‘De oplossing om af te vallen schuilt niet in sporten’: 13 recente inzichten over gezond leven en afvallen
Hoeveel keer heeft u vandaag al in de koelkast gekeken? Een op de vier Vlamingen geeft aan verdikt te zijn tijdens de eerste lockdown. In quarantaine ligt emo-eten op de loer en het zijn niet de gezonde snacks die ons de stress en onzekerheid even doen vergeten. Suiker, vet, zout én alcohol doen het beter. Daarom: deze 13 inzichten over (gezonde) voeding en afvallen.
Afvallen
1. Meer bewegen om af te vallen? Helaas
Omdat we de hele dag door snacken en snoepen, zullen we binnen afzienbare tijd te maken krijgen met een obesitasepidemie, ook in Europa. Vooraleer u zich naar een fitnesscentrum haast: bewegen helpt geen zier, zo stelt de Amerikaanse dokter Jason Fung. “De oplossing om af te vallen schuilt niet in sporten.”
U bent wat u eet, en dat is veel. Té veel.
2. Intermittent fasting is geen onzin
Om af te vallen gaat Bekend Vlaanderen overstag voor intermittent fasting, een eetmethode waarbij je gedurende een deel van de dag – welja – niet eet. Pieter Loridon, Conner Rousseau, Luc Steeno, Martine Prenen, Louis Talpe… Allemaal zijn ze laaiend enthousiast over de dieetmethode. Dé oplossing voor al uw extra kilo’s of de zoveelste hype? “Er zit wel wat wetenschap achter.”
3. ‘Gewoon minder eten’ werkt niet
Als we een gezond voedingspatroon willen kweken, kunnen we volgens kok en diëtist Michaël Sels beter stoppen met onszelf beperkingen op te leggen. Eet niet minder vlees, maar méér groenten. Niet minder vet, maar méér fruit. “De mindermethode werkt niet”, stelt Sels. “Door dingen te verbieden, kan je mensen niet motiveren.” De expert ontkracht misverstanden over voeding en heeft allerlei tips.
4. Dat dieetboek leg je beter opzij
‘Volg stappenplan A en dieetregel B en je zult een gezondere en slankere versie van jezelf worden.’ Het is steevast de formule in de miljoenenbusiness van dieetboeken en-plannen. En een bron van frustraties en verwarring over voeding.
Maar nu blijkt: geen enkel dieetplan werkt voor iedereen. Want zelfs identieke tweelingen reageren anders op hetzelfde voedsel, zo toonde de grootste studie ooit hiernaar aan. Met hulp van algoritmes mikken onderzoekers en ondernemers nu op voedingsadvies afgestemd op jouw DNA, microbioom en slaap- en bewegingspatroon.
5. Glutenintolerantie zorgt (bijna) nooit voor overtollige kilo’s
Sterrenchef Roger Van Damme (49) viel na lang vruchteloos diëten bijna 20 kilo af toen bleek dat hij gluten niet goed kon verdragen. Dokter Danny De Looze: “Eén op de tweehonderd Belgen is glutenintolerant, maar de kans dat je hierdoor verzwaart is klein.”
Gezondheid
6. Jezelf van ziek naar gezond eten. Het kan echt
Jezelf van ziek naar gezond eten met een plantaardig dieet, is soms mogelijk. Een ziekte afremmen of verminderen met een dieet is dat ook.
Met een (overwegend) plantaardig dieet kunnen patiënten met reuma of aderverkalking zichzelf bijvoorbeeld gezond(er) eten. Ook patiënten met diabetes type 2 kunnen zich gezonder eten. “De ziekte blijkt omkeerbaar, mits de diabetes niet te ver gevorderd is”, zegt hoogleraar nutritional biology Renger Witkamp van de Wageningen Universiteit.
7. Plantaardiger eten is helemaal niet moeilijk
Betere eetgewoontes aannemen kan een hele opgave lijken. Zeker wanneer je gezondheidsgoeroes met extreme beweringen moet geloven. Brood is des duivels, boter wordt verketterd (en dan weer opgehemeld) en zonder een dagelijks shot tarwegras ben je eraan voor de moeite.
Gezond eten heeft echter helemaal niets te maken met matcha of chia, of toch niet in eerste instantie. Beginnen doe je gewoon bij het begin.
8. Blijf weg van bewerkt ‘supermarkteten’
’s Morgens ontbijtgranen, ’s middags gerookte worst, ’s avonds een kant-en-klaarmaaltijd, voor de tv nog wat zoute knabbels, en om de dag door te komen tussendoor een graanreep.
