook niet altijd een financieel overzicht per overeenkomst geven.

Problematisch

Dat is problematisch, vindt het Rekenhof. “Het gebrek aan een overzicht van de lopende contracten en aan inzicht in de gecumuleerde uitgave aan de individuele dienstverleners vergroot het risico dat bepaalde overeenkomsten ten onrechte niet of niet tijdig opnieuw in mededinging worden gezet.” Misschien had de VRT dus voor bepaalde opdrachten minder hoeven te betalen als hij verschillende leveranciers had gecontacteerd.

Als omroep hoeft de VRT ook niet altijd mededinging te organiseren, bijvoorbeeld als hij voor een nieuw specifiek programma bij een productiehuis aanklopt. Die uitzonderingen zijn mogelijk, maar ook daar stelt het Rekenhof manco’s vast: “De VRT heeft herhaaldelijk de algemene principes van transparantie en gelijkheid niet gerespecteerd.” 

Het rapport van het Rekenhof werd in oktober 2019 aan de VRT overhandigd. Toenmalig CEO Paul Lembrechts schreef op 14 november een antwoord. Daarin gaf hij aan dat de openbare omroep bezig is met “een aantal acties op het vlak van data- en documentmanagement, die moeten verzekeren dat de VRT de basisprincipes van de wetgeving overheidsopdrachten in alle gevallen naleeft en dit ook op gedocumenteerde wijze kan aantonen.” 

Enkele weken na het Rekenhof-rapport barstte aan de VRT-top het conflict los tussen Lembrechts en Peter Claes, de toenmalige directeur Media en Productie. Die laatste werd er onder meer van beschuldigd te los om te springen met de regels en te gul te zijn voor bepaalde leveranciers en productiehuizen. De lijst van facturen die het Rekenhof onderzocht, spitst zich niet toe op de facturen van de directie Media en Productie. Naast reclamebureaus en productiehuizen gaat het ook over lease-auto’s, consultancy en technische diensten.