Er zullen meerdere vaccins nodig zijn om de hele wereldbevolking te beschermen tegen het coronavirus, zoveel is zeker. Goed nieuws: niet alleen het vaccin van BioNTech-Pfizer is bijna af, ook een tweede langverwacht vaccin is in een vergevorderd stadium, meldt Bruno Holthof, de Belgische ceo van Oxford University Hospitals in De Zevende Dag. De universiteit van Oxford werkt samen met farmagigant AstraZeneca aan een vaccin, dat net als het Pfizer-vaccin het ‘stekeleiwit’ aanvalt.

‘Ons vaccin zit in fase drie, wat wil zeggen dat we dicht bij de eindmeet zitten’, zegt Holthof. ‘Natuurlijk: we hebben pas een vaccin als een regelgevende overheid een vaccin goedkeurt.’

Qua doeltreffendheid noemt hij geen percentages, maar omdat het Oxford-vaccin aansluit bij het Pfizer-vaccin is er goeie hoop: het Pfizer-vaccin blijkt immers bij negen op de tien proefpersonen te werken - zo maakte het bedrijf afgelopen maandag bekend.

‘Beide vaccins viseren het stekeleiwit’, zegt Holthof, ‘dat het virus gebruikt om de cellen binnen te dringen. De hoge beschermingsgraad van Pfizer is dus ook voor de andere vaccins goed nieuws, die gaan allemaal een immuunrespons opwekken tegen dat stekeleiwit, wat betekent dat het de juiste keuze was om dat voorop te stellen.’

Gewone koelkast.

In tegenstelling tot de concurrent van Pfizer en BioNTech, moet het vaccin van Oxford en AstraZeneca niet op -80 graden Celsius vervoerd en bewaard worden. Er zijn dus geen tonnen droogijs nodig. Een gewone koelkast volstaat, de logistieke verdeling zal dus een pak gemakkelijker zijn. ‘Hoewel zo’n ultrakoude keten wel haalbaar is, hoor, zeker in landen als België en Groot-Brittannië. Voor Afrika, Zuid-Amerika of sommige landen in Azië is dat natuurlijk mogelijk een onmogelijke opdracht.’

In Engeland, waar Holthof werkt, is men al sinds de zomer bezig met de logistieke planning om alle mensen te kunnen vaccineren. ‘Al sinds januari hebben wij dat voor ogen gehad, alle ziekenhuizen, huisartsen enzovoort zijn al gevraagd om zich klaar te houden. Het is belangrijk dat álle landen gaan nadenken over hoe ze hun vaccinatiecampagne gaan aanpakken en uitrollen.’

Nummer drie

Voor het vieren van Kerstmis zoals we gewoon zijn komen de vaccins hoe dan ook te laat, aldus nog Bruno Holthof. Overigens is er nog een derde vaccin in een eindfase: dat van Moderna zou het ook goed doen en werkt eveneens in op het stekeleiwit.

De goede resultaten wekken over de hele wereld enthousiasme op, maar er zijn nog wel een aantal openstaande vragen. Zo is het nog niet duidelijk hoe lang het vaccin een ingeënte persoon zal beschermen, en of het in gelijke mate jongere en oudere personen beschermt. Ook dreigt wereldwijd een groot tekort aan injectiespuiten.

Ugur Sahin, één van de medestichters en ceo van BioNTech, heeft er evenwel vertrouwen in dat we vandaag over een jaar weer ‘een normaal leven’ zullen kunnen leiden. Dat zei hij deze namiddag op de BBC. ‘Nog voor het einde van dit jaar willen we meer dan 300 miljoen dosissen van het vaccin verdelen. Vóór de zomer van 2021 moeten we voldoende mensen gevaccineerd kunnen hebben, en dan zullen we - als alles goed gaat - niet deze winter maar volgende winter weer een winter zoals vroeger kunnen hebben.