Zelfs premier De Croo laat zich inspireren door ‘Heilige Jacinda’: ‘Dat ‘team van 11 miljoen Belgen’ kwam van haar’’

Twee weken geleden won de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern (40) met glans de parlementsverkiezingen in haar land. De sociaal-democrate haalde een absolute meerderheid in het parlement, maar koos toch voor een coalitieregering met de groenen. Gisteren maakte ze haar “uiterst diverse” regeringsploeg bekend, met daarin 8 vrouwen, 5 Maori’s (de oorspronkelijke inwoners van Nieuw-Zeeland) en 3 ministers met een LGBT-geaardheid. 

De ‘Heilige Jacinda’ - zoals ze door een columnist van de Financial Times werd gedoopt - sprong al langer in het oog door haar succesvolle aanpak van de coronacrisis. Eind maart ging Nieuw-Zeeland voor vier weken volledig op slot. Wie terugkwam uit het buitenland moest verplicht twee weken in quarantaine en uiteindelijk werden mensen ook verplicht om hun quarantaine uit te zitten in een hotel, dat bewaakt werd door de politie. Maar die harde aanpak wierp zijn vruchten af: amper 25 doden vielen er te betreuren in Nieuw-Zeeland, land van 5 miljoen inwoners. De laatste dode dateert al van anderhalve maand geleden.  

Selfies

Maar het is niet alleen wat Ardern doet, ook de manier waarop ze het doet, inspireert: empathisch (“wees lief voor elkaar”) en via alle moderne communicatiekanalen, waarbij ze ook veel inkijk geeft in haar privéleven. Zelfs de pampers van haar 2-jarige dochter komen in beeld. Persconferenties zijn er grotendeels passé. Zodra de premier iets beslist, zet ze haar smartphone in selfie-modus en spreekt ze via Facebook Live met haar “team van 5 miljoen”, zoals ze de Nieuw-Zeelanders noemt. 

Ook premier Alexander De Croo (Open Vld) sprak ons onlangs op een persconferentie aan als een “team van 11 miljoen Belgen”. “Dat komt van haar ja”, lacht De Croo, die in 2014 nog met Ardern in debat ging op een bijeenkomst van jonge leiders in Genève. “Ze was toen nog parlementslid, maar je voelde wel dat ze plannen had. We hebben elkaar nadien sporadisch nog eens gehoord.” In 2017 is Ardern uiteindelijk premier geworden. “En toen dacht ik: ‘hé maar, die ken ik’. Sindsdien heb ik haar wel niet meer gesproken.”

Maar De Croo houdt Ardern wel goed in de gaten op sociale media. “Ik ben wel fan van haar aanpak. Ze heeft geen schrik om een zeer persoonlijke kant van zichzelf te laten zien. Tijdens de coronacrisis heeft ze dat op een zeer moederlijke manier aangepakt en is ze er in geslaagd om haar bevolking te overtuigen zich aan de maatregelen te houden en door een moeilijke periode te loodsen. Ze benadrukte dat mensen eenzaam kunnen zijn, dat we begrip moeten hebben voor elkaar en dat we ons er samen moeten doorsleuren.” 

Dat laatste klinkt als een persconferentie van De Croo zelf. “Ik zou mij niet met haar willen meten, ze staat al een stuk verder en ze doet het ook al veel langer natuurlijk. Maar inderdaad, al van in het begin van de Covidcrisis keek ik daarnaar en dacht ik: dit is de manier om mensen mee te krijgen.”

Alleen marketing

“Nochtans heeft ze het in het begin van haar carrière niet makkelijk gehad, omdat ze op een heel andere manier communiceerde”, benadrukt sp.a-voorzitter Conner Rousseau, die zich deze zomer tussen al het regeringsvormen door in haar biografie heeft verdiept. “Daardoor werd ze weggezet als iemand die alleen maar met communicatie en marketing bezig was. Toch is ze gewoon haar ding blijven doen en kijk nu…” Ook Rousseau kreeg aanvankelijk kritiek op zijn stijl van communiceren. “Zij sterkt mij wel in de overtuiging dat het op lange termijn wel loont om jezelf te blijven.”

De jonge voorzitter bewondert ook haar durf. “Hoewel ze vorige keer niét gewonnen had, is ze als sociaal-democrate een niet-evidente samenwerking aangegaan met rechtse populisten en groenen. Ze is er in geslaagd om mensen hun partijprogramma’s te laten overstijgen. Dat is iets wat ik zelf ook geprobeerd heb deze zomer. Wat zij daar gedaan heeft… Dat is alsof wij in Vlaanderen zouden besturen met N-VA en de groenen. Bij ons zou ‘klein-links’ op z'n achterste poten staan. Zij heeft zwaar haar nek uitgestoken en is daarvoor beloond.” Toch krijgt Ardern ook kritiek omdat ze haar sociale verkiezingsbeloften (rond kinderarmoede, huisvesting, ...) niet kon waarmaken. Dat wordt tijdens haar tweede termijn dan ook de grote uitdaging.

‘Slim gezien, dat wel’

Ook Theo Francken (N-VA) kan Ardern best appreciëren. “Ik vind haar migratiebeleid heel goed: de Australische aanpak, strenge gezinshereniging, een quotum voor vluchtelingen, geen illegale migratie. Nieuw-Zeeland is een eiland, maar dan nog: dat zijn zaken die wij ook perfect kunnen invoeren. Ardern had veel problemen met migratie, maar ze heeft vorig jaar wel fors verstrengd.” 

Toch stelt hij zich vragen bij haar uiterst diverse regering. “Vijf Maori’s en 3 LGBTQ? Tja, laten we dan maar aannemen dat dat de meest bekwamen van al die parlementairen zijn, zeker? Ik zit niet in dat parlement, ik kan daar niet over oordelen, maar alleen al statistisch gezien lijkt mij de kans niet zo groot. Maar als zij de grote leider is, zal de rest wel volgen zeker?”

“Zo gaat dat tegenwoordig in de politiek, bij de verdeling van ministerportefeuilles. Het gaat om voldoen aan de juiste criteria qua geslacht, regio, origine, geaardheid,... Ik geloof meer in bekwaamheid en dossierkennis. Pas op, het is wel slim gezien hé: een sterke leider die een ploeg kiest die niet te sterk is, zodat de zon vol blijft schijnen op zijn of haar bol. En daarbovenop krijgt ze nog eens applaus van alle internationale instellingen. Voor haar is dat win-win. Maar ik vind dat een fenomeen waarbij we ons toch wel eens vragen mogen stellen.”