Een Trump-supporter met masker van Joe Biden.
Copyright 2020 The Associated Press. All rights reserved

Waarom de Amerikaanse media wachten om Joe Biden tot winnaar van de presidentsverkiezingen uit te roepen 

Vier dagen na verkiezingsdag in Amerika is de spanning nog steeds te snijden. Hoewel de uitslagen steeds meer in het voordeel van kandidaat Joe Biden lijken te wijzen, blijft het wachten tot zijn overwinning officieel wordt uitgeroepen. Hoe komt het dat het tellen van de stemmen zo traag gaat? En waarom claimt Biden niet zelf de overwinning?

Het is inmiddels drie dagen na de Amerikaanse presidentsverkiezingen en nog steeds is het wachten op de volledige uitslag in enkele belangrijke staten. Maar waarom wordt ons geduld - en vooral dat van de Amerikanen - zo op de proef gesteld? Er zijn verschillende redenen.

Eerst en vooral zijn er bij deze verkiezingen meer stemmen uitgebracht dan ooit. Voorlopig staat de teller bijna op 145 miljoen getelde stemmen, dat is een recordopkomst. 

Verder is er dit jaar door de coronapandemie veel meer via de post gestemd. Die stemmen nemen meer verwerkingstijd in beslag dan de stemmen die rechtstreeks in het stembureau worden uitgebracht.

De regels omtrent poststemmen variëren ook per staat. In Pennsylvania bijvoorbeeld, een van de staten waar er nog druk geteld wordt, mocht men pas beginnen met het tellen van de poststemmen op verkiezingsdag zelf, terwijl er daarvoor al talloze stembiljetten aangekomen waren. In Nevada, een andere staat waar de resultaten nog niet finaal zijn, mogen er nog tot komende dinsdag poststemmen binnenkomen, op voorwaarde dat ze zijn afgestempeld ten laatste op verkiezingsdag 3 november.

Voorlopige stembiljetten

Een andere, misschien nog onderbelichte reden waarom de resultaten zo traag binnenkomen zijn de provisional ballots of voorlopige stembiljetten. Wat is dat voor iets? Met een voorlopig stembiljet kan je in het stembureau stemmen, als je door een administratief probleem niet meteen een geldige stem kan uitbrengen.

Je naam kan bijvoorbeeld verkeerd staan in het systeem, of je bent verhuisd en die gegevens zijn nog niet aangepast. Of je bent je identiteitskaart vergeten mee te brengen naar het stembureau. Je krijgt dan een voorlopig stembiljet, waarop je je stem kan uitbrengen. Daarna moet nagekeken worden welke van die voorlopige stemmen meetellen. Soms moeten burgers daarvoor zelf bewijs aanleveren, zoals met hun identiteitskaart naar de gemeente gaan bijvoorbeeld.

Een andere reden waarom je een voorlopig stembiljet moet invullen is als je eigenlijk een stembiljet had besteld om met de post te stemmen, het zogenoemde absentee ballot. Als je je bedenkt en beslist om toch naar het stembureau te komen, dan krijg je een voorlopig stembiljet. Er wordt daarna dan gecontroleerd of je niet ook al per post je stem hebt uitgebracht. Ook als je poststembiljet niet is aangekomen, kan je deze procedure volgen.

Een voorlopig stembiljet in Atlanta, Georgia.

Normaal gezien zijn de voorlopige stembiljetten maar een fractie van het totaal aantal stemmen, maar bij deze verkiezingen zijn er beduidend meer, zelfs zo veel dat ze het resultaat nog zouden kunnen beïnvloeden. Anders dan bij de poststemmen is het niet gegeven dat er meer Democratische voorlopige stemmen zijn dan Republikeinse, omdat veel Republikeinen toch naar de stembureaus zijn afgezakt op verkiezingsdag.

De sterke stijging van het aantal voorlopige stemmen is er omdat door de coronapandemie veel meer mensen een poststembiljet hebben aangevraagd. Daarnaast zijn er ook meer kiezers dan ooit, wat wil zeggen dat er meer vergissingen gebeuren waardoor je een voorlopig stembiljet moet invullen.

De rol van de media

Een reden voor het uitblijven van een definitieve verkiezingsuitslag is dus dat nog niet alle stemmen geteld zijn. Maar er spelen ook andere motieven. In de strijdstaat Pennsylvania bijvoorbeeld heeft Joe Biden de leiding overgenomen van president Donald Trump. Als Biden de staat binnenhaalt, krijgt hij er 20 kiesmannen bij en kan hij zichzelf de 46e president van de Verenigde Staten noemen.

Het verschil is bijzonder klein, maar lijkt de weegschaal lijkt toch over te hellen in het voordeel van Biden. Waarom wachten de grote Amerikaanse media dan nog om zijn overwinning uit te roepen? In Pennsylvania is een hertelling van de stemmen mogelijk als het verschil tussen beide kandidaten minder dan 0.5 procentpunten bedraagt. Het kan zijn dat media wachten tot die kaap is bereikt.

David Chalian, de politiek directeur van het Amerikaanse kanaal CNN zegt dat er geen winnaar wordt aangeduid tot er absoluut mathematisch uitsluitsel is. "We moeten het hoogste niveau van zekerheid bereiken voor we voorspellingen maken", aldus Chalian. Fox News, een ander groot Amerikaans kanaal, geeft geen directe reden waarom het nog geen winnaar heeft uitgeroepen. Een voor de hand liggende reden is natuurlijk ook dat geen enkel medium voor zijn beurt wil spreken, in dit toch wel gepolariseerd en explosief klimaat.

En Joe Biden zelf? Die maakt een politieke afweging. In zijn toespraak gisteren zei hij dat hij zou winnen, maar riep ook op tot geduld tot er absolute zekerheid is. "Het zou voor Biden niet in zijn politieke belang zijn om nu al de overwinning te claimen. Dat zou de samenzweringstheorieën dat de Democraten de verkiezing proberen te stelen alleen maar aanwakkeren", legt correspondent in Amerika Tom Van de Weghe uit.

"Normaal gezien wordt het ook duidelijk wie de presidentsverkiezingen wint, wanneer de verliezer de winnaar opbelt. Maar dat zal Trump niet doen, dat ligt niet in zijn aard", aldus Van de Weghe.

Bekijk hier de analyse van Amerikacorrespondent Tom van De Weghe uit het Journaal:

Videospeler inladen...

IN KAART - Zo staat het erop dit moment voor:

Joe Biden wint de Amerikaanse presidentsverkiezingen

  • Biden

    306
  • 270 kiesmannen
  • Trump

    232

Meest gelezen