Vermoorde Iraanse topwetenschapper wordt met groots vertoon begraven, stilaan lekken meer details uit over aanslag
In Iran wordt Mohsen Fakhrizadeh begraven. Hij kwam vrijdag om bij een aanslag bij de Iraanse hoofdstad Teheran en wordt beschouwd als de topwetenschapper van het Iraanse kernwapenprogramma. Ook raken steeds meer details bekend over de manier waarop de aanslag is uitgevoerd. Waarnemers hebben ook vragen over de timing van de aanval tegen de kerngeleerde.
De kist van Fakhrizadeh wordt door een erehaag gedragen en de ceremonie wordt live uitgezonden op de Iraanse staatstelevisie. De ceremonie begon in het ministerie van Defensie in de hoofdstad Teheran in aanwezigheid van militaire leiders en minister van Defensie Amir Hatami.
De echte begrafenis van de atoomgeleerde vindt plaats op een plek ten noorden van de hoofdstad Teheran. De voorbije dagen zijn er evenwel al grootscheepse herdenkingsmomenten gehouden bij voor sjiieten heilige schrijnen, onder meer in de heilige steden Qom nabij Teheran en Mashhad in het noordoosten van het land. Dat is niet ongebruikelijk en was begin dit jaar ook al het geval met de door de Amerikaanse troepen gedode generaal Qassem Soleimani, een topman van de erg machtige Revolutionaire Wachten in Iran. (Lees verder onder de foto).
Ook die generaal Soleimani kreeg net als atoomgeleerde Fakhrizadeh een martelarenstatus toegewezen met massa's rouwende mensen. Daar zit natuurlijk echt veel spontane woede bij, maar tegelijk wordt dat proces ook strikt georganiseerd door de regering in Iran, die de bevolking rond zich wil verzamelen tegen een gemeenschappelijke vijand, in casu Israël en de VS. Toch moet de zowel spontane als georganiseerde woede ook verdoezelen dat het regime ook nu weer voor de zoveelste keer voor schut staat en niet in staat is om strategisch belangrijke kopstukken of installaties te beschermen.
Hoe is Fakhrizadeh gedood en door wie?
Fakhrizadeh is gedood iets buiten Teheran en was beschermd door lijfwachten. Intussen duiken in Israëlische media details op over de manier waarop de aanslag zou zijn uitgevoerd. Zo zou er een machinegeweer zijn gebruikt dat vanop afstand werd bediend.
Het machinegeweer zou zijn gemonteerd op een auto, die later explodeerde. Volgens de Israëlische krant Haaretz zou de eigenaar van de auto waarop het machinegeweer was gemonteerd al een tijdje niet meer in Iran wonen.
Volgens Iraanse media werd de auto van de wetenschapper dan weer beschoten door een groep gewapende aanvallers. Het wapen waarmee hij doodgeschoten zou zijn, zou van Israëlische makelij zijn volgens Iran, maar dat zegt nog niets over de aanvallers. Een topman van de Nationale Veiligheidsraad in Iran zegt dat het niet de eerste keer is dat Fakhrizadeh werd aangevallen, maar "deze keer heeft de vijand een compleet nieuwe, professionele en geavanceerde methode gebruikt", zei de man, zonder veel details vrij te geven. Dat lijkt de beweringen van Haaretz in Israël te ondersteunen.
Deze keer heeft de vijand een compleet nieuwe, professionele en geavanceerde methode gebruikt
Al eerder aanslagen op Iraanse wetenschappers wapenprogramma
Volgens Iran zit Israël achter de aanslag. Het is niet de eerste keer dat er in Iran aanslagen worden gepleegd op wetenschappers die betrokken zijn bij wapenprogramma’s of nucleaire installaties.
- Januari 2010: Atoomwetenschapper Massoud Mohammadi kwam om in Teheran na een aanslag met een bom.
- September 2010: Een computervirus ‘Stuxnet’ brengt grote schade toe aan Iraanse verrijkingsinstallaties in Natanz.
- Oktober 2010: Nucleair wetenschapper Majid Shahariari en een collega komen om bij aanslagen in Teheran.
- Juli 2011: Een ingenieur betrokken bij het Iraanse wapenprogramma wordt door schutters op een motor doodgeschoten in Teheran.
- Januari 2012: Een wetenschapper die werkt in de verrijkingsinstallatie in Natanz komt om bij een explosie.
- Juni 2020: Bij Parchin, waar atoominstallaties zijn ondergebracht in tunnels is er een zware explosie. Er wordt onder meer brandstof voor raketten opgeslagen.
- Juli 2020: Bij Natanz is er een bomaanslag op een gebouw waar centrifuges worden gemaakt, of in gebruik zijn.
- Juli 2020: Explosie in een elektriciteitscentrale bij Isfahan.
- November 2020: Hoofd atoomprogramma Mohsen Fakhrizadeh doodgeschoten nabij Teheran.
Slaat Iran nu terug en tegen wie?
Het doden van een man betekent niet dat Iran niet langer in staat zou zijn om een kernbom te maken. De aanval zet het regime met de rug tegen de muur en een tegenreactie lijkt dan ook niet uit te sluiten, al was het maar om het gezicht te redden.
In een radicaal-islamitisch blad in Iran is opgeroepen om de Israëlische havenstad Haifa te beschieten en daar veel slachtoffers te maken. Dat is echter nog zeker niet de stelling van het regime in Teheran en zou leiden tot een algemene oorlog met Israël. Wel zou op iets kleinere schaal de radicaal-sjiitische en pro-Iraanse militie Hezbollah vanuit Libanon vergeldingsaanvallen kunnen uitvoeren op Israël, zodat Iran zelf dan weinig risico loopt.
Veel waarnemers hebben ook vragen bij de timing van de moord op Fakhrizadeh, net nu Iran hoopte dat de nieuw verkozen Amerikaanse president Joe Biden op een of andere manier het nucleaire akkoord tussen Iran en de internationale gemeenschap zou herstellen en het was net huidig president Donald Trump die zijn land uit dat akkoord had teruggetrokken. Als Israël achter de moord zit, dan is het vrijwel zeker dat de regering van Trump op de hoogte was en er groen licht voor gaf.
Bekijk hieronder de beelden van de begrafenis van de Iraanse topwetenschapper in Teheran:
Bekijk hieronder het verslag uit "Het Journaal":
