Een feestmaal met alle nonkels en tantes, neven en nichten aan tafel zal dit jaar zeker niet kunnen. Daarover was de communicatie de voorbije dagen en weken kraakhelder. “Kerstmis zal er dit jaar heel anders uitzien”, zei premier Alexander De Croo (Open VLD) vorige week nog. “Als we ons niet aan de regels houden, komt er gegarandeerd twee, drie weken later een Kerstmisgolf. Dat wil niemand.”

LEES OOK. Aantal besmettingen bij jongeren daalt amper nog. Moeten we ons nu zorgen maken?

Maar wat zal wel kunnen? Zo’n 6 op de 10 Vlamingen hopen dat het overlegcomité vrijdag een lichte versoepeling aankondigt. Carte blanche wil slechts 8 procent. Dat er weinig animo is voor een traditioneel kerstfeest verbaast motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent) niet. “Mensen weten dat het lossen van de maatregelen veel risico inhoudt. We weten nu dat het virus razendsnel onze samenleving kan domineren.”

LEES OOK. Boris Johnson maakt einde aan nationale lockdown maar heeft slecht nieuws voor sommige plaatsen

Met onze wil om de maatregelen op te volgen zit het dan ook goed. Onze motivatie staat op z’n hoogst sinds april, toen we volop in de eerste golf zaten. “We beseffen dat we moeten volhouden én we zien dat de inspanningen iets opbrengen. De curves dalen”, zegt Vansteenkiste. Hij ziet nog een derde mogelijke verklaring: er is perspectief. “De vaccins brengen licht aan het einde van de tunnel.”

Inspiratiegids

Maar wat als met Kerstmis geen (lichte) versoepeling mogelijk is? Zal 60 procent van de Vlamingen dan maar stiekem gasten uitnodigen? Vansteenkiste denkt van niet. “Er zal veel onderlinge sociale controle zijn. Het is niet omdat je tante een loopje met de maatregelen wil nemen, dat je moeder of broer dat ook gaan doen. Hopelijk worden versoepelaars in de pas gehouden door de anderen.”

Als vrijdag blijkt dat een toegift op de maatregelen echt niet mogelijk is, dan zal dat goed geduid moeten worden, vindt Vansteenkiste. “De 60 procent die hoopt op een versoepeling, zijn degenen die vandaag ontmoedigd raken. Het zal goed uitgelegd moeten worden. Als die mensen begrijpen waarom het niet kan, zullen ze zich ook daarnaar schikken.”

Vansteenkiste hoopt op een dosis empathie van overheidswege. De eindejaarsperiode hoeft geen beproeving te zijn. “Kom met een inspiratiegids. Bied mensen alternatieven aan.”