Vreemde speeches, een juridisch rookgordijn en ineens is Biden president

4 november, 01.30u (Belgische tijd) 

Wanneer is Amerika uitgeteld?

Wie wordt de nieuwe president van de Verenigde Staten? Joe Biden of toch weer Donald Trump? De wereld kijkt gespannen toe terwijl de eerste uitslagen binnenrollen. De coronapandemie heeft een enorme invloed op de verkiezingen. De regels om per post te stemmen zijn versoepeld, en dus hebben de Amerikanen dat massaal gedaan. Maar ook omdat de regels per staat verschillen, is nog maar de vraag of Amerika vandaag, morgen of pas over een aantal dagen klaar is met tellen.

3 november, 03.03u
Eerste rechtszaak Trump

Het Hooggerechtshof van Nevada wijst de eis van het campagneteam van Trump af om het tellen van de stemmen stil te leggen in Clark County, het grootste district van de staat Nevada. Het campagneteam wilde het tellen in Clark County stoppen vanwege onenigheid over de nauwkeurigheid van de technologie die wordt gebruikt om handtekeningen te controleren en de toegang van verkiezingswaarnemers, van wie sommigen stellen dat zij weg worden gehouden uit de stembureaus.

3 november, 04.45u 
Trump doet het beter dan verwacht

Trump verzamelt meer kiesmannen dan werd verwacht door de peilingbureaus. De president loopt door winst in Iowa en Ohio een deel van zijn achterstand op Biden in. Ook in Florida lijkt hij de kiezers wederom over de streep te trekken. Het campagneteam van Trump claimt de overwinning alvast. Amerika lijkt helemaal niet klaar met het beleid van Trump van de afgelopen vier jaar, zoals werd voorspeld.

4 november 06.00u 
Florida kleurt weer rood

Florida gaat inderdaad naar Donald Trump. Sinds 1924 heeft geen enkele Republikein de presidentsverkiezingen gewonnen zonder de steun van Florida (28 kiesmannen). Trump mocht Florida niet verliezen om redelijkerwijs nog kans te kunnen maken op een tweede termijn. Biden kon Florida wel verliezen, maar krijgt het nu veel lastiger. 

4 november 06.45u
Joe Biden gelooft in winst

Voormalig vicepresident Joe Biden is ervan overtuigd dat hij als winnaar uit de presidentsverkiezingen zal komen. ‘We gaan dit winnen’, zei Biden bij zijn huis in Delaware waar hij de resultaten afwacht. Het was de eerste reactie van de Democraat op de uitslagen. Biden: ‘We voelen ons goed over hoe het er nu voor staat. We voelen ons goed over Michigan en Wisconsin. We gaan Pennsylvania winnen. Ik ben optimistisch. Blijf erin geloven, we gaan dit winnen.’ In Nebraska wint hij een kiesman die cruciaal is bij een gelijke stand.

4 november 06.46u 
Trump: ‘Ze stelen de verkiezingen’

Donald Trump reageert onmiddellijk middels een bericht op Twitter: ‘Ze proberen de verkiezingen te STELEN. Maar we zullen dat nooit toelaten’. Trump zegt ook dat ‘er niet kan worden gestemd nadat de stembureaus gesloten zijn’. Voor die aantijging ontbreekt ieder bewijs. Twitter plaatst een waarschuwing bij het bericht, omdat ‘een deel of de gehele inhoud in twijfel wordt getrokken’.

4 november 08.30u 
Trump claimt ongegrond overwinning

Trump spreekt in het Witte Huis zijn medewerkers toe. Hij wint swing states Iowa en Texas en claimt - ongegrond - de overwinning. ‘We hebben deze verkiezingen gewonnen’, aldus de zittende president. Trump zei dat het tellen van de stemmen, die onder andere per post zijn uitgebracht, direct moet worden gestopt. ‘Dit is fraude’, zei hij over het tellen van de stemmen in een aantal cruciale staten. Trump leverde geen bewijs voor zijn aantijging. 

