Er is een La Niña ontstaan in de Stille Oceaan, en dat heeft grote gevolgen voor het weer: hoe zit dat voor België?
In de Stille Oceaan heeft zich een "matige tot sterke" La Niña ontwikkeld, en dat zal brede gevolgen hebben voor het weer in grote delen van de wereld, van droogtes op één plaats tot heel natte periodes of stormen in andere regio's. La Niña zou tot ergens begin volgend jaar kunnen duren.
Het wereldmeteorologisch instituut (WMO), het overkoepelende weerbureau van de Verenigde Naties, kwam vandaag met het nieuws naar buiten: "La Niña zal een invloed hebben op regenval en temperatuurspatronen in grote delen van de wereld."
Hoe sterk La Niña zal uitvallen, is nog niet helemaal zeker, maar de laatste keer dat we een sterke hadden, was 10 jaar geleden. Deze La Niña zal bijna zeker tot het einde van het jaar duren (de WMO geeft dit 90 procent kans), met 55 procent kans dat het voortduurt tot en met het eerste semester van 2021.
Wat is La Niña?
La Niña is een natuurlijk fenomeen waarbij oppervlaktewater in de oostelijke Stille Oceaan op grote schaal afkoelt. Het ontstaat wanneer warm oppervlaktewater door sterke winden westwaarts wordt geblazen, weg van Zuid-Amerika richting Indonesië. Daardoor kan er kouder water van dieper in de oceaan naar de oppervlakte komen. Het heeft een licht afkoelend effect op de wereldwijde temperatuur.
Ander weer van Indonesië tot de VS
Die tijdelijke verandering heeft dus grote gevolgen voor het weer, niet enkel in de grote regio rond de Pacific, maar mogelijk zelfs tot bij ons. In principe krijgen Indonesië, Australië en delen van Zuidoost-Azië (veel) meer regen dan gewoonlijk.
In het noorden van de VS en Canada zou er meer kans zijn op stormen, mogelijk met veel sneeuw of regen. Maar zuidelijke staten in de VS zouden dan weer met meer droogte te maken kunnen krijgen. In het oosten van Afrika zou het tijdens het plantseizoen droger dan gewoonlijk kunnen worden, en in Latijns-Amerika zou het natter zijn in noordelijke gebieden, en droger in zuidelijke regio's. De VN hoopt dat boeren en landen zich hier voldoende op kunnen voorbereiden.
In grote delen van Zuidoost Azië kan het veel meer regenen dan anders
Krijgen we een natte winter?
Dichter bij ons zou La Niña minder invloed hebben, al kan het volgens onderzoek leiden tot een erg natte winter in Europa. De meningen zijn evenwel verdeeld: sommigen zeggen dat het amper tot geen invloed zal hebben. Weerman Frank Deboosere noemt de effecten voor Europa "minimaal". Er was bij de vorige sterke La Niña wateroverlast bij ons, in november 2010 en januari 2011, maar de link daarvoor rechtstreeks leggen met La Niña vindt Deboosere veel te kort door de bocht. De Stille Oceaan ligt nu eenmaal ook heel ver verwijderd van ons land.
Op de grafiek van de WMO is duidelijk de blauwe vlek te zien over het oosten van de Stille Oceaan, door de lagere oppervlaktetemperatuur. Rechts is een projectie te zien van de te verwachten neerslaghoeveelheden: hoe groener, hoe meer neerslag, hoe bruiner, hoe droger dan normaal.
En wat met de klimaatopwarming?
La Niña is eigenlijk een onderdeel van het fenomeen El Niño - Zuidelijke Oscillatie (ENSO), dat drie cyclische fases heeft: El Niño (een warme fase), La Niña (koude fase) en een neutrale fase.
La Niña zou dus een matigende invloed kunnen hebben op de wereldwijde temperaturen, maar toch zal 2020 sowieso nog een van de warmste jaren ooit gemeten worden. "Het effect van La Niña wordt ruimschoots gecompenseerd door de klimaatopwarming", zegt Petteri Taalas van de WMO. "Tegenwoordig zijn jaren met La Niña zelfs warmer dan jaren met El Niño uit het verleden." Met andere woorden, het kan misschien een heel tijdelijke rem zetten op de globale temperatuur, maar de klimaatopwarming zal daarmee niet weg zijn.
Tegenwoordig zijn jaren met een (afkoelende) La Niña wereldwijd warmer dan jaren die vroeger een (opwarmende) El Niño hadden
