Waar moet je op letten als baasje en als sporter? Vijf vragen over loslopende honden
Dat een jogger in Waasmunster een loslopend hondje heeft doodgestoken doet heel wat stof opwaaien. Het roept ook veel vragen op: niet alleen over de beweegredenen van de jogger, maar ook over praktische zaken. Moet je als baasje bijvoorbeeld altijd je hond aangelijnd houden en hoe moet je als loper of fietser reageren?
Wat is er precies gebeurd? Ruim een week geleden was een vrouw in Waasmunster, in Oost-Vlaanderen, op pad met haar hondje Dribbel, toen ze een jogger kruiste. De kleine jack russell liep even mee met de jogger, tot de man een scherp voorwerp bovenhaalde, het dier neerstak en daarna verder liep. Het hondje stierf ter plaatse aan zijn verwondingen.
Op basis van bewakingsbeelden kon de jogger opgespoord en opgepakt worden. De man werd voorgeleid voor de onderzoeksrechter op verdenking van dierenmishandeling en een inbreuk op de wapenwetgeving. Intussen is de man vrijgelaten onder voorwaarden. De man diende op zijn beurt een klacht in omdat hij op sociale media met de dood werd bedreigd.
Het voorval roept niet alleen veel en scherpe reacties op, er rijzen ook een aantal praktische vragen. Want wat moet je nu volgens de letter van de wet doen als je als baasje gaat wandelen met je hond? En wat moet je doen als je buiten gaat sporten, maar een hond op je pad vindt?
Daarom deze vijf vragen over loslopende honden:
1. Mag een hond loslopen?
Of een hond aangelijnd moet worden, wordt bepaald door het politiereglement van de lokale politiezones. Maar “voor zover ik weet hebben bijna alle politiezones van België dit in hun reglement staan”, zegt advocaat Anthony Godfroid, gespecialiseerd in dierenrechten.
Dat is ook het geval in de politiezone Hamme-Waasmunster, waar het bewuste incident gebeurde. “Het is verboden honden, met uitzondering van hulphonden en diensthonden, op een openbare plaats in de gemeente te laten loslopen. Zij moeten steeds aan de leiband gehouden worden”, schrijft het reglement voor.
Daarnaast is er ook de Vlaamse regelgeving rond natuur- en bosbehoud. Die stelt duidelijk dat honden in bossen en natuurgebieden altijd aan de leiband moeten worden gehouden. In de Vlaamse natuur mag je hond alleen vrij lopen in een beperkt aantal hondenlosloopzones die op de website van het Agentschap Natuur en Bos opgesomd staan.
Op de website van het Agentschap staat trouwens ook een interessante lijst met vragen en antwoorden over honden in de natuur.
2. Welke straffen staan hierop?
Wie zijn hond in het openbaar los laat lopen, riskeert een GAS-boete die kan oplopen tot 250 euro.
Daarnaast ben je als eigenaar of “bewaarder” van een dier aansprakelijk voor schade die een dier aanricht. Als je hond bijvoorbeeld iemand zou bijten, dan moet je als baasje een schadevergoeding betalen.
Wie zijn hond in natuurgebieden of bossen los laat lopen, kan van een natuurinspecteur of boswachter ook een boete krijgen. Die boetes beginnen bij 70 euro en kunnen oplopen tot 350 euro als je daarna nog betrapt wordt.
3. Welke straffen riskeert de jogger?
Wat riskeert de jogger nu? Volgens de Vlaamse dierenwelzijnswet kan hij tot 6 maanden cel krijgen voor het "onnodig ombrengen van een dier". Wie hiervoor twee keer binnen de drie jaar veroordeeld wordt, kan tot 18 maanden gevangenisstraf krijgen.
Advocaat Anthony Godfroid merkt overigens op dat de maximumstraffen in Vlaanderen zes keer lager liggen dan in Wallonië, waar straffen voor dezelfde feiten kunnen oplopen tot 3 jaar. Maar “in dit geval gaan de eigenaars dus niet vrijuit: de hond had aangelijnd moeten zijn. Anderzijds is dit natuurlijk geen reden om een hond dood te steken”, voegt de advocaat eraan toe.
Naast dierenmishandeling kan de jogger veroordeeld worden voor een inbreuk op de wapenwetgeving. Je mag alleen maar een mes bij je hebben als je daar een geldige reden voor hebt. Als je het bij je hebt met de intentie om ermee personen of dieren te bedreigen of te verwonden, dan wordt het gezien als een verboden wapen.
4. Heeft een baasje gelijk als hij zegt “hij doet niets”?
“Hij doet niets!” Dat roepen baasjes vaak als een loper of fietser in de buurt komt van hun loslopende hond. Dat gebeurde ook in Waasmunster. Maar kunnen baasjes dat wel met zekerheid zeggen?
Nee, zegt hondenkenner Chris Dusauchoit. “Alle roofdieren, waartoe ook honden behoren, hebben iets wat men ‘roofdieragressie’ noemt in zich. Daardoor is alles wat beweegt onweerstaanbaar voor hen en moeten ze er achteraan gaan. Hun ogen zijn zo gemaakt, dat ze enorm scherp beweging kunnen opmerken.”
Alles wat beweegt, is onweerstaanbaar voor honden
“Iets wat voorbijkomt is altijd interessant, voor élke hond", gaat Dusauchoit verder. "Hoe het dier daarop reageert, dat is iets anders en hangt af van de omstandigheden, het karakter van de hond en de ervaringen die het dier heeft gehad.”
“De meest voorkomende lont in het agressievat bij een hond is angst. Als ze iets onbekends zien - een groot persoon, iemand met een hoed op, een onbekende jogger - beginnen ze instinctief te blaffen van de angst. Of een hond dan al dan niet aanvalt, hangt af van - wat men in het Engels noemt - fight or flight response: vechten of weglopen, naargelang van de inschatting van de situatie.”
Omdat honden altijd op alles kunnen reageren, vindt Dusauchoit dat honden te allen tijde aan de leiband moeten worden gehouden.
5. Wat kan je doen als sporter?
Wat kan je ten slotte doen als loper of fietser, als je een hond op je pad vindt? “Het hangt er natuurlijk van af welk soort hond er op je afkomt. Maar, bij vele honden zoals bij een kleine jack russel kan een afschrikgeluid maken al helpen”, aldus Chris Dusauchoit.
Onverwachte, snelle bewegingen maken is dan weer niet aangeraden, omdat honden daar dus net van schrikken en op kunnen reageren. Roep het baasje - vriendelijk - tot de orde, als je hem of haar ziet en de hond niet vanzelf weggaat. Hou ondertussen de hond in de gaten, zodat hij je niet langs de achterkant kan verrassen.