De gemeente Willebroek trekt de controversiële avondklok die het zaterdag voor een maand invoerde, terug. Dat heeft burgemeester Eddy Bevers (N-VA) laten weten aan Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD).

Sinds dit weekend geldt in het centrum van Willebroek een avondklok om 22 uur, een samenscholingsverbod voor meer dan twee personen en een verplichte sluiting voor winkeliers om 18 uur. Aanleiding is niet de strijd tegen corona, maar wel amokmakende jongeren.

Eddy Bevers (N-VA), de burgemeester van Willebroek, verdedigde de maatregel eerst nog. “Bij mijn eed heb ik gezworen mijn burgers te beveiligen. En daarvoor ga ik, indien nodig, tot het uiterste. Als we deze maatregelen niet hadden genomen, was dit haast oorlogsgebied geworden.”

Schepencollege Willebroek overlegt over de maatregelen

De gemeente komt daar nu op terug, na een ochtend van onophoudende kritiek. Antwerps provinciegouverneur Cathy Berx, die als afgevaardigde van de Vlaamse regering de bevoegdheid heeft om de bewuste politieverordening te vernietigen, bestudeerde de maatregel met het oog op een eventuele vernietiging.

“Ik heb vanmorgen gevraagd om te onderzoeken of de Willebroekse maatregelen juridisch sluitend zijn. Is het proportioneel? Welke feiten liggen eraan ten grondslag en welke alternatieven werden overwogen?”

In Willebroek vond intussen overleg plaats met de politiezone en binnen de meerderheidspartijen N-VA, Open VLD en CD&V om de maatregelen te evalueren en mogelijk in te trekken. Die beslissing is inmiddels genomen, zegt Somers.

Het samenscholingsverbod blijft wel van kracht. “Er werden al boetes uitgeschreven en twee personen werden geïdentificeerd en voorgeleid voor de rechter en kregen al voorwaarden”, reageert zijn kabinet. “Bart Somers ondersteunt die kordate aanpak van de burgemeester.”

“Klassiek voorbeeld van een hellend vlak”

Op de avondklok kwam vandaag een storm van kritiek. Dit is een klassiek voorbeeld van een hellend vlak, zegt professor grondwettelijk recht Stefan Sottiaux (KU Leuven) in De Standaard. “Wat eerst opdook in de strijd tegen corona, wordt nu zomaar toegepast als gewone maatregel om de ­orde te handhaven.”

“Compleet ongrondwettig”, oordeelde ook Kati Verstrepen, voorzitter van de Liga voor Mensenrechten, vanmorgen op Radio 1. “Waarom daar stoppen?”, tweette econoom Ive Marx (UAntwerpen). “Je zou meteen ook wat mensen in preventieve voorhechtenis kunnen steken.” Ook professoren publiek recht Hendrik Vuye en Jogchum Vrielink lieten zich kritisch uit.

CD&V en Open VLD

Maar ook uit politieke hoek komen er verontwaardigde reacties. En opvallend: ook van bij CD&V en Open VLD, die deel uitmaken van de Willebroekse coalitie. “Avondklok vanwege amokmakers”, tweette staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V). “Vrijheidsberoving van een hele wijk. Stel ik me ernstige vragen bij.”

Open VLD reageert via Kamerlid Tim Vandenput. “Dit is absoluut een brug te ver. Je straft geen volledige buurt en schort niet de grondwet op vanwege een aantal amokmakers. Het is niet omdat er tijdens de coronacrisis tijdelijk drastische maatregelen nodig zijn, dat dit het nieuwe normaal mag worden voor andere situaties.” Bij Open VLD wordt benadrukt dat de avondklok een beslissing is van de burgemeester en niet van het voltallige schepencollege.

De Roover (N-VA): “Begrip voor in coronacontext”

De N-VA reageert bij monde van federaal fractieleider Peter De Roover. “Burgemeesters beginnen die instrumenten nu te overwegen voor bijvoorbeeld ordehandhaving wanneer er grote onveiligheid dreigt, ik heb daar begrip voor in deze coronacontext.”

“De federale regering moet zo snel mogelijk werk maken van een sluitend juridisch kader voor het nemen van noodmaatregelen die bijzondere verregaande inperkingen op onze vrijheid inhouden. Het kan nooit de bedoeling zijn dat zulke maatregelen in “normale” omstandigheden genomen kunnen worden.”

Groen, SP.A en PVDA

Ook bij de linkse partijen klinkt kritiek. “Disproportioneel en een gevaarlijk hellend vlak”, zegt Vlaams Parlementslid Imade Annouri van Groen op Twitter. “Dit mogen we niet normaal vinden. Alle begrip voor lokale burgemeester die overlast wil aanpakken, maar dit is niet de manier.”

Hetzelfde geluid klinkt bij partijgenoten Jeremie Vaneeckhout en federaal fractieleider Kristof Calvo. En ook bij SP.A klinkt kritiek. “Terugdraaien ajb”, tweette Kamerlid Ben Segers. “Waanzin.” Jos D”Haese, Vlaams fractieleider voor PVDA, noemt de avondklok “compleet disproportioneel”.