De Franse president Emmanuel Macron zegt in een interview met het magazine Le Grand Continent ‘dat de globalisering met een nooit geziene crisis wordt geconfronteerd, veroorzaakt door de gelijktijdige implosie van de 3 historische referentiekaders, die de onderliggende structuur ervan vormen’.
Die 3 kaders zijn:
- Een multilateraal kader, sinds 1945 gebaseerd op de waarden van de Verenigde Naties. Dat kader wordt nu steeds meer in vraag gesteld.
- De beweging die garant stond voor de bevrijding van volk en maatschappij. Die beweging steunde op de grote protestbeweging van 1968. Ook zij wordt in vraag gesteld door de opkomst van het neoconservatisme.
- De retour van de totalitaire regimes, die in 1989 voorgoed leken verslagen na de val van de Muur van Berlijn en de implosie van de USSR.
2 strategische stappen zijn nodig om ons uit de impasse te halen
Volgens de Franse president zijn twee strategische stappen nodig om de wereld en vooral Europa uit de impasse te halen. Hij spreekt in dat verband van een nieuwe hoofdstuk in de wereldgeschiedenis, dat hij de ‘consensus van Parijs’ noemt. Die moet de opvolger worden van de ‘consensus van Washington’.
1. Een nieuw soort kapitalisme
Ten eerste is er nood aan een nieuw soort kapitalisme. Dat moet komaf maken met een internationale ontwikkeling, die enkel steunt op een geliberaliseerde, mondiale en open markt. Die noemt Macron de ‘consensus van Washington’. Volgens Macron is dat model van kapitalisme onhoudbaar. Europa moet eindelijk voor zichzelf leren denken en daarbij moeten twee factoren worden geïntegreerd.
- De klimaatwijziging kan niet langer als een factor worden beschouwd die extern is aan de markt.
- Hetzelfde geldt voor de inkomensongelijkheid, die te lang is onderschat. Dat is een resultaat van de transformatie van onze economieën sinds 1980.
Macron wil dus zowel de zorg voor het milieu als de vermindering van de ongelijkheden in een nieuw model van kapitalisme integreren.
In dat verband is het niet onbelangrijk van te noteren dat het voorbije weekeinde in Azië het grootste vrijhandelsakkoord ooit werd ondertekend en dat geen van beide voormelde factoren daar deel van uitmaakt.
2. De plaats van Europa in de wereld heruitvinden
De Europese Unie kan niet langer ‘gewoon een eenheidsmarkt’ zijn. Ze moet een eigen autonome strategie uitwerken, die haar toelaat om een evenwichtsbasis te worden tussen de VS en China. Daarvoor moet de EU technologisch onafhankelijk worden van China en de VS, inzake bijvoorbeeld 5G-technologie en cloudcomputing.
Verder stelt Macron de status van de Amerikaanse dollar als reservemunt in vraag. Al wie in dollars handel voert, kan volgens Macron op eender welk moment op een arbitraire manier door de Amerikanen worden verplicht om zakelijke relaties op te geven. Een op termijn onhoudbaar gegeven, dat volgens de president onze soevereiniteit in gevaar brengt.
Voor Macron moet het grote EU-project tenslotte de wil bevatten om ‘de belangrijkste educatieve, sanitaire, digitale en groene wereldmacht te worden’.
