Sluiting van de horeca is niet onwettig: Raad van State volgt het voorstel van de auditeur niet

De verregaande coronamaatregelen treffen weinig andere sectoren zo hard als de cultuurwereld en natuurlijk de horeca. Voor de tweede keer dit jaar moesten hoofdzakelijk cafés hun deuren sluiten voor het publiek, waardoor andermaal een financiële strop als een zwaard van Damocles boven de hoofden van de uitbaters hangt. 

Een auditeur van de  Raad van State beargumenteerde nu dat die sluiting mogelijk in strijd was met de grondwet. Daartoe diende de auditeur een vordering tot schorsing in van het ministerieel besluit om de horeca volledig op slot te doen. Die vordering is nu officieel door de Raad van State verworpen, waardoor men bevestigt dat de sluiting niet ongrondwettelijk is. 

Het arrest van de Raad van State luidt als volgt: “In deze zaak verwerpt de Raad van State vooreerst de zienswijze van verzoekster dat de minister van Binnenlandse Zaken niet de bevoegdheid had om de genomen maatregel uit te vaardigen. Ook verwerpt de Raad de kritiek die in essentie steunt op de schending van een aantal rechtsbeginselen zoals het zorgvuldigheidsbeginsel, het evenredigheidsbeginsel, het gelijkheidsbeginsel, het proportionaliteitsbeginsel, en de vrijheid van ondernemen van horeca-uitbaters.”

Die tweede zin heeft betrekking op een nieuwsbericht van begin deze week. Toen stapten drie voorname horeca-ondernemers naar de rechter met advocaten Kris Luyckx en Joost Bosquet aan hun zijde. Wim Van der Borght (Shrimp Tempura), Gunther Dieltjens (Horta Groep) en Jan Jacobs (Fiera, Brouwershuis en J&M Catering) wilden de sluiting ongedaan laten maken omdat die volgens hen een inbreuk op de vrijheid van ondernemen en een schending van het gelijkheidsbeginsel inhoudt.

In de praktijk had het arrest waarschijnlijk geen verschil gemaakt. Zelfs een schorsing van het ministerieel besluit had niet willen zeggen dat we vanavond opnieuw op café of restaurant zouden kunnen gaan. “Zelfs als uit het arrest zou blijken dat de sluiting van de horeca in strijd is met de grondwet, raad ik horecabazen af om hun zaak te openen”, zegt Stijn Verbist, die Rechtsbescherming tegen de overheid doceert. “Intussen zijn immers alweer nieuwe maatregelen genomen, of die zullen straks nog genomen worden. Die eventuele nieuwe maatregelen kan men dan natuurlijk wel weer opnieuw aanvechten.” 

Ook de auditeur die de sluiting onwettig vindt, pleitte niet voor een heropening van de sector. Hij adviseerde om het ministeriële besluit niet op te schorten, zelfs als het in feite onwettig bleek te zijn. Volgens de auditeur is een verdere overbelasting van de zorgsector niet aan de orde en primeert het algemene belang op dit moment.

“We zijn vooral blij met de vaststelling dat de auditeur van de Raad van State ons gelijk geeft, dat de verplichte en selectieve sluiting van de horeca door de minister, niet wettelijk is. De juridische symboolwaarde hiervan is erg groot”, aldus Wim Van der Borght. “Hiermee wordt bevestigd dat de horeca niet zomaar een schakelaar is, die je te pas en te onpas aan of uit kan zetten. Horeca wordt iedere keer onterecht als eerste gesloten en mag slechts als laatste terug openen. Hopelijk is dat nu definitief voorbij.”