Direct naar artikelinhoud
Coronacijfers

Marc Van Ranst: ‘Er zijn lichtpuntjes. Maar ze zijn nog niet groter dan theelichtjes’

Viroloog Marc Van Ranst: ‘Het beste wat de mensen nu kunnen doen, is in hun kot blijven.’Beeld AFP

De coronacijfers in ons land blijven stevig stijgen, maar ze doen dat stilaan iets minder snel. Bovendien neemt het aandeel positieve testen af, net als de verspreiding door besmette mensen. Positieve signalen, “maar nog lang geen algemene daling van de cijfers.”

“De indicatoren zijn niet veranderd, het gaat niet in de goede richting. Er is geen sprake van een vertraging.” Dat zeiden viroloog Steven Van Gucht en zijn Franstalige collega Yves Van Laethem vorige vrijdag op de corona-persconferentie. Gisteren klonken ze een pak positiever. “We beginnen deze week met enkele lichtpuntjes. Het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames blijven stijgen, maar nemen minder snel toe. De ziekenhuisopnames blijven voorlopig onder de top van vorige week woensdag. De sneltrein mindert wat vaart, maar raast evenwel nog door.” Concreet verdubbelt het aantal ziekenhuisopnames nu om de veertien dagen, in plaats van acht vorige week. Op intensieve zorg is er om de tien dagen een verdubbeling.

Daarnaast zijn er twee belangrijke indicatoren die dalen. Ten eerste is er de positiviteitsratio, de verhouding tussen het aantal positieve tests en het totaal aantal afgenomen tests. Die bedraagt nu 32 procent, tegenover 28 vorige week. In maart lag de piek op 33,5 procent. De terugval is opmerkelijk omdat er tegenwoordig minder getest wordt, maar wel gerichter. “Zo gigantisch veel minder wordt er ook niet getest, maar dat neemt niet weg dat dit knikje hoopgevend is”, reageert viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven). “In de leeftijdscategorie 0- tot 9-jarigen lag dat cijfer even boven 18 procent, maar intussen daalt dat het hardst - dat is goed. Door de schoolvakantie te verlengen zet die tendens zich hopelijk verder.”

Een andere belangrijke indicator is het reproductiviteitsgetal of R-getal. Dat geeft aan hoeveel mensen besmet worden door één patiënt met covid-19. Een week geleden besmette één patiënt nog 1,5 andere mensen, nu is dat gedaald naar 1,2. In de Duitstalige gemeenschap, Brussel, Vlaams- en Waals-Brabant ligt het zelfs lager dan 1. Die 1 is een belangrijke drempelwaarde, want daaronder neemt het aantal nieuwe besmettingen af.

“Het zijn voorzichtig positieve signalen”, aldus Van Ranst. “Maar we mogen die ook niet groter maken dan ze zijn. Er is nog geen algemene daling. De cijfers blijven waanzinnig hoog. Elke dag worden er meer ziekenhuisbedden ingenomen door covidpatiënten, elke dag belanden er meer mensen op intensieve zorgen, elke dag sterven er meer mensen. Er zijn zeker lichtpuntjes, maar ze zijn momenteel niet groter dan theelichtjes.”

Effecten van lockdown voelbaar binnen 10 à 12 dagen

Op meer licht in de duisternis is het wellicht wachten tot de gevolgen van de nieuwe lockdown zich laten voelen. Dat zou binnen tien à twaalf dagen - vanaf volgende week woensdag dus - het geval moeten zijn. “Ik hoop dat mensen de boodschap begrepen hebben. Het beste wat ze kunnen doen is in hun kot blijven. Er is geen verbod op niet-essentiële verplaatsingen, maar als iedereen de weg op gaat, zullen we het virus niet kunnen temmen.”

Israël geeft alvast het goede voorbeeld. Daar werd op 19 september al een lockdown ingevoerd die enigszins vergelijkbaar is met de onze. Ondanks de coronamoeheid bij burgers had die maatregel al na tien dagen een gunstig effect. Tijdens de eerste lockdown was dat pas na twintig dagen. Of de cijfer ook bij ons sneller zullen dalen dan in het voorjaar, weet niemand. 

“Maar elke morzel hoop is welkom”, zegt Van Ranst, die nu nog niet wil speculeren over een streefcijfer, waarbij we weer aan versoepelingen mogen denken. “We hebben nood aan een getal van dagelijks aantal nieuwe besmettingen waarbij we het virus makkelijk onder controle kunnen houden en zowel de bron als de contacten kunnen achterhalen. Ik heb nu meer vertrouwen in de beleidsmakers dat ze zich geen tweede keer aan dezelfde steen zullen stoten om zoals de vorige keer - tegen de wens van de virologen in - te snel versoepelingen in te voeren.”