Een op de drie artsen wil zichzelf én patiënten niet laten vaccineren: ‘Slecht signaal naar bevolking’

“Matig enthousiast over het Covid-19-vaccin”, kopte de Artsenkrant naar aanleiding van haar enquête onder 836 artsen. Daaruit blijkt dat slechts 68 procent van de respondenten zijn patiënten zou adviseren zich te laten inenten tegen Covid-19. Zestien procent twijfelt, en evenveel procent sluit het uit. Bovendien geeft 37 procent van de artsen aan dat ze zelf niet van plan zijn om zich te laten vaccineren of erover twijfelen. Terwijl artsen en zorgverleners net een van de eerste groepen zijn die gevaccineerd moeten worden.

“Twijfelaars heb je altijd, maar het grote aantal verbaast me wel”, zegt Dirk Scheveneels, huisarts in Antwerpen-Zuid en ondervoorzitter van de Belgische Vereniging van Artsensyndicaten (BVAS). Hij ziet de scepsis onder artsen vooral als een uiting van bezorgdheid. “Artsen willen boven alles de veiligheid van hun patiënten garanderen. Daarom willen ze eerst een precies beeld hebben van hoe de vaccins geproduceerd worden en hoe ze werken.” 

De scepsis tegenover het coronavaccin lijkt bij artsen een pak hoger te liggen dan bij andere vaccins. Negen op de tien artsen vinden vaccins in het algemeen betrouwbaar, evenveel raden hun patiënten aan zich te vaccineren tegen de griep. “De coronavaccins zijn natuurlijk nieuw. Misschien vrezen artsen dat ze te snel op de markt moeten komen en dus onvoldoende getest zijn. Zolang er geen wetenschappelijke studies verschenen zijn en de vaccins niet goedgekeurd zijn, is het begrijpelijk dat er nog onzekerheid heerst”, zegt Joris Moonens van Agentschap Zorg en Gezondheid. 

Honger naar informatie

Niet onbelangrijk: de enquête werd afgenomen eind september. Ondertussen blijken de kandidaat-vaccins van Pfizer en Moderna boven de 90 procent efficiëntie te zitten, ook de tussentijdse resultaten van AstraZeneca/Oxford zijn bemoedigend. Afgaande op de Grote Coronastudie steeg het aantal Belgen dat zich wil vaccineren tussen eind september en nu met zo’n 10 procent, naar 82 procent. “Als je vandaag die enquête onder artsen opnieuw zou afnemen, zou je ook daar een veel hoger cijfer zien”, zegt epidemioloog Pierre Van Damme (UAntwerpen). 

Hij ziet in de resultaten van de enquête vooral een ‘honger naar informatie’ onder artsen. Want net zij zullen de eerste informatiebronnen worden voor de miljoenen Belgen die zich laten vaccineren. “Als huisartsen zelf twijfel zaaien over de vaccins, is dat een erg slecht signaal naar de rest van de bevolking. Er wacht de experts dus nog veel werk om artsen te informeren”, zegt Scheveneels. 

Daarom zet Yvon Englert met de cel ‘maatschappelijk debat en communicatie’ van de Belgische taskforce voor vaccinatiestrategie een communicatiecampagne op poten rond het coronavaccin, waarbij specifiek aandacht uitgaat naar artsen en zorgverleners. Ook nu al gebeurt er heel wat, zegt Pierre Van Damme. “Op de website Gezondheid en Wetenschap publiceren we factchecks. We werken ook aan fiches met antwoorden op veelgestelde vragen voor artsen en apothekers. En wekelijks doe ik webinars met artsen, waar toch telkens 100 mensen op aanwezig zijn. Van een gebrek aan interesse  kun je dus moeilijk spreken.”