Belgisch procureur, 5 jaar na aanslagen Parijs: "Herinner me nog sms 's nachts die zei dat er een link was met ons land"

Het duurt niet lang  voor de link met ons land duidelijk wordt. Een dag na de terreur in Parijs zijn de ogen van de wereld al gericht op Brussel. De bewuste vrijdag de dertiende van 2015 werd minutieus voorbereid vanuit het Brusselse Molenbeek. Vier maanden na de aanslagen wordt daar in de Vierwindenstraat Salah Abdeslam opgepakt, hij kon als enige overlevende dader terug naar België vluchten en bleef maanden uit de handen van de politie. Op 22 maart 2016, enkele dagen na de arrestatie van Abdeslam, slaan fundamentalisten uit hetzelfde netwerk met een reeks bomaanslagen toe in Brussel zelf.

Volgens Van Leeuw, toen nog maar een jaar federaal procureur, kwamen de aanslagen in Parijs niet helemaal onverwacht. "We waren al een tijd bezig met de analyse van terreurrisico, verschillende veiligheidsdiensten waren daarop aan het werken. In 2015 waren er heel wat mislukte aanslagen, zoals de verijdelde aanslag in Verviers", zegt Van Leeuw in "De ochtend" op Radio 1. "De aanslag op het Joods museum in Brussel in 2014 was een wake-up call. Niemand was verbaasd dat er ergens nog iets ging gebeuren, maar dat het met de omvang en nauwkeurigheid zoals in Parijs zou zijn, verraste ons wel."

De aanslagen op verschillende plekken in Parijs waren duidelijk gecoördineerd. Dat ze terug te brengen waren tot Molenbeek gaf de Brusselse gemeenten al snel de stempel van hell hole.  "Al in de nacht kreeg ik een sms dat er een link met België was. Niemand was verbaasd, er waren ook Belgische nummerplaten gezien", zegt Van Leeuw. Het beeld van incompetente Belgische politiediensten is volgens de topmagistraat niet terecht. "Wij hadden best een goed beeld op waar er mogelijk terroristische activiteit was, er was een lijst van het OCAD."

Vier maanden na de aanslagen in Parijs werd ook Brusssel getroffen door terreur. "België is nooit echt een doelwit geweest. Dat de aanslagen in Brussel zo snel volgden, was omdat we op het punt waren om het netwerk op te rollen. Brussel was een plan B of plan C voor de terroristen", meent van Leeuw.

Herbeluister hier  het gesprek met federaal procureur Frédéric Van Leeuw in "De Ochtend" en lees eronder verder.

"Er is sinds 2015 veel verbeterd", meent Van Leeuw. "Er is een lange parlementaire onderzoekscommissie geweest en de verschillende diensten hebben hun werking herbekeken", zegt de topmagistraat. "Ik heb ook het gevoel dat we slachtoffers minder alleen laten, we proberen hen makkelijker toegang tot dossiers te geven." Volgens Van Leeuw waren de aanslagen niet het gevolg van onkunde van bepaalde politiediensten. "Dit was voor veel mensen een vrij nieuw fenomeen, ook in andere landen was men onvoldoende voorbereid."

(Lees verder onder de foto)

Aanslagen voorkomen wordt moeilijk, maar hoe zit het met het huidig terreurniveau, een maand na de moord op de Franse leraar Samuel Patty en de mesaanval in Nice? "Ik maak me zorgen, maar we zitten nu niet meer in het stadium dat er een echte terreurdreiging is en mensen iets gaan ondernemen", onderstreept Van Leeuw. 

"Maar er is altijd het probleem van de "lone wolf", dat zijn vaak ook jonge mensen, zoals de dader van de moord op Samuel Patty", gaat de magistraat verder. "Er zijn mensen die vatbaarder zijn voor propaganda, maar ik denk niet dat het iets met religie te maken heeft, wel met hun gevoel of frustratie."

Extremistische activiteit situeert zich meer en meer online. Maar volgens Van Leeuw heeft het federale parket de juiste profielen in huis om die activiteiten in kaart te brengen, toch meer dan 5 jaar geleden. "Maar er blijven problemen, ook vanuit extreemlinkse en extreemrechtse hoek." Vorig jaar werden er in ons land 90 nieuwe terreurdossiers geopend, daarmee zit het op een vergelijkbaar aantal van voor de terreurgolf van 5 jaar geleden. "Ook dit jaar zit het aantal nieuwe dossiers in een dalende lijn", besluit Van Leeuw.