Een Britse A330 MRTT, met een Typhoon (R) en Tornado (L)

Maak kennis met het Belgische nieuwe tankvliegtuig: de Airbus 330 MRTT

Nog voor het einde van dit jaar zal een Belgisch toestel van het leger andere gevechtstoestellen in de lucht kunnen bijtanken. Ons land investeert samen met onder meer Nederland en Duitsland in negen tank- en vrachttoestellen. Het gaat om Airbus 330 MRTT’s of ‘vliegende tankstations’. Met de komst van de Airbus 330 MRTT is een zelfstandige Europese defensie een klein stapje dichterbij. 

De Airbus 330 MRTT is de militaire variant van het commerciële vliegtuigtype de A330. Maar het toestel kan veel meer. MRTT staat voor ‘Multi-role Tanker Transport’. "Het kan worden ingezet als tanktoestel, kan worden gebruikt voor troepentransport en kan cargo vervoeren", zegt de Belgische piloot Kurt Deprez. 

Met een uniek systeem van een "boom" en camera's kan dag en nacht automatisch worden bijgetankt

België beheert samen met Nederland, Duitsland, Luxemburg en Noorwegen een vloot van negen tank- en transportvliegtuigen. Ons land investeerde 258 miljoen in de MRTT. 

De toestellen staan in Nederland, waar ze ook zijn ingeschreven. Doordat ons land via een "pooling"-systeem werkt, kan het indien nodig ook over verschillende toestellen tegelijk beschikken, bijvoorbeeld als er plots veel landgenoten moeten worden geëvacueerd. 

"Vliegend tankstation"

Gevechtsvliegtuigen hebben een relatief beperkt bereik van, afhankelijk van de bewapening en de snelheid, enkele duizenden kilometers. Elke keer landen en weer opstijgen om bij te tanken, is vaak te omslachtig, of soms gewoon niet mogelijk, bijvoorbeeld boven vijandelijk gebied of boven zee. Op dat moment komt de luchttanker in beeld. 

Meevliegen met het vliegende tankstation: Bekijk hier de reportage van "Het Journaal" en lees voort onder de video:

Videospeler inladen...
Met dit nieuwe "boom"-systeem kan tot 3400 liter per minuut worden getankt.

De A330 MRT tankt extra brandstof en fungeert daarop als "vliegend tankstation". "Dat tanken in de lucht gebeurt met meer dan 3.000 liter per minuut", zegt technicus Patrick. "Er zijn twee mogelijkheden om bij te tanken: via een uitschuifbare "boom", of via brandstofslangen. Via slangen kan er wel minder snel getankt worden." Patrick is een van de twee Belgen die opgeleid zijn om de nieuwe tanksystemen te bedienen.  

Het toestel kan gebruikt worden voor medische evacuaties.

Verschillende Europese en NAVO-types gevechtsvliegtuigen kunnen komen bijtanken. Onder meer de F-16, F-35, Eurofighter Typhoon, F/A18, Tornado of A400M zijn compatibel om te tanken.

De apparatuur om bij te tanken zit verwerkt in de staart en de vleugels van het toestel. Via een systeem van camera’s en radars zal het bijtanken in de toekomst bijna volledig automatisch gebeuren. "Eigenlijk doen we in dit toestel met drie bemanningsleden wat we vroeger met vijf of zes zouden doen", zegt Patrick.  

A330 MRTT is een alleskunner

De MRTT kan tussen 250 en 300 personen met hun bagage vervoeren. Het vliegtuig ziet er vanbinnen niet veel anders uit dan een gewoon commercieel toestel.

Daarnaast kan het toestel, net zoals een gewoon passagierstoestel, nog extra cargo meenemen. Indien nodig kan de cabine worden omgebouwd en is er ruimte voor zo’n 16 medische NAVO-stretchers, of zes intensive care units. 

"Een groot voordeel voor ons land is dat België opnieuw beschikt over een militair toestel waarmee het in één keer grotere afstanden kan overbruggen", zegt de Belg Patrick. "Met dit toestel kunnen we met 260 personen in één keer van Brussel naar, zeg maar Las Vegas, vliegen."

Dat het tanktoestel zeer sterk gebaseerd is op de civiele variant van de veel verkochte Airbus A330 scheelt ook in onderhoud en aankoopprijs. 

De A330 MRTT met Belgische bemanning vertrekt. Let op de "boom of tankstang achteraan het toestel. (foto: Belgian Defence)

Groot tekort aan tankertoestellen in Europa

"Tijdens de operatie boven Libië bleek als snel dat Europa veel te weinig tanktoestellen had om een wekenlange luchtoperatie te kunnen uitvoeren", zegt piloot Kurt Deprez. Het Europese Defensieagentschap EDA, maar ook de NAVO,  bestempelde het tekort aan luchttankers als een strategische tekortkoming in Europa.

Ook personen kunnen worden vervoerd.

Ons land stapte in een Europees samenwerkingsverband, met steun van de NAVO,  waarbij een vloot van negen toestellen samen beheerd en gebruikt wordt. Het gaat om Duitsland, Nederland, Luxemburg, Tsjechië en Noorwegen.

Het gros van de vloot staat op een militaire basis in Eindhoven, Nederland. Drie toestellen staan in Keulen. In Eindhoven werken zo’n 25 Belgische militairen.

Verschillende grote Europese lidstaten, zoals het VK of Frankrijk, kochten eerder elk ook al A330 MRTT's. 

Bijtanken met brandstofslang kan ook, al gaat het dan iets trager.
Karen is instructeur. (foto: Belgian Defence)
Gele lijn op de buik van het toestel voor uitlijning en camerasysteem. (foto: Belgian Defence)
Piloot Kurt Durnez. (foto: Belgian Defence)
De vloot A330 MRTT's gestationeerd in Eindhoven. (foto: Belgian Defence)

Meest gelezen