4 november 09.00u 
Arizona trekt de aandacht

De staat Arizona trekt plots alle aandacht. Joe Biden wint, concludeert persbureau AP en daadoor ook Fox News; andere nieuwsmedia - bijvoorbeeld CNN en The New York Times - volgen niet. Zij vinden dat er nog niet genoeg stemmen zijn geteld om al met zekerheid te zeggen dat de winst voor Biden is. Arizona werd in 2016 door Trump gewonnen. Het verlies zou een forse tegenslag zijn voor de president.

4 november 11.49u
Vijf staten zijn beslissend

Nu steeds meer stemmen zijn gestemd, wordt duidelijk dat het wordt beslist in deze vijf staten: Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, Noord-Carolina en Georgia. Trump heeft nog een voorsprong in de meeste staten. Maar omdat de verwachting is dat veel meer Democraten dan Republikeinen per post hebben gestemd, kunnen de uitslagen nog volledig kantelen. Biden loopt zijn achterstand in sommige cruciale staten al in of neemt er zelfs de leiding.

4 november 16.59u
Trump: ‘ZEER VREEMD’

Donald Trump spreekt op Twitter opnieuw zijn twijfels uit over het verloop van de verkiezingen. Hij noemt het ‘ZEER VREEMD’ dat zijn voorsprong ‘op magische wijze’ teniet is gedaan. ‘Gisterenavond stond ik voor, vaak stevig, in veel doorslaggevende staten, die vrijwel overal geregeerd en gecontroleerd (worden) door de Democraten. Toen begonnen ze, een voor een, op een magische manier te verdwijnen….’

4 november 20.05u 
Intimidatie bij het tellen

Trump eist dat het tellen van de stemmen in Michigan wordt gestopt. In Michigan ligt Trump lang voor, maar aan het begin van de avond heeft Biden een voorsprong van 0,7 procent. Trumps team eist bij de rechter dat het stemmen tellen wordt gestaakt omdat de Republikeinen onvoldoende toegang tot de telling zouden hebben gekregen.

4 november 20.17u 
Wisconsin kiest toch voor Biden

Biden wint Wisconsin met kleine voorsprong. Nog voor de uitslag eist Trump een hertelling van de stemmen. Of dat Trump genoeg extra stemmen oplevert om de marge van rond de 20 duizend stemmen die Joe Biden er heeft te overbruggen, is zeer de vraag. Trump won Wisconsin vier jaar geleden met een kleine voorsprong op Hillary Clinton. Ook toen werden de stemmen herteld, maar dat leidde niet tot een andere uitslag.

4 november 22.24u 
Biden: ‘We zijn geen vijanden’

In een toespraak laat Joe Biden zien dat hij een verzoenende president wil zijn. ‘Als ik president ben’, aldus Biden, ‘doen wij wat de Verenigde Staten altijd hebben gedaan. Dan laten we de retoriek achter ons, luisteren we naar elkaar, en respecteren we elkaar.’

Biden zegt dat hij niet naïef is, en dat het niet gemakkelijk zal zijn, maar dat als het land vooruit wil, mensen elkaar niet als vijand moeten zien. ‘We zijn geen vijanden. Ik zal winnen als een Democraat, maar ik zal president zijn voor iedereen. Ik zal net zo hard werken voor de mensen die op mij gestemd hebben, als voor de mensen die niet op mij gestemd hebben.’

4 november 22.46u
Trump dreigt met rechtsgang

Trump eist bij de rechter dat het tellen van de stemmen moet worden gestaakt in Pennsylvania en Michigan. In Wisconsin, gewonnen door Biden, wil hij een hertelling. Trump wil dat het Hooggerechtshof tussenbeide komt en het meetellen van stemmen die na de verkiezingsdag van 3 november zijn binnengekomen verbiedt. Eerder bepaalde het Hooggerechtshof van de staat Pennsylvania dat stemmen die tot vrijdagmiddag binnenkomen mogen worden meegeteld. In oktober werd deze zaak al voor het Hooggerechtshof gebracht. Toen staakten de stemmen en besloot het Hooggerechtshof dat de uitspraak van het Hof in Pennsylvania voorlopig geldig was.

