Anne Frank stierf eerder dan tot nu toe werd aangenomen
WOIIHoe verliep het laatste levensjaar van Anne Frank en de andere onderduikers van het Achterhuis in Amsterdam na hun arrestatie op 4 augustus 1944? Het boek Na het Achterhuis vertelt na een diepgravende reconstructie een ontluisterend verhaal.
De laatste weken van het leven van Anne Frank (15) en haar zus Margot (18) in nazi-concentratiekamp Bergen-Belsen zijn schrijnend en confronterend. De meisjes maakten een lijdensweg door, waren vernederd, geknakt en doodziek. “Het contrast tussen de sterke, hoopvolle Anne, zoals mensen haar uit haar dagboek kennen, en de totaal gebroken Anne in het concentratiekamp is levensgroot”, zegt Bas von Benda-Beckmann (44), auteur van het boek Na het Achterhuis en onderzoeker bij de Anne Frank Stichting.
Anne was ‘kapotgemaakt’ en verworden tot een ernstig verzwakt en vertwijfeld meisje. Kort na de dood van haar zus overleed zij ook. “Ze had door wanhoop en ziekte geen kracht meer om te overleven’’, aldus Von Benda-Beckmann, die het verhaal beschrijft van de vernederingen, mishandelingen, honger, kou, ziekte en andere verschrikkingen die de acht onderduikers uit het Achterhuis meemaakten in Auschwitz, Bergen-Belsen, Mauthausen en Neuengamme.
Getuigenissen en transportlijsten
Otto Frank (1889-1980), de enige overlevende van het Achterhuis, ging na de oorlog vergeefs op zoek naar zijn vrouw Edith, zijn dochters Anne en Margot en de andere vier mensen met wie hij twee jaar lang ondergedoken had gezeten op de Prinsengracht. Later gaf hij Annes dagboek uit, dat bewaard was gebleven.
De Anne Frank Stichting deed tussen 2014 en 2016 grondig onderzoek naar de acht levens. Aan de hand van de door de onderzoekers gevonden getuigenissen van medegevangenen, transportlijsten en administratieve bronnen heeft Von Benda-Beckmann een reconstructie gemaakt van de laatste levensfase van de acht onderduikers na hun arrestatie op 4 augustus 1944.
Ze had door wanhoop en ziekte geen kracht meer om te overleven
“De nazi’s probeerden uit te wissen wat het lijden in het kamp inhield. ‘Niemand zal geloven wat we jullie hebben aangedaan’, zei een Duitse soldaat tegen een vriend van Otto Frank”, zegt Von Benda-Beckmann. “Dat maakt het belangrijk om hun levens in het kamp te laten zien. Het overstijgt de acht individuele levensgeschiedenissen en laat zien hoe de Holocaust eruitzag.”
Overleden aan vlektyfus
Met het geschetste beeld komt de lijdensweg van Anne en haar zus heel dichtbij. Getuigenissen: ‘Anne liep naakt en graatmager in alleen een deken rond.’ ‘Anne was helemaal verzwakt.’ ‘Margot was te ziek om op haar benen te staan’. ‘Ze waren geraamtes.’ ‘Helemaal verteerd’ en: ‘Je zag ze werkelijk doodgaan, beiden.’
Margot overleed als eerste aan volledige uitputting en vlektyfus. Anne, die ook vlektyfus had, gaf daarna de strijd op. Haar wilskracht verder te leven was gebroken.
Ze zijn, zo bleek uit recent onderzoek van de Anne Frank Stichting, eerder gestorven dan jarenlang werd aangenomen. Vrijwel alle gevangenen die leden aan vlektyfus, stierven binnen twee weken na de eerste verschijnselen: ernstige hoofdpijnen, koorts en spierpijnen.
De door het Rode Kruis gekozen overlijdensdatum op 31 maart 1945 zit er een maand naast. De sterfdatum moet begin februari 1945 zijn geweest, schrijft Von Benda-Beckmann: “Uit de getuigenissen blijkt dat Anne in januari al doodziek was. Margot kon toen ook niet meer op haar benen staan vanwege hevige spierpijn, vertellen getuigen. Zij heeft waarschijnlijk haar negentiende verjaardag op 16 februari 1945 niet meer meegemaakt.”
