Belangrijkste adviseur van Boris Johnson vertrekt meteen uit Downing Street 10 

Er beweegt wat in Downing Street 10, de ambtswoning van premier Boris Johnson. Zowel Dominic Cummings, die eerder al met opstappen had gedreigd, als communicatiedirecteur Lee Cain zouden met onmiddellijke ingang zijn vertrokken. Dat melden verschillende Britse media, zoals de BBC en SKYnews. Het kabinet van de premier houdt vol dat Cummings nog wel degelijk een paar weken voor Boris Johnson blijft werken. 

Het gaat niet om het vertrek van "zomaar" wat adviseurs. Cummings en Cain zijn niet de minsten. Ze waren samen de meesterbreinen achter de premier, en voerden in 2016 een succesvolle campagne voor de brexit. Er werd spottend wel eens gevraagd wie eigenlijk de touwtjes in Londen in handen had, Cummings of Johnson. 

Toen eerder van de week de communicatiedirecteur Lee Cain zijn vertrek had aangekondigd, leek ook een vertrek van Cummings in de maak. Volgens Laura Kuensberg, politiek journaliste bij de BBC, speelt het vertrek van Cain wel degelijk mee. 

Bekijk hier het verslag van "Het Journaal" en lees voort onder de video:

Als speciaal adviseur van premier Johnson was Cummings de machtige man die het liefst in de schaduw opereerde. Hij was het brein achter de succesvolle Vote Leave-campagne van 2016. Met "take back control" wonnen de brexiteers het referendum om uit de EU te stappen. In 2019 hielp hij Boris Johnson aan een ruime meerderheid door de verkiezingen in te gaan met de slogan "Get Brexit done". Volgens onze correspondente Lia van Bekhoven in Londen was Cummings zonder meer het politieke brein van de premier. Hij was bij alle belangrijke beslissingen betrokken en zette de lijntjes uit, ook bijvoorbeeld over COVID-19.  

Eerder dit jaar onstond er nog een rel rond Dominic Cummings, toen hij tijdens de eerste lockdownperiode een reis naar het noorden van Engeland maakte, terwijl de regering waarvoor hij werkte elke niet-essentiële reis verboden had. Toen hield premier Johnson Cummings nog de hand boven het hoofd. 

NOS-correspondent Tim de Wit gaf in "Terzake" meer uitleg over het vertrek van Cummings (lees voort onder de video):

Volgens Britse media is er al langer een strijd aan de gang tussen de hardere brexiteers en diegenen die staan voor een softere aanpak. En dat uitgerekend op het moment dat de onderhandelingen van de laatste kans aan de gang zijn. 

De onderhandelingen met de EU zouden de komende dagen tot een handelsakkoord moeten leiden. Komt dat er niet, en daar ziet het hoe langer hoe meer naar uit, dan dreigt de chaos voor de handel tussen Europa en het Verenigd Koninkrijk. En zelfs al komt er een gedeeltelijk akkoord tussen het VK en de EU, dan nog zullen de handel en de grenzen er begin januari plots heel anders uitzien. 

Cummings is al gezien aan de ambtswoning van premier Johnson, met kartonnen dozen in de hand. Weinig twijfel dus dat hij zijn vertrek voorbereidt. Maar het kabinet van Boris Johnson spreekt tegen dat hij helemaal weg is, en herhaalt dat Cummings tot kerstmis voor de premier blijft werken. Hoe en waar dat dan zal zijn, blijft onduidelijk. 

Waarnemers denken dat het vertrek van (vooral) Cummings erop kan wijzen dat Boris Johnson klaar is om belangrijke toegevingen te doen aan de Europese Unie.  Dat is ook de mening van Nigel Farage, de gewezen partijleider van de controversiële brexit-partijen UKIP en Brexit Party. Hij heeft het al over een "nakende brexit-uitverkoop". 

Een parlementslid van de linkse Scottish National Party heeft het zelfs over "ratten die het zinkende schip verlaten". Of er echt een Europese koerswending zit aan te komen is niet duidelijk. Downing Street 10 laat verstaan dat het vertrek van de belangrijkste adviseurs geen verschil zal uitmaken voor de Britse houding in de onderhandelingen.