5 november 00.05u
Biden heeft nog één staat nodig

Joe Biden lijkt op weg naar het presidentschap. Hij wint in Michigan. Het is een belangrijke overwinning, vier jaar geleden ging Michigan naar Donald Trump. Toen was het een enorme prestatie voor de Republikein: Michigan stemde sinds 1992 op Democratische kandidaten. Joe Biden heeft nu 264 kiesmannen van de benodigde 270 en is nog een staat verwijderd van het presidentschap. Dat wil zeggen als Arizona daadwerkelijk aan hem toevalt. Trump loopt er in op Biden en de onduidelijkheid over de telling neemt toe. 

5 november 01.13u 
‘Waar zijn de stemmen?’

Een Amerikaanse rechter eist van US Postal Service (USPS) dat het alle achtergebleven briefstemmen bezorgt aan de stemmentellers. De rechter wil ook dat de door president Trump benoemde USPS-topman Louis DeJoy onder ede getuigt over de redenen waarom USPS dinsdag een gerechtelijk bevel naast zich neerlegde om voor 3 uur ‘s middags locaties door te spitten naar achtergebleven briefstemmen. 

5 november 02.39u

Weer naar de rechter

Het campagneteam van president Donald Trump stapt in de staat Georgia naar de rechter om te eisen dat poststemmen apart worden gelegd die na verkiezingsdag binnenkomen. Een campagnemedewerker van Trump zegt dat de president en zijn team er ‘in het landsbelang’ voor proberen te zorgen dat de wet wordt nageleefd. ‘En de wet in Georgia is erg duidelijk: om nog meegeteld te worden moeten poststemmen voor 19.00 uur op verkiezingsdag binnen zijn.’ Rudy Giuliani, de voormalige burgemeester van New York en advocaat van Trump, is door de Republikeinen aangewezen om de kiezer in Amerika uit te leggen hoe vals de Democraten spelen.

5 november 02.55u
Biden kiest alvast voor klimaat

Team-Biden toont zich zelfverzekerd. Op Twitter kondigt Joe Biden alvast een van zijn eerste beslissingen aan wanneer hij in januari het Witte Huis overneemt van Donald Trump: onder zijn leiding keren de VS meteen terug in het klimaatakkoord van Parijs. President Trump was altijd tegen het Parijsakkoord. Vandaag, vier jaar na totstandkoming van het verdrag zetten de VS een streep door die handtekening. De Amerikaanse afwezigheid zal van korte duur zijn, twittert Biden: precies 77 dagen - totdat zijn regering het stokje overneemt, beweert hij.

5 november 11.20u
Trump laat zich niet meer zien

President Trump heeft zich sinds zijn omstreden verklaring woensdagochtend, waarin hij beweerde de verkiezingen te hebben gewonnen, niet meer in het openbaar laten zien. Hij beperkt zich tot Twitter om opnieuw te protesteren tegen het tellen van de stemmen in een aantal cruciale staten, zoals Pennsylvania. Twitter heeft de laatste tweets van Trump niet geblokkeerd. Dit gebeurde woensdag wel. Bij diverse tweets werd een waarschuwing geplaatst omdat ze mogelijk misleidend waren.

5 november 16.05u 
Trump ook in Nevada naar rechter

De campagne van president Trump gaat ook een rechtszaak aanspannen in Nevada tegen de telling van de stemmen in deze staat. Dit meldt Fox News. Volgens de zender zal de rechtszaak in de komende uren bekend worden gemaakt door Ric Grenell, die tot mei Amerika’s hoogste spionagebaas was. Hij is een trouwe aanhanger van Trump.

5 november 22.03u
Er wordt nog altijd geteld

Al bijna 24 uur is er niets veranderd aan de tussenstand tussen Biden en Trump. In verschillende staten wordt nog druk geteld. Het wachten is op Georgia (16), Nevada (6), Pennsylvania (20), ook blijft er onduidelijkheid over Arizona (11). In Georgia en Pennsylvania zijn ze bijna klaar met tellen.

5 november 22.32u
Biden maant tot kalmte

Joe Biden roept in een korte toespraak op tot geduld en kalmte, terwijl de stemmen geteld worden. ‘De democratie is soms rommelig, maar ons systeem wordt benijd in de wereld’, zei hij. Alleen het volk beslist wie de volgende president van de Verenigde Staten wordt, aldus Biden, waarmee hij impliciet kritiek uit op president Trump, die in zijn ogen het verkiezingsproces probeert te ondermijnen door het aanspannen van rechtszaken.

