Helft van de leerlingen heeft leerachterstand: ‘Je sluit scholen niet ongestraft’
Ongeveer de helft van de leerlingen kampt met leerachterstand. Dat blijkt uit een interne bevraging van het GO! die De Morgen kon inkijken. Leerkrachten vrezen dat ze het lesprogramma dit schooljaar niet meer rondkrijgen.
Hoeveel achterstand liepen leerlingen op door corona? Het is moeilijk in cijfers uit te drukken. Om toch enigszins een beeld te krijgen, bevroeg het Gemeenschapsonderwijs (GO!) bijna 350 scholen. Het gaat dus om een zelfrapportage van de schoolteams, die dagelijks met de kinderen werken.
Zo blijkt dat ongeveer de helft van de leerlingen dit schooljaar begon met een zekere mate van leerachterstand. In het gewoon basisonderwijs schatten leerkrachten die achterstand bij bijna een op de vier van de leerlingen groot tot zeer groot in. In het gewoon secundair is dat bij een op de vijf leerlingen het geval. De situatie is nog ernstiger in het buitengewoon onderwijs: in het basisonderwijs gaat het om een grote tot zeer grote achterstand bij liefst twee op de drie leerlingen; in het secundair om een op de vier.
Het GO! ziet ook de onderwijskloof tussen sociaal sterkere en sociaal zwakkere kinderen vergroten. Maar de resultaten tonen aan dat het probleem nog dieper zit. “Ook kinderen die thuis alle mogelijkheden en ondersteuning krijgen, hadden het soms moeilijk”, zegt afgevaardigd bestuurder Raymonda Verdyck. “Niet elk kind is zelfredzaam genoeg om op afstand kennis te verwerven. En het is niet omdat je de leerlingen al bereikt dat ze ook geleerd en kennis verworven hebben.”
Lees ook:
Zullen de inspanningen van leerkrachten lonen? ‘Ik ben soms een volledig lesuur kwijt aan herhalen’
Opinie Raymonda Verdyck: ‘Onze jongeren mogen geen hoge prijs betalen voor deze coronacrisis. Laten we in hen investeren’
Het GO! peilde ook naar het welbevinden bij leerlingen. Daaruit blijkt dat vooral hun zelfvertrouwen in het eigen leerproces een knauw kreeg. “De faalangst is toegenomen”, stelt Verdyck. “Ze voelen zich minder zeker over het verdere traject dat hen te wachten staat.”
Niet ongestraft sluiten
Niet alleen het GO! geeft aan dat er sprake is van leerachterstand. Dat doen ook de leerkrachten die de Teacher Tapp van de Arteveldehogeschool gebruiken. In die gratis app beantwoorden tussen de 1.700 en 2.000 leerkrachten elke dag vragen.
‘Merk je een impact van corona op de schoolprestaties van uw leerlingen?’ is er daar een van. “Begin oktober antwoordde 62 procent daar ‘ja’ op”, stelt Pedro De Bruyckere, pedagoog aan de Artveldehogeschool. “Van die 62 procent vreesde 28 procent toen ook dat het lastig zou worden om die achterstand weg te werken. Afgelopen vrijdag werd die vraag nog eens gesteld. Opnieuw antwoordde 62 procent ‘ja’, maar de groep die vreest dat het moeilijk wordt blijkt nu groter, namelijk 34 procent. Vooral respondenten uit het secundair onderwijs maken zich gemiddeld meer zorgen over het wegwerken van de achterstand.”
Het wegwerken van achterstand dreigt ook voor nieuwe achterstand te zorgen. “Ongeveer 60 procent van de leerkrachten vreest in meer of mindere mate niet rond te zullen geraken met de leerstof dit schooljaar”, zegt De Bruyckere. “Een op de tien maakt zich echt grote zorgen. En opvallend: nog eens 16 procent zegt zeker te weten dat het niet zal lukken, maar daarin wel te berusten.”
“Je sluit de scholen niet ongestraft”, zegt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) in een reactie. “De lange opschorting van het contactonderwijs vorig schooljaar heeft álle jongeren getroffen – de meest kwetsbare kinderen nog het hardst. Net daarom is het belangrijk dat de scholen dit schooljaar zoveel mogelijk open blijven.”
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
