Van Gucht: “10 tot 20 procent zal antilichamen hebben na tweede golf, maar groepsimmuniteit blijft veraf”
Na de tweede golf zal 10 tot 20 procent van de bevolking antilichamen hebben tegen het coronavirus, maar dat betekent nog lang niet dat er sprake is van groepsimmuniteit. Dat heeft viroloog Steven Van Gucht gezegd tijdens de briefing van de Crisiscel rond het coronavirus.
Een en ander blijkt uit enkele onderzoeksprojecten van gezondheidsinstituut Sciensano, die al sinds het begin van de pandemie lopen. Ze focussen op seroprevalentie: het aantal mensen dat antilichamen heeft tegen het coronavirus en dus ooit besmet is geweest.
Zo is er een studie rond antistoffen in het bloed van Belgische bloeddonoren, in samenwerking met het Rode Kruis. Daarbij werden sinds het begin van de pandemie al 13.000 stalen onderzocht. “Uit de recentste analyse van stalen die afgenomen werden midden oktober, blijkt dat zo'n 6 procent antistoffen heeft ontwikkeld tegen het virus”, aldus Van Gucht. “Dat is vergelijkbaar met het percentage op het einde van de eerste golf in juni.”
Het is evenwel nog te vroeg om daar conclusies uit te trekken over de impact van de tweede golf op het aantal mensen dat immuun is. “Deze bloedstalen geven een beeld van de infecties vóór oktober. Mensen met een positieve test of symptomen mogen gedurende veertien dagen immers geen bloed geven. In die periode begin oktober waren er ongeveer 3.400 bevestigde infecties per dag. Eind oktober was dat het zesvoudige. Of die sterke stijging van het aantal besmettingen een invloed heeft gehad op de groepsimmuniteit, zullen we pas zien in de stalen van november of later", aldus nog Van Gucht. “Bloeddonoren vormen ook een enigszins aparte groep van mensen tussen 18 en 70 jaar, die gezond zijn bij de afname en geen symptomen vertonen in de periode ervoor. Ze zijn dus geen spiegel van de volledige bevolking. Deze cijfers zijn dan ook eerder een ondergrens.”
Een tweede studie werd uitgevoerd door Sciensano en het Instituut voor Tropische Geneeskunde bij een groep gezondheidswerkers in Belgische ziekenhuizen. Hun bloed wordt elke maand onderzocht op antistoffen. In de derde week van oktober bleek ongeveer 11 procent antistoffen te hebben tegen het virus, iets meer dan de 9,4 procent op het einde van de eerste golf in juni en dan de 7,8 procent in augustus. “We mogen hier echter nog niet spreken van een betekenisvolle stijging”, aldus Van Gucht.
Een derde studie gebeurde in samenwerking met de KU Leuven en onderzocht antistoffen in het bloed van 362 leerlingen in twee Limburgse gemeenten: Alken (dat tijdens de eerste golf zwaar getroffen werd) en Pelt (waar toen maar een klein aantal besmettingen werd vastgesteld).
14,4 procent van de kinderen in Alken bleek antistoffen te hebben, tegenover 4,4 procent in Pelt. Het verschil in viruscirculatie had dus duidelijk een impact. “Kinderen worden ook niet gespaard door het virus, maar het is wel geruststellend dat ze niet ernstig ziek werden”, aldus nog Van Gucht.
Uit de bevraging blijkt bovendien dat het merendeel van de besmettingen bij de kinderen het gevolg was van een contact met een volwassene binnen de eigen familie en dus niet noodzakelijk op school gebeurde. Vermoedelijk dateerden ze ook van net vóór of in het begin van de eerste lockdown.
Op basis van al die studies verwacht Sciensano dat het aantal mensen met antistoffen op het einde van de tweede golf mogelijk tussen 10 en 20 procent zal liggen. “Dat kan helpen om het virus te vertragen in de toekomst, in combinatie met een reeks maatregelen”, zegt Van Gucht. “Maar het is nog altijd ruim onvoldoende om groepsimmuniteit te bekomen. Daar hebben we ruim 60 tot 70 procent mensen met antistoffen voor nodig.”
Van Gucht drukt er ook op dat groepsimmuniteit alléén het virus niet kan laten verdwijnen. Dat kan alleen met de hulp van een goed vaccin en gecontroleerde of gerichte controlestrategieën. “Er mogen ook geen dierlijke reservoirs aanwezig zijn, waarin het virus kan overleven. Dat is nu alleen nog maar gelukt bij de pokken.”
Dankzij groepsimmuniteit kan een virus wel evolueren van een ‘epidemische’ naar een ‘endemische’ toestand. “Bij een epidemie zijn er hoge pieken met een overbelasting van het systeem, zoals we nu zien. Bij een endemie is er een laag niveau van besmetting met af en toe kleine uitbraken, zoals in de winter. Het zorgniveau komt dan niet meer onder druk te staan. Dat laatste geldt voor veel van de bekende respiratoire virussen.”
