15 februari 2010. De stoptrein van Leuven naar ’s Gravenbrakel botst om 8.28 uur ter hoogte van Buizingen op de IC-trein van Quiévrain naar Luik. De balans: 19 doden: 15 mannen, 3 vrouwen en één ongeboren baby, en nog eens 162 gewonden, onder wie 11 zwaargewonden. De bestuurder van de IC-trein is één van de dodelijke slachtoffers.

De zaak kwam vorig jaar na een lang onderzoekvoor de rechtbank. Omdat zowel Infrabel als het parket zich niet in de uitspraak kon vinden, komt de zaak nu in beroep voor de correctionele rechtbank. Door de coronacrisis gebeurt dat enkele maanden later dan voorzien. De rechter heeft voor de zaak drie dagen uitgetrokken.

Wat is er fout gegaan?

Uit het onderzoek bleek dat de bestuurder van de trein naar ’s Gravenbrakel door een rood sein is gereden. De man reed met een locomotief die uitgerust was met een archaïsch veiligheidssysteem en die niet meer voldeed aan de wettelijke vereisten, terwijl er in dezelfde trein een andere locomotief was met een recenter veiligheidssysteem. Daarnaast had Infrabel beslist twee treinen te laten kruisen zonder een spoorwissel in beschermingsstand of een beschermingswissel te voorzien.

Wie is schuldig bevonden?

Op het proces in september vorig jaar oordeelde de rechter dat de bestuurder schuldig was, maar hij kreeg geen straf opgelegd. De fouten van de rechtspersonen NMBS en ­Infrabel wogen namelijk zwaarder door.

Infrabel en NMBS werden allebei veroordeeld, omdat ze na de treinramp van Pécrot in 2001 te weinig gedaan hebben om de veiligheid op het spoor te verbeteren. ‘Als ze maximaal hadden geïnvesteerd in veiligheid, was het ongeval in Buizingen niet gebeurd’, oordeelde de rechter. De NMBS kreeg een effectieve boete van 550.000 euro, Infrabel een boete van 550.000 euro waarvan de helft met uitstel.

Waarom gaat alleen Infrabel in beroep?

De NMBS betwistte ‘met klem’ een aantal elementen uit het vonnis maar besliste geen beroep aan te tekenen ‘uit respect voor de slachtoffers, hun families en hun naasten’.

Infrabel vond de inzet echter te hoog om zich neer te leggen bij de uitspraak. De spoornetbeheerder vreest dat het vonnis de functionering van het spoornet op de helling zet. Eigenlijk zou volgens de uitspraak het hele net grondig herzien moeten worden, is de redenering. Dat zou bijvoorbeeld voor de noord-zuidverbinding in Brussel grote gevolgen hebben.

Omgekeerd vond het parket de boete voor Infrabel een te lage straf. Ook het parket tekende dus beroep aan. Dit keer eist het parket een boete van 540.000 euro, maar onvoorwaardelijk.

Wat vinden de nabestaanden?

Dat Infrabel zich niet neerlegde bij de veroordeling, noemden de nabestaanden in februari dit jaar op de herdenking van de ramp nog ‘een dolksteek in ons hart’. ‘De manier waarop ze over dat beroep gecommuniceerd hebben, getuigde van schaamteloosheid, van gebrek aan respect. We vragen ons af hoeveel drama’s er nog nodig zijn vooraleer ze gaan beseffen dat veiligheid steeds opnieuw de eerste prioriteit moet zijn.’

Is dit het definitieve einde?

De zitting over de zaak wordt normaal donderdag afgerond, de uitspraak volgt later. Maar dat betekent nog niet per definitie dat daarmee het doek valt. Als Infrabel of het parket zich niet wil neerleggen bij de komende uitspraak, dan is er nog één stap mogelijk: cassatieberoep.