Voorstelling van OSIRIS-REx in de buurt van het oppervlak van de asteroïde Bennu.
NASA/Goddard/University of Arizona/Public domain

Buitenaardse bodemstalen veilig opgeborgen in ruimtetuig OSIRIS-REx

De NASA heeft met succes de operatie afgerond om de stalen van de asteroïde Bennu veilig op te bergen in het midden van het ruimtetuig OSIRIS-REx. Die delicate operatie was vervroegd van 2 november naar 27 oktober omdat er deeltjes van het waardevolle materiaal wegsijpelden uit de collectorkop waarmee OSIRIS-REx het bodemstaal genomen had.

OSIRIS-REx had met een grijparm zoveel kiezels en ander bodemmateriaal verzameld op 20 oktober dat er grotere rotsjes niet helemaal in de collertorkop geraakt waren. Daardoor was een klep niet helemaal afgesloten en sijpelde er traag materiaal uit de collectorkop, deeltjes die in de buurt bleven hangen door het mini-zwaartekrachtveld van het ruimtetuig. 

De collectorkop op het einde van de robotarm drong tijdens de 6 seconden dat hij contact maakte met Bennu zo'n 24 tot 48 centimeter diep door in de ondergrond, wat erop wijst dat de asteroïde zandachtig en schilferachtig is onder het ruwe oppervlak, zei de NASA. 

Het is niet duidelijk hoeveel bodemmateriaal van Bennu er precies is verzameld, maar het is in elk geval meer dan het minimum van 60 gram dat het doel was van de missie. Op basis van beelden van OSIRIS-REx schatten wetenschappers van de missie dat het om zo'n 2 kilogram zou kunnen gaan. 

De collectorkop en het materiaal zijn nu met de grijparm van OSIRIS-REx in de Sample Return Capsule (SRC) geplaatst, in het midden van het ruimtetuig.

De operatie was delicaat omdat het grondteam bevelen moest geven aan het ruimtetuig om verschillende stappen in het proces te zetten, terwijl OSIRIS-REx voor veel andere procedures zo goed als autonoom werkt. Elke communicatie met het ruimtetuig duurde over en weer minstens 37 minuten omdat OSIRIS-REx zo ver van de aarde staat dat het 18,5 minuten duurt voor een signaal van de satelliet de aarde bereikt en omgekeerd. Ook tijdens de operatie is er overigens nog bodemmateriaal weggelekt. 

"Ook al breekt mijn hart voor het verlies van een deel van het staal, toch bleek het een behoorlijk cool wetenschappelijk experiment te zijn en we leren er veel van", zei Dante Laurette, de hoofdwetenschapper van het project aan de University of Arizona.

Een niet-gedateerde foto van de NASA van de collectorkop boven de Sample Return Capsule, de capsule waarin het staal naar de aarde zal gebracht worden.
NASA via AP

September 2023

OSIRIS-REx is nu zo'n 322 miljoen kilometer van de aarde verwijderd en zal pas vertrekken van bij Bennu in maart van volgend jaar. Dan staan Bennu en de aarde in een gunstige positie tegenover elkaar. 

Verwacht wordt dat het ruimtetuig in september 2023, 7 jaar na de lancering vanop Cape Canaveral, een zachte landing zal maken in een woestijn in de Amerikaanse staat Utah met behulp van een parachute.

De lading buitenaards materiaal die OSIRIS-REx meebrengt, als alles goed gaat, zal de grootste zijn sinds de astronauten van het Apollo-programma rotsen en stof van de maan meebrachten. 

Japan heeft de laatste 20 jaar twee maal stalen genomen van andere asteroïden, maar daarbij ging het steeds om erg kleine hoeveelheden. De tweede lading daarvan wordt in december op de aarde verwacht. 

De asteroïde (101955) Bennu is een donkere, afgeronde klomp die groter is dan het Empire State Building. Bennu draait in een baan rond de zon en is rijk aan koolstof, een van de fundamentele bouwstenen van het leven zoals wij dat kennen.

Gedacht wordt dat in Bennu de bouwstenen van ons zonnestelsel bewaard zijn gebleven en wetenschappers hopen dat de bodemstalen kunnen helpen om het ontstaan van het zonnestelsel te verklaren en ook het ontstaan van leven op onze planeet.

Een analyse van de bodemstalen kan ons ook helpen om ons beter voor te bereiden als een asteroïde met de aarde dreigt te botsen, zo denken wetenschappers. Bennu komt soms behoorlijk dicht bij de aarde en tussen 2175 en 2199 is er een cumulatieve kans van 1 op 2.700 dat de asteroïde de aarde zou kunnen raken. Het goede nieuws daarbij is dat de asteroïde niet bepaald een kleintje is, maar dat ze het leven op aarde niet zal uitroeien, mocht het tot een botsing komen.

Foto van de collectorkop van OSIRIS-REx die contact maakt met het oppervlak van de asteroïde Bennu.
NASA/Goddard/University of Arizona via AP

Meest gelezen