Het nastreven van groepsimmuniteit door natuurlijke infectie, zónder de hulp van een vaccin, is geen goed idee volgens de viroloog. “Zeker voor een relatief dodelijk virus en in een land zoals België, waar bijna een derde van de bevolking tot een risicogroep behoort. Het zou naar schatting 60.000 doden of meer eisen. Onze enige optie is dus onze contacten beperken en de maatregelen volgen, tor er groepsimmuniteit is met de hulp van een vaccin. De komende maanden moeten we dus nog extra goed voor elkaar zorgen.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
LEVENSVERHAAL. Op tien dagen verloor hij de strijd tegen kanker: wie was Hubert Hedebouw, de staalarbeider die zoon en PVDA-voorzitter Raoul inspireerde?
-
PREMIUMHLN legt uit
▶ Zorgt klimaatverandering dit jaar voor meest actieve orkaanseizoen ooit? “Dit kunnen we ook tot bij ons voelen”
Elk jaar berekenen Amerikaanse wetenschappers aan hoeveel tropische stormen en orkanen we ons mogen verwachten in de Atlantische Oceaan. Na een rustig seizoen in 2023 lijkt 2024 nu zwaar te gaan uithalen. Meer nog, volgens de voorspellingen kan dit wel eens het meest actieve orkaanseizoen ooit worden. Over wat voor aantallen spreken we dan? Hoe komt dit? En hebben die orkanen ook een invloed op ons weer? HLN-wetenschapsexpert Martijn Peters beantwoordt vijf vragen. -
“Alcoholwaarschuwingen op elke parasol?”: sector uit ongenoegen over nieuw ontwerp rond alcoholreclame
Een voorlopig ontwerp van een ministerieel besluit van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) over alcoholreclame zorgt voor ongenoegen binnen de sector. Daarin staat dat er gezondheidswaarschuwingen zouden moeten komen bij alle vormen van alcoholreclame en dat in een soort roterend systeem. Concreet zou dat volgens ‘VTM Nieuws’ kunnen betekenen dat er op bijvoorbeeld parasols met bierreclame ook nog verschillende alcoholwaarschuwingen moeten gedrukt worden. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) probeert te sussen: “De discussie is niet afgelopen.” -
-
11
N-VA wil groeinorm gezondheidszorg aanpassen aan economische realiteit: “Warme zorg met gezond verstand”
-
KIJK. Bom van 100 kilogram tot ontploffing gebracht op strand van Koksijde
Op het strand van Sint-André in Koksijde is donderdagochtend een vliegtuigbom van 100 kilogram tot ontploffing gebracht. Dat gebeurde in het kader van de jaarlijkse strandopruiming.Koksijde -
Kinderen vaker met coronavirus besmet dan eerst gedacht
Kinderen zijn vatbaarder voor het coronavirus dan eerst gedacht. Dat leert een immuniteitsstudie van de KU Leuven en Sciensano bij 362 kinderen verspreid over tien scholen in Alken en Pelt. Positief is enerzijds dat er maanden na de besmetting nog altijd circulerende antistoffen in het lichaam aanwezig waren, en anderzijds dat de besmette kinderen geen ernstige ziekteklachten ontwikkelden. -
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
-
Ondanks extreme droogte in Spanje: cava wordt bij ons (nog) niet duurder
-
LIVE
OVERZICHT. Ziekenhuisopnames blijven dalen: gisteren laagste aantal sinds 19 oktober
Het gemiddelde aantal nieuwe besmettingen met het coronavirus in ons land blijft dalen en is in de week van 3 tot 9 november met bijna de helft gezakt in vergelijking met een week voordien, tot minder dan 7.000 nieuwe gevallen per dag. Ook het dagelijkse aantal ziekenhuisopnames van patiënten met Covid-19 blijft afnemen. Volgens gegevens van gezondheidsinstituut Sciensano waren er gisteren 399 opnames, het laagste dagcijfer sinds 19 oktober. -
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
Er komen heel wat formaliteiten bij kijken als je werkgever je ‘laat gaan’. Eén van de belangrijkste, waarvoor je ook zelf de nodige stappen dient te ondernemen, is de werkloosheidsuitkering. Terwijl je zoekt naar een nieuwe job – intensief én tijdrovend – zorgt deze vergoeding ervoor dat je niet zonder een inkomen komt te zitten. Maar wanneer heb je er recht op als bediende, en hoeveel bedraagt die uitkering? Jobat.be zoekt het uit. -
Livios
“Koffiegruis, eierschalen en mulch werken niet”: zo verjaag je slakken wél succesvol uit je tuin
8 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerHenri Levich Codenie
Patrick Smaele
Johan Goris
Kristof Degros
KRISTOFF JOOSENS