6 november 01.14u
Nieuwe tirade Trump

Trump houdt nog eens een lange tirade over de door hem vermoede ‘grote Democratische fraude’. ‘Als je legaal stemmen telt, heb ik makkelijk gewonnen. Maar ze tellen de illegale stemmen en proberen de verkiezingen van ons te stelen.’ Er is nog altijd geen onderbouwing voor die stelling. Hij noemt Detroit (Michigan) en Philadelphia (Pennsylvania) ‘twee van de meest corrupte plekken van het land’. Grote nieuwszenders onderbreken het statement van Trump om de beweringen te corrigeren.  

6 november 04.00u

Trump verliest rechtszaak

Het campagneteam van Trump is er niet in geslaagd om via de rechter af te dwingen dat het stemmen tellen in Philadelphia wordt stilgelegd. De Republikeinen wilden dat de telling pas zou worden hervat als de Republikeinse waarnemers ter plaatse zouden zijn.

6 november 05.14u

Veel demonstranten de straat op

Pro-Trump-aanhangers, soms zwaarbewapend, demonstreren in de staten waar nog stemmen voor de presidentsverkiezingen worden geteld. Ook aanhangers van Trumps uitdager Joe Biden zijn op de been. In Phoenix, Arizona komt het kort tot een handgemeen tussen de aanhangers van beide kandidaten. Zwaarbewapende rechtse groepen verzamelen zich bij het centrum, terwijl binnen stemmen worden geteld, maar ondanks de spanning verliepen de protesten vreedzaam.

6 november 06.16u
Republikeinse kritiek op Trump

De eerste Republikeinse politici hekelen de ongefundeerde fraudeclaims van hun partijgenoot Trump. Volgens congreslid Adam Kinzinger is zijn uitspraak ‘gestoord’. Volgens congreslid Paul Mitchell is het ‘gevaarlijk voor de democratie. Zijn beweringen ‘kunnen niet worden onderbouwd’ schrijft gouverneur Larry Hogan op Twitter.

6 november 18.18u

‘Indringers’ in het Witte Huis

Larry Kudlow, een belangrijke economische adviseur van Trump, denkt dat machtsoverdracht vreedzaam zal verlopen, ondanks het feit dat Trump zich niet bij een nederlaag lijkt te willen neerleggen. ‘Dit is een geweldig land, dit is de grootste democratie ter wereld, en we houden ons aan de rechtsstaat en dat zal de president ook doen’, aldus Kudlow. ‘De regering is heel goed in staat om indringers uit het Witte Huis te begeleiden’, zegt Andrew Bates, woordvoerder van de campagne van Biden.

7 november  17.23u 
Joe Biden nieuwe president

Joseph Robinette Biden (77) is de 46ste president van de Verenigde Staten. Hij wint de staat Pennsylvania en trekt daarmee ruim de benodigde 270 kiesmannen over de streep. Biden geldt als redelijk, gematigd en empathisch. In een eerste reactie zei Biden: ‘Ik voel me vereerd dat jullie mij gekozen hebben. Het werk dat voor ons ligt wordt zwaar.’

Lees hier het profiel.

7 november 18.08u
Trump erkent nederlaag niet

De Amerikaanse president Donald Trump weigert de overwinning van zijn Democratische opponent Joe Biden te erkennen. Dat laat hij weten in een verklaring op het Twitter-account van zijn campagne. Trump kondigt aan om maandag naar de rechter te stappen. ‘We weten allemaal dat Joe Biden zich haast om zich uit te roepen tot winnaar, en waarom zijn mediabondgenoten hem zo hard proberen te helpen: ze willen niet dat de waarheid boven water komt.’

7 november 18.45u

Opluchting op straat

In verschillende steden gaan Amerikanen de straat op om de winst van Biden te vieren. De mensen dansen en gaan toeterend door de straten van Washington. Ook in New York is het druk en lijkt de opluchting groot dat Trump op zijspoor is gezet.