Peter redde Otto met eten
Dat Otto Frank Auschwitz heeft overleefd, dankte hij aan de 18-jarige Peter van Pels, een van de acht onderduikers, die in het kamp in bezet Polen een baantje bij de postdienst wist te bemachtigen. “Uit de getuigenissen bleek dat Van Pels vanwege zijn baantje meer privileges had en aan eten en kleding kon komen. Tussen november 1944 en januari 1945 bracht hij Otto Frank bijna elke dag eten. Zo hielp hij Otto het kamp te overleven.”
Toen het Russische leger Auschwitz midden januari 1945 naderde, moest Van Pels mee op dodenmars naar het concentratiekamp Mauthausen. Aan het dringende advies van Otto Frank om onder te duiken in de ziekenbarak, gaf hij geen gehoor. Van Pels stierf enkele dagen na de bevrijding van Mauthausen.
Von Benda-Beckmann: “Het was een van de onmogelijke keuzes van de Holocaust waarmee iedere gevangene werd geconfronteerd.”
Bas von Benda-Beckmann: Na het Achterhuis, Uitgeverij Querido (22,99 euro). Verschijnt op 24 november.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Ouders van 23-jarige gijzelaar die in video van Hamas verscheen willen zoon zo snel mogelijk thuis: “Hij ziet er niet goed uit”
-
12
Vorig jaar bijna 410.000 goedgekeurde asielaanvragen in EU: stijging van 7 procent
In de 27 lidstaten van de Europese Unie hebben vorig jaar bijna 410.000 asielzoekers internationale bescherming gekregen, een stijging met 7 procent in vergelijking met 2022. Dat blijkt uit cijfers van Eurostat. 43 procent daarvan ontving de status van erkende vluchteling, 35 procent kreeg subsidiaire bescherming en aan 22 procent van de asielzoekers werd bescherming om humanitaire redenen verleend. -
PREMIUM53
Geen plek meer veilig op bezette Krim: Bidens risicovolle zet met ATACMS-raketten. Is dit een keerpunt in de oorlog?
De Amerikaanse president Joe Biden heeft in het geniep ATACMS-raketten geleverd aan Oekraïne. Zelensky vraagt hier al om sinds het begin van de oorlog. Oekraïne voert er aanvallen mee uit tot diep achter de frontlinie. Op de Krim is geen enkele plek meer veilig en zelfs Russische steden komen in het vizier. Is dit een nieuwe escalatie? Kan ook Moskou getroffen worden? En betekent dit een keerpunt? We stelden de vraag aan militair historicus Tom Simoens. -
-
Mijnenergie
Klopt jouw energiefactuur wel helemaal? En hoe betwist je een te hoge afrekening?
-
118 gedetineerden ontsnappen uit gevangenis in Nigeria na hevige regenval
Er zijn nog 108 gevangenen op de vlucht in Nigeria. Zij konden ontsnappen uit de gevangenis van Suleja, op zo’n 50 kilometer van de hoofdstad Abuja. Tien andere ontsnapte gedetineerden konden weer worden opgepakt. -
Opnieuw probleem met Boeing-vliegtuig: noodglijbaan komt los vlak na vertrek uit New York
Opnieuw is een onderdeel van een Boeing-vliegtuig onderweg losgeraakt. Een glijbaan die dient als nooduitgang viel kort na vertrek uit New York van het toestel tijdens een vlucht van Delta Airlines. -
“Navalny niet vermoord in opdracht van Poetin”, beweren Amerikaanse inlichtingendiensten
-
Livios
Is een architect verplicht als je je woning wil renoveren?
-
Indiase vrouw snuift per ongeluk neuspiercing op en moet operatie ondergaan
De 35-jarige Indiase Varsha Sahu uit Kolkata in India inhaleerde twee maanden geleden per ongeluk het slotje van haar neuspiercing. Ze was er gerust in dat het ding wel de normale weg weer naar buiten zou volgen via haar spijsverteringsstelsel, maar het liep enigszins anders. -
“Aarde is groot genoeg voor zowel China als de VS om zich te ontwikkelen”: Chinese president dringt bij Blinken aan op betere samenwerking
De Chinese president Xi Jinping heeft vrijdag tijdens een ontmoeting met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken aangedrongen op een betere samenwerking. China en de VS moeten de “resterende problemen” in hun onderlinge betrekkingen oplossen, zo verklaarde hij volgens de Chinese staatsmedia. -
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
0 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageer