Post jouw kind filmpjes op Tik Tok? Als ouder ben je aansprakelijk voor inbreuken op het auteursrecht

Stéphanie roept de hulp in van De Inspecteur. Ze wil weten hoe het zit met het auteursrecht op TikTok. "Mijn zoon maakt elke dag filmpjes die massaal gedeeld worden. Ik ben ongerust dat hij daarbij het auteursrecht schendt. Maar ik geraak niet wijs uit de kleine lettertjes in de algemene voorwaarden van TikTok. Geen idee wat er wel en niet mag." 

Al meer dan 200.000 volgers

Toon is de dertienjarige zoon van Stéphanie. Hij leeft zich elke dag uit met het maken van video's die hij deelt op de populaire app TikTok. "Hij filmt beelden met zijn smartphone van het televisiescherm of hij neemt beelden van bestaande films van YouTube. Daar maakt hij een nieuw filmpje mee. Die beelden laadt hij in op TikTok en hij zet er dan muziek onder die hij op het platform zelf vindt." 

De filmpjes die Toon op deze manier maakt, hebben veel succes. "Hij heeft op twee maanden tijd meer dan 200.000 volgers gekregen. Eén filmpje is zelfs meer dan 20 miljoen keer bekeken", aldus mama Stéphanie. "Op zich is het leuk dat hij er zo veel succes mee heeft, maar ik maak me grote zorgen over het auteursrecht. Ik heb geen zin om een monsterfactuur in de brievenbus te vinden." 

Muziek van TikTok gebruiken mag

Simon Geiregat is specialist auteursrecht en verbonden aan de UGent. Hij verduidelijkt wat er wel en niet mag op TikTok op het vlak van auteursrechten.

"De app TikTok is ontworpen om gebruikers de mogelijkheden te geven om hun eigen gemaakte filmpjes te voorzien van muziek en om ze dan op het platform te delen met hun volgers. De muziek die je onder je filmpje zet, haal je uit het platform zelf en daar heeft TikTok wel degelijk een regeling getroffen. Het platform heeft een aantal overeenkomsten gesloten met de muziekindustrie. Daardoor mogen gebruikers de muziek gebruiken in hun filmpjes." 

Wat betreft de muziek hoeft Stéphanie zich volgens Simon Geiregat dus geen zorgen te maken. "Toon gebruikt de muziek die hij op het platform vindt. Hij mag die muziek onder zijn filmpje zetten." 

Zomaar beelden van het internet plukken mag niet

Maar hoe zit het dan met de beelden? Daar ziet Simon Geiregat wél problemen. "Toon plukt bestaande beelden van het internet. Dat mag niet. Je mag beelden die door iemand anders gemaakt zijn niet zomaar hergebruiken. Dan schend je wel degelijk het auteursrecht."

Het argument dat Toon de beelden wel bewerkt tot een nieuw filmpje veegt Simon Geiregat van tafel. "Ja, er bestaan uitzonderingen op het auteursrecht, maar daar moet je goed mee opletten. Humor is bijvoorbeeld een uitzondering, maar daar zijn wel voorwaarden aan verbonden. Om de beelden in die context te kunnen gebruiken, moet het duidelijk zijn dat het om een parodie gaat en dat het bedoeld is als grap. Als je naar de filmpjes kijkt die op TIkTok verschijnen, zit daar niet vaak humor in." 

Gebruik zelfgemaakte beelden

Simon Geiregat houdt bij De Inspecteur een pleidooi voor zelfgemaakte filmpjes. "Het platform TikTok is bedoeld om je zelfgemaakte filmpjes te delen met anderen. Het is dus wel degelijk de bedoeling dat je zelf een filmpje maakt, met originele en zelfgemaakte beelden." 

Door zelf beelden te maken, stimuleer je ook de creativiteit van je kind. "Toon zal misschien teleurgesteld zijn, maar naar de toekomst toe lijkt het me verstandiger dat hij zelf filmpjes maakt, eerder dan beelden te gaan kopiëren." 

"TikTok kan meer doen om makers te beschermen"

Mama Stéphanie geeft aan dat ze zelf is gaan zoeken in de algemene voorwaarden van TikTok hoe het zit met het auteursrecht. Ze vindt er weinig over terug en dat is ook de mening van Simon Geiregat. "Er staan veel clausules in over het gebruik van de muziek, maar voor de rest lees je vooral dat het platform niet aansprakelijk is voor eventuele misbruiken." 

Volgens Geiregat zou het platform meer kunnen doen om inbreuken op het auteursrecht tegen te gaan. "YouTube gebruikt al jaren filters die nagaan of er geen beelden of muziek illegaal worden geüpload. TikTok zou daar ook beter werk van maken. Op die manier worden de makers van de originele beelden ook beter beschermd."