Straks winkelen met stewards en chronometers?

Het wordt een thriller, het Overlegcomité dat vrijdag om 13 uur begint. Op tafel liggen twee uiterst gevoelige dossiers: de heropening van de niet-essentiële winkels en de regels voor de eindejaarsfeesten.

Dat de winkels zullen heropenen, is zeer waarschijnlijk. De druk is de laatste dagen enorm toegenomen nu de coronacijfers dalen. Bovendien zal Frankrijk zaterdag de winkels opnieuw openen, net als de rest van onze buurlanden. België heeft, zeker langs Franstalige kant, wel vaker de neiging om zijn zuiderbuur te volgen. Ook in de omgeving van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a), die een strenge aanpak predikt, valt te horen dat de kans op een opening reëel is, weliswaar onder zeer strikte voorwaarden.

Ook Vlaams minister van Economie Hilde Crevits (CD&V) vindt dat een goed idee. “Als de wetenschappers er geen probleem in zien, dan zijn wij pleitbezorger voor een strak gereguleerde heropening van de winkels”, klinkt het op haar kabinet. De minister zat daarover samen met belangenorganisaties Comeos en Unizo en noteert dat de bereidheid om het veilig te houden erg groot is. Vooral het aantal shoppers flink inperken en hun winkeltijd beperken zijn strategieën die volgens Crevits nuttig kunnen zijn.

Bij Vlaams regeringsleider Jan Jambon (N-VA) valt te horen dat het een goed idee zou zijn om stewards uit de evenementensector in te zetten in de winkelstraten. Zij zijn het gewend om aan crowdmanagement te doen en zitten nu toch zonder werk. De stewards kunnen winkeliers richtlijnen geven en zouden uiteraard vergoed worden. Daarnaast liggen er pistes op tafel voor circulatieplannen en striktere regels in de winkels. Premier Alexander De Croo (Open Vld) zat daarover al samen met de provinciegouverneurs.

Geste voor singles en ouderen

Veel moeilijker wordt de beslissing over de eindejaarsfeesten. De meningen daarover lopen flink uiteen. In de eerste plaats heb je MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Hij pleit ervoor om, zoals in Quebec, de maatregelen eventjes te lossen voor de feesten om ze daarna weer te verstrengen. Ook de CD&V neigt richting versoepelen. “Niemand mag zich eenzaam of afgezonderd voelen. Daarom is het perspectief op warme feestdagen met onze dierbaren, weliswaar in beperkte kring, een must”, stelt partijvoorzitter Joachim Coens.

Daartegenover staat de tandem De Croo-Vandenbroucke, die minder optimistisch klinkt. “In de ziekenhuizen en op intensieve zorg is de druk nog heel hoog. We moeten dit bekijken vanuit het perspectief van de wintermaanden. Ik zou niet willen dat we de winst die we in vier weken hebben geboekt in vier dagen weer kwijtspelen”, zei De Croo in de Kamer. Hier en daar gaan stemmen op om, desnoods enkel voor singles, wel een extra knuffelcontact toe te staan. Ook voor de ouderen in de woon-zorgcentra komt er mogelijk een geste.

Biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt / KU Leuven) is ervan overtuigd dat met meerderen kerst vieren een al te groot risico is. “Het is typisch dat wanneer de curve daalt, sommigen dat meteen zien als een optie om de teugels te vieren. De nasleep van de eerste golf heeft getoond dat dat dom is”, zegt hij. “Er zijn momenteel nog altijd drie keer meer ziekenhuisopnames dan in mei. En terwijl het aantal nieuwe besmettingen toen rond de 150 lag, ligt het nu nog in de duizenden. Veel ruimte hebben we echt niet.”

Veel zal duidelijk worden na Thanksgiving in de VS, zegt Molenberghs. Daar nemen Amerikanen nu massaal het vliegtuig om bij hun familie te zijn. “Over tien à twaalf dagen zullen we weten welk effect al die familiebijeenkomsten hebben gehad. Mogelijk betekent samen kalkoen eten met Thanksgiving een extra bed op intensieve met kerst.”