Nieuwe lockdown lijkt onafwendbaar: deze maatregelen liggen vandaag op tafel bij het Overlegcomité

Het Overlegcomité zit om 13 uur opnieuw samen over de razendsnelle verspreiding van het coronavirus. Donderdag zijn 743 nieuwe patiënten opgenomen in de ziekenhuizen – een zoveelste dagrecord. In het huidige tempo bereiken de afdelingen intensieve zorg over zeven tot tien dagen hun maximumcapaciteit. Ook de besmettingscijfers zijn nog altijd erg hoog. 

“We zien niet de verbetering die we hoopten te zien”, zegt coronacommissaris Pedro Facon. “Er zijn krachtige maatregelen nodig.” Een groep van 35 wetenschappers, onder wie de biostatistici Geert Molenberghs en Kurt Barbé, pleit in een open brief om “onmiddellijk lockdownmaatregelen te nemen, op een evenwichtige en geproportioneerde manier”. 

Contacten

Het Overlegcomité zal in de eerste plaats naar de sociale contacten kijken. Op voorzet van de expertengroep Celeval wordt overwogen om het bezoek thuis te beperken tot één knuffelcontact. Tot op vandaag is het toegestaan om vier mensen van buiten de eigen bubbel te ontvangen.

Verplaatsingen

Ook de niet-essentiële verplaatsingen liggen onder het vergrootglas. In het advies van Celeval wordt een volledig verbod gesuggereerd, zoals in de eerste lockdown, maar daar bestaat geen consensus over. Een andere optie is om te werken met een perimeter van 5 of 10 kilometer. In Frankrijk mag niemand zijn huis verder verlaten dan 1 kilometer, tenzij met een speciaal formulier op zak. In Ierland bedraagt de perimeter 5 kilometer.

Om het aantal verplaatsingen terug te dringen, willen de experts sowieso het ‘funshoppen’ aanpakken. Een optie is om niet-essentiële winkels te sluiten, maar de Vlaamse en federale regering lijken niet geneigd daarop in te gaan. De economie moet blijven draaien. Bovendien worden winkels zelf niet beschouwd als potentiële besmettingshaarden. 

Voorts adviseren de experts om de ‘contactberoepen’, zoals kappers en schoonheidsspecialisten, opnieuw te sluiten. Ook worden de vakantieparken tegen het licht gehouden. Gaan ze helemaal dicht of worden alle gemeenschappelijke ruimtes gesloten? Mensen zouden wel nog mogen afreizen naar hun tweede verblijf.

Bedrijven en scholen

Wat wel duidelijk is: bedrijven zullen niet moeten sluiten, al wordt telewerk allicht verplicht waar kan. De scholen zullen normaal heropenen na 11 november. De rol van afstandsonderwijs is daarin belangrijk, zeker voor oudere leerlingen. 

Motivatie

Tot slot zal er ook strikter worden toegekeken op de handhaving van de regels. Iedereen beseft: we kunnen nog zoveel nieuwe maatregelen treffen als we willen, als ze niet gevolgd worden maken ze geen verschil. Uit onderzoek van motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent) blijkt dat ongeveer 50 procent van de bevolking vastberaden is om de maatregelen op te volgen. Tijdens de eerste lockdown lag dat nog op 80 procent.

Voor de zorgsector is er geen seconde meer te verliezen. In een gezamenlijke noodkreet benadrukken de Belgische ziekenhuizen dat er “nu doortastende maatregelen” moeten komen om de “helse spiraal” van coronabesmettingen te breken. “De ziekenhuizen raken buiten adem. Het saturatiepunt lijkt onontkoombaar. We maken ons geen illusies”, luidt het. Margot Cloet, topvrouw van Zorgnet-Icuro, pleitte ook expliciet voor een lockdown.

Volgens premier De Croo zal het Overlegcomité op basis van “wetenschappelijke adviezen, feiten en cijfers” beslissen, zo verklaarde hij in de Kamer. De Waalse, Brusselse en Franstalige overheden zullen vragen om zeker het advies van de virologen te volgen, stelt PS-voorzitter Paul Magnette in een interview met Het Laatste Nieuws. Ook de Vlaamse regering is zich bewust van de ernst van de situatie. Een lockdown 2.0 lijkt zo onvermijdelijk.