‘Vergis je niet, Trump wint weer’

Robert Cahaly weet dat hij volgende week, als Joe Biden toch wint, te boek zal staan als de man die zich wereldwijd voor gek heeft gezet en nooit meer serieus moet worden genomen. Of hij wordt, als hij gelijk krijgt, de enige opiniepeiler die Trumps herverkiezing zag aankomen. Cahaly en zijn bureau Trafalgar Group waarschuwen al weken dat de presidentsstrijd veel spannender is dan vrijwel alle gerenommeerde opiniepeilers willen laten geloven.

Terwijl Trump deze week opnieuw om de oren werd geslagen met peilingen dat Biden landelijk gemiddeld zo’n negen procentpunt voor staat en in cruciale staten met drie tot zelfs tien procentpunt, lieten Cahaly’s peilingen iets totaal anders zien. In het zeer belangrijke Florida, dat Trump hard nodig heeft voor zijn herverkiezing, gaat de president volgens Trafalgar nu aan kop met een kleine drie procentpunt. 

Hetzelfde ziet hij in Michigan. In Pennsylvania en Wisconsin woedt volgens hem een felle nek-aan-nekrace. Deze drie staten in Amerika’s oude industriële hart, die al decennialang Democratisch stemmen, wist Trump tot verbijstering van iedereen in 2016 te winnen. Deze verovering van de Democratische ‘Blauwe Muur’ maakte Trump president. Cahaly, een Republikeinse strateeg,  was toen de enige opiniepeiler die Trumps overwinning in twee van deze drie staten zag aankomen. Maar niemand nam hem toen serieus.

Verborgen Trump-kiezer

Ook nu weer ziet hij Trump in twee van de drie staten, Michigan en Pennsylvania, aan het langste eind trekken. Sterker nog, hij acht de kans groot dat de president herkozen wordt. ‘Ik zie de president winnen met een minimum van iets meer dan 270 kiesmannen’, aldus Cahaly onlangs tegen Fox News, de tv-zender die zijn peilingen dankbaar aangrijpt om te laten zien dat Biden vooral niet te vroeg moet juichen. Pikant: in 2016 voorzag hij, op verkiezingsdag, dat Trump 306 kiesmannen zou winnen. Hij werd op Twitter uitgelachen en uitgemaakt voor een dwaas. De uitslag: 304 kiesmannen.

Net als vier jaar geleden, betoogt Cahaly, weet het overgrote deel van de opiniepeilers de Trump-kiezer niet te bereiken. Met zijn peilingen zou hem dat wel lukken. ‘Deze peilingen missen de verborgen Trump-kiezers, de kiezers die uit schaamte niet willen zeggen dat ze op de president gaan stemmen’, aldus de opiniepeiler over zijn concurrenten.

De grote peilingbureaus geloven er niets van. Ze doen de peilingen van Trafalgar af als een outlier, een uitschieter die niet serieus moet worden genomen. ‘Ze weten niet wat ze aan het doen zijn’, aldus David Wasserman, een bekende ‘verkiezingsvoorspeller’, over de kwaliteit van de Trafalgar-peilingen. ‘Er zijn weinig tekenen dat het verschil in de race kleiner wordt', aldus statisticus Nate Silver van verkiezingssite FiveThirtyEight. 

Voorspellingen als van Cahaly vergroten echter de nervositeit onder de Democraten over wat er op 3 november kan gebeuren. De angst voor een herhaling van het Hillary Clinton-debacle is groot. ‘De waarheid is dat Donald Trump deze race nog steeds kan winnen’, aldus Bidens campagnemanager Jen O’Malley Dillon onlangs in een memo. ‘In de cruciale staten waar deze verkiezingen zullen worden beslist, is het een nek-aan-nekrace.’

Witte mannen

Ook voormalig Obama-adviseur Van Jones luidde onlangs de noodklok. ‘In 2016 werd ik bekritiseerd omdat ik zei dat Trump kon winnen’, aldus Jones op CNN, dat elke dag laat zien dat Biden in hun berekening al op 290 kiesmannen staat. Voor het presidentschap zijn er 270 nodig. Jones: ‘Er is een grote ijsberg van stemmen van witte mannen die in 2016 niet hebben gestemd. Dit is closer dan we denken.’

Volgens Cahaly, die in 2018 ook bij de Congres-verkiezingen werd geprezen om zijn ‘accurate’ voorspellingen, staan Trump-kiezers doorgaans niet te trappelen om mee te werken aan de traditionele peilingen. Het duurt allemaal te lang, die waslijst aan vragen. Omdat ze ook niet willen worden weggezet als enge, simpele Trump-aanhangers die migranten het land willen uitgooien, zo is zijn ervaring, houden ze zich aan de telefoon koest en geven ze ‘sociaal aanvaardbare’ antwoorden. 

‘We leven in een land waar mensen zullen liegen tegen hun accountant, tegen hun dokter, tegen hun priester’, aldus Cahaly deze week tegen Politico. ‘En we moeten geloven dat ze dat allemaal zullen toegeven over de telefoon aan een vreemdeling?’ Om te weten wat de Trump-kiezers werkelijk denken, gebruikt Trafalgar meer anonieme methoden zoals e-mail en tekstberichten. Lange vragenlijsten hebben ze niet. Cahaly gebruikt ook de ‘buurmanvraag’. Kiezers die niet openlijk willen zeggen dat ze op Trump gaan stemmen, zo is de gedachte, zijn wel bereid om te zeggen of hun buurman dat gaat doen. Zo krijgt hij een beeld hoe groot de steun voor Trump is.

Overbodig

Cahaly is ervan overtuigd dat op verkiezingsdag met name veel Trump-aanhangers zullen komen opdagen die niet gewend zijn om elke vier jaar te stemmen maar die nu de president willen redden. Maar of het genoeg zal zijn voor een herverkiezing?  Ook documentairemaker Michael Moore  acht alles mogelijk. ‘Geloof de peilingen niet’, aldus Moore vrijdag. ‘Het aantal Trump-kiezers wordt altijd lager ingeschat’. Hij denkt ook dat aanhangers van Trump tegenover peilers niet de waarheid vertellen. Moore: ‘De Trump-kiezers zijn op hun hoede als ze worden gebeld door de Deep State.’

Verkiezingsdeskundige Silver, die kritisch is over Trafalgar, geeft Trump slechts tien procent kans. Silver maakte naam omdat hij met zijn rekenmodel de overwinningen van Barack Obama voorspelde. Maar in 2016 sloeg ook hij de plank volledig mis. Hij gaf Trump slechts dertig procent kans op het presidentschap.  Trump zelf omarmt deze dagen Trafalgar. ‘Het is een zeer accurate peiling’, aldus de president in Ohio. De duizenden aanhangers die elke dag op zijn bijeenkomsten afkomen, is volgens de president ook een teken dat de meeste opiniepeilers fout zitten.  

Aan de andere kant: in de afgelopen decennia is het nog nooit voorgekomen dat een presidentskandidaat, zoals Biden nu, zo lang en met zo’n grote voorsprong aan kop gaat. ‘Wij moeten niet zelfgenoegzaam zijn', waarschuwde oud-president Barack Obama deze week op campagne in Florida over de goede peilingen. ‘Ik geef niets om de peilingen. De vorige keer waren er een heleboel. Maar mensen bleven thuis en werden lui en zelfgenoegzaam. Niet deze keer. Niet bij deze verkiezing.’