Van Damme: “Zeer grote kans dat vaccin in ons land gratis wordt aangeboden”

“Indien andere vaccins dezelfde kwaliteit en resultaten benaderen, hoeven we geen grote keuzes te maken. We kunnen nu al fase 1- en fase 2-studies vergelijken. Daarin zien we dat de concentraties van de antistoffen in elkaars buurt komen, wat goed nieuws is.”

Het vaccin van Pfizer moet permanent bij -70° bewaard en getransporteerd worden. Hoe gaat dan een vaccinatie concreet in zijn werk, kreeg de wetenschapper voorgeschoteld. “De drie contracten die met de Europese Unie zijn afgesloten omvatten vaccins die bij 2° en 8° moeten bewaard worden, zoals kindervaccins. Het Pfizer-vaccin is een hele uitdaging. De Vlaamse vaccinatiekoepel buigt zich al over de verschillende scenario’s. Een verdeling via de apothekers en de huisartsen, of het centraal verdelen via steden en gemeenten.”

Is het vaccin wel veilig? “Een heel terechte vraag. We moeten kijken naar de eerdere geneesmiddelenvaccins. Bij hun intrede op de markt, heb je heel vaak nog geen langetermijnresultaten. Het verder opvolgen en documenteren hiervan noemt men fase 4-studies. Dat zal hier niet anders zijn”. 

“Wat mensen niet mogen onderschatten, is het hoge aantal gegevens dat we nu al hebben eens het vaccin op de markt komt. We doen in heel grote groepen onderzoek. Bij de gewone ontwikkeling van een geneesmiddel werkt men met een groep van 5.000 mensen. Nu zijn er klinische studies met soms tot 60.000 mensen, van wie de helft het kandidaat-vaccin krijgt. Hierdoor krijgen we heel veel gegevens over het veiligheidsprofiel. Waarom gaat de ontwikkeling van een coronavaccin zo snel? Simpel, we hebben voorrang gegeven op alle niveaus om tot dit product te komen. Iets wat in andere gevallen niet gebeurt.”

En de kostprijs van het vaccin voor de consument? “Er is bij het Pfizer-vaccin sprake van 33 euro voor twee dosissen. Andere vaccins liggen in dezelfde lijn. Het is een vaccin dat aanbevolen wordt door de Belgische overheid. Daardoor is de kans zeer groot dat het vaccin in ons land gratis zal worden aangeboden.”

Wordt vaccinatie verplicht? “In België is enkel vaccinatie voor polio verplicht. Alle andere vaccins zijn sterk aanbevolen. Dat zal hier niet anders zijn. Het is de bedoeling om heel duidelijk naar de mensen te communiceren en te informeren waarom vaccinatie belangrijk is. Pas bij genoeg vaccinaties kunnen we groepsimmuniteit garanderen.”

Hoelang ben je beschermd? “Hierop moet we het antwoord voorlopig schuldig blijven. Een fase 4-studie zal dit moeten opvolgen. Er moet uitsluitsel komen over de tijdsduur van de aanwezigheid van antistoffen. In het algemeen kunnen we stellen dat sommige vaccins levenslang bescherming bieden, terwijl andere een werking van vijf tot tien jaar hebben. Het zou heel goed kunnen dat we minstens een aantal jaar beschermd zijn, wat heel belangrijk is. Wetenschappers schatten dat dit coronavirus een belangrijke mutatie kan ondergaan die om de drie à vijf jaar voorkomt. Met dit vaccin zouden we dan zo’n vier jaar beschermd zijn.”