‘Je weet niet wat er gaat gebeuren als Trump de confrontatie blijft zoeken’

Hoe is de stemming nu in New York? Heeft het feestgedruis plaatsgemaakt voor onzekerheid wat er in de komende weken gaat gebeuren?

“Op zaterdag was het feest, nu is de realiteit weer neergedaald. New York is een vrij Democratische stad en het verlies van Trump werd hier als een bevrijding ervaren. Het was zaterdag een prachtige, warme herfstdag en de bevolking keek weer met een zonnige blik naar de toekomst. Hierop hadden veel mensen, na vier jaar Trump-presidentschap, gewacht. Maar nu vragen ze zich af: wat gaat Trump in de komende weken doen en wat krijgen ze met een Biden-presidentschap?”

“Trump gaat zich niet zomaar gewonnen geven. En voor veel progressieve Democraten was Biden niet de ideale kandidaat. Ze zijn niet superblij over wat Biden gaat doen als president: een middenkoers varen en samenwerking zoeken met de Republikeinen. Dit tempert de feeststemming in veel progressieve steden. In de gematigde Democratische steden is de stemming anders. Daar zien ze een Biden-presidentschap wel met vertrouwen tegemoet. Er is een grote hoop in dit Democratische deel van Amerika dat het weer normaal wordt.”

Hoe is het met die miljoenen Trump-kiezers? Waarom zien we ze zo weinig op straat?

“Ik kwam zaterdag mijn huisbazin, een grote Trump-aanhanger, op straat tegen en die was heel teleurgesteld. Zij en de rest van die zeventig miljoen Amerikanen die op Trump hebben gestemd, hebben echt de hoop dat de rechters de overwinning van Biden gaan terugdraaien. Ze zag al die feestende mensen op straat en ze is er echt van overtuigd dat het communisme eraankomt als Biden president wordt. Ze zei dat die jonge feestvierders niet weten wat hen te wachten staat. Zoals de gezondheidszorg die fors duurder zou worden en dat de prijzen zouden stijgen.”

“De Trump-aanhangers in New York, die er best zijn, houden zich voorlopig rustig. Dit is een grote Democratische stad, maar er zijn wijken die hardcore-Republikeins zijn, zoals Staten Island en de orthodox-Joodse en Italiaanse buurt. Dat zijn de oude arbeiderswijken waar nu onder andere agenten en brandweermannen wonen. De Trump-aanhangers hier houden zich nog even koest en denken dat hun tijd nog wel komt. Dat zie je ook in de rest van het land. In veel steden waren er tot nu toe wel kleine demonstraties van Republikeinen die rustig verliepen. Maar daar bleef het bij.”

Je zat midden in het feestgedruis. Vroegen de betogers zich niet af, terwijl dagelijks zo’n 120.000  Amerikanen besmet worden, of dit wel verantwoord was?

“Ik heb eerlijk gezegd maar één opmerking erover gehoord. Van iemand die zei dat er geen afstand werd bewaard, maar dat iedereen gelukkig wel een mondkapje droeg. Dat is het grote verschil geweest met al die Trump-bijeenkomsten waar veel kritiek op was. De mensen daar droegen geen mondkapje én ze hielden geen afstand. Dit dilemma speelde ook bij de Black Lives Matter-demonstraties eerder dit jaar. Deze demonstranten vonden dat het een kwestie van prioriteiten stellen was. Het doel, protesteren tegen onrecht, vonden de betogers belangrijker dan het risico besmet te worden met het coronavirus.”

In 2000 voerde de Democraat Al Gore 37 dagen lang rechtszaken om de overwinning van George W. Bush aan te vechten. Moet Trump niet dezelfde ruimte worden gegund?

“De Republikeinen betogen dat de Amerikanen de juridische procedures op hun beloop moeten laten. Maar beide kwesties zijn niet met elkaar te vergelijken. Ze proberen nu met frivole zaken aan te tonen dat er veel mis is gegaan, bijvoorbeeld dat Republikeinen niet bij sommige tellingen mochten zijn. Ze schieten met hagel en hopen dan dat ze iets raken.”

“Maar je moet wel vlees op de botten hebben om de verkiezingsuitslag te veranderen. In 2000 ging het ook om maar één staat, Florida, waar de uitslag werd bestreden. Het gaat nu om meerdere staten. Zelfs als één uitslag met succes wordt aangevochten, dan verandert dat niets aan de uitslagen van de andere staten.”

Is de kans niet aanwezig dat het nog flink uit de hand kan lopen op straat, zeker als de rechtszaken van Trump op niets uitlopen?

“Tot nu toe is het gelukkig meegevallen. Maar dat wil niet zeggen dat de spanningen niet verder kunnen oplopen. Als de zoon van Trump, Donald Trump Junior, na een teleurstellende uitspraak van de rechters zegt dat de Republikeinen nog vier jaar hebben om zich voor te bereiden op een revanche, dan haalt dat de angel uit dit conflict. De meeste Trump-aanhangers zijn gewoon vredelievende mensen. Maar je weet niet wat er gaat gebeuren als Trump de confrontatie blijft zoeken. Hoe dan ook zullen de politieke spanningen in Washington de komende jaren niet verdwijnen. Biden zal het niet makkelijk krijgen om samen te werken met de Republikeinen, die de meerderheid in de Senaat hebben.”