Bruine ratten (Rattus norvegicus), de ratten in de studie, zijn zoals de meeste rattensoorten erg sociaal.,
Manon Schweinfurth

Geur van behulpzame rat maakt andere ratten ook hulpvaardig

Ondanks hun kwalijke reputatie zijn ratten verrassend sociale dieren en ze helpen elkaar vaak bij het uitvoeren van taken. Onderzoekers hebben nu voor het eerst aangetoond dat een rat enkel maar de geur moet ruiken van een rat die bezig is een soortgenoot te helpen, om zelf ook meer behulpzaam te worden.  

Het is welbekend dat ratten elkaar helpen. Onderzoekers aan de universiteiten van Bern, Göttingen en St Andrews wilden weten of de geur die een rat verspreidt terwijl ze dit doet, enig effect had op de hulpvaardigheid van andere ratten en daarvoor voerden ze een aantal tests uit.

De ratten in de studie konden ervoor kiezen een andere rat te helpen door een platform naar hun kooien te trekken dat een beloning bevatte voor die andere rat. Daardoor kreeg de andere rat een snoepje, een havervlok, maar de ratten die het platform naar de kooien trokken werden er zelf niet onmiddellijk beter van.  

De rat rechts helpt haar soortgenoot in de andere kooi door een platform dichterbij te trekken zodat de rat aan de linkerkant bij het snoepje kan dat aan haar kant bovenaan het platform zit. De rat die het platform naar de kooien trekt, heeft daar zelf geen onmiddellijk voordeel bij, ze kan enkel hopen op een wederdienst later.
Michael Taborsky

Geur van een behulpzame rat

De onderzoekers brachten vervolgens de geur van een rat die volop een soortgenoot aan het helpen was of de geur van een rat die niet behulpzaam was, over naar proefratten in een andere kamer. Ze waren verbaasd te ontdekken dat de geur van een rat die een andere rat aan het helpen was,  volstond om behulpzaam gedrag uit te lokken bij de proefratten in de kamer. 

"Proefratten vertoonden meer behulpzaam gedrag als ze aan de reuk van een hulpvaardige rat blootgesteld werden. Merkwaardig genoeg bleek dat ook op te gaan als ze zelf dat hulpvaardige gedrag niet ondervonden hadden", zei doctor Nina Gerber die het onderzoek leidde. 

"Bovendien hangt de 'geur van samenwerking' samen met de daadwerkelijke activiteit van het helpen en is hij niet verbonden aan een individuele rat. Er is geen 'speciale geur' voor bepaalde vriendelijke ratten: het zelfde individu kan de geur van behulpzaam zijn vrijgeven of niet, en dat hangt uitsluitend af van zijn gedrag." 

De onderzoekers concludeerden dat fysieke signalen - zoals geur - zelfs belangrijker zouden kunnen zijn om ratten aan te zetten tot samenwerking dan ervaringen die ze zelf echt meegemaakt hebben.

"Hoewel mensen niet op dezelfde manier als ratten lijken te vertrouwen op communicatie door middel van geuren, wijzen een aantal studies uit dat geur een sleutelrol speelt bij het vinden van een partner of dat het ruiken van bepaalde chemische stoffen het vertrouwen in andere mensen kan vergroten. Of er ook een dergelijke 'geur van samenwerking' bestaat bij mensen, zou echter toch een interessante vraag zijn voor toekomstige studies", zo zei Gerber nog.

De studie van Nina Gerber, Manon K. Schweinfurth en Michael Taborsky is gepubliceerd in Proceedings of the Royal Society B. Dit artikel is gebaseerd op een persbericht van de Georg-August-Universität in Göttingen. 

De rat rechts heeft het platform volledig naar de kooien getrokken zodat haar soortgenoot links de beloning heeft kunnen opeten.
Michael Taborsky

Meest gelezen