Een steeds groter deel van ons dieet bestaat uit zogenaamd supermarkteten: industriële producten die aantrekkelijk en goedkoop zijn, maar vaak kraak noch smaak hebben, ontdaan zijn van iedere voedingswaarde en vol zitten met additieven. Loes Neven, voedingsexperte bij het Vlaams Instituut Gezond Leven, waarschuwt voor de gevaren: “Probeer maar eens een zak chips níét leeg te eten: dat is haast onmogelijk.”
9. Je bord is een wapen tegen Covid-19
Op de afdelingen intensieve zorg van onze ziekenhuizen liggen vooral coronapatiënten die overgewicht hebben of obees zijn.
Voor mensen die te zwaar zijn, zijn de risico’s vele malen groter als ze met een Covid-19-besmetting in het ziekenhuis moeten opgenomen worden. Kunnen mensen met overgewicht preventief iets doen om te vermijden dat ze zwaar ziek worden bij een besmetting? Ja. “Een beetje afvallen als je overgewicht hebt, is zelfs de enige zinvolle manier om je immuniteit op te krikken.”
(Mentaal) welzijn
10. Emo-eten is niet per se een ziekte
Tijdens een stressvolle bloknacht een zak chips wegkauwen of jezelf na een relatiebreuk op het roomijs storten. We verliezen onszelf allemaal weleens in emo-eten. Wie na een moeilijke dag op het werk een pizza bestelt, moet nog niet meteen denken dat hij een verstoorde relatie met eten heeft.
Psychologe en personal trainer Gudrun Hespel: “Er is ons jarenlang ingeprent dat het iets slechts is, dat we daarmee moeten stoppen, terwijl het zowel biologisch als psychologisch een doodnormale reflex is.”
Maar wanneer je geen andere copingmechanismen meer hanteert, wanneer je telkens letterlijk je gevoelens weg eet en jezelf verdooft met suiker en vet, dan kan het wél problematisch worden.
11. Je darmen zijn belangrijker dan ooit
Lange tijd waren onze darmen onontgonnen gebied. Een negen meter lang orgaan waarin niemand echt geïnteresseerd was. Ons darmstelsel doet echter veel meer dan alleen maar eten verteren. Het huisvest bacteriën die ons volledige welzijn beïnvloeden. Je houdt die collectie micro-organismen dus maar beter in topconditie. Maar wat ís een gezond microbioom en hoe maak je het goed?
Als het over obesitas gaat, hoor je soms de stelling dat de patiënten daar zelf schuld aan hebben. Onterecht, vindt endocrinoloog Guy T’sjoen. “Te weinig slapen doet bijvoorbeeld je hongerhormoon stijgen, en bij veel stress grijp je naar zoet en vet.”
We geven ze van zowat alles de schuld. Maar hormonen zorgen er in de eerste plaats voor dat we leven. Net daarom moet u ze leren kennen.
13. Je afweersysteem kan je zélf onderhouden
Wondermiddeltjes die je immuniteit onverwoestbaar maken, bestaan helaas niet. Maar je kan je afweersysteem wel zo fit mogelijk houden. In dit overzicht zet voedingsdeskundige Sanne Mouha op een rijtje welke ingrediënten je daarvoor wél en absoluut niét nodig hebt.
Acht prangende voedingsvragen beantwoord
1. Wat te doen als je kind weigert (gezond) te eten? Lees nu.
2. Is het ketodieet, de nieuwe hype, gezond of net gevaarlijk? Lees nu.
3. Hoe gezond is verse gemberthee? Lees nu.
4. Wat gebeurt er met je hersenen als je te veel alcohol drinkt? Lees nu.
5. Als je eet tot je vol zit, eet je dan te veel? Lees nu.
6. Vallen mannen makkelijker af dan vrouwen? Lees nu.
7. Is gezond eten een obsessie geworden? Lees nu.
8. Hoe ongezond is snel en met weinig aandacht eten? Lees nu.
De populairste recepten op demorgen.be
1. Zelf brood bakken zonder machine? 4 recepten om de smaak te pakken te krijgen
2. Lekker en gezond: geroosterde pompoensoep
3. Een recept met hoog comfortfoodgehalte: Linguine met mascarpone en champignons
4. Vakantiegevoel in een salade: fattoush met aubergine
5. Met een geheim wapen: pompoenrisotto met gepofte look
Meer koken? Onze redactie selecteerde de beste kookboeken voor het najaar.
Leestip
De oorlog op ons bord: wat is de waarheid over voeding?
