40 jaar Fiat Panda: waarom de kleine Italiaan nog altijd een succes is

Fiat Panda: eeuwig jong © /

Een verjaardag vieren, in coronatijden mag dat het hele jaar door. Op de valreep richten we de spots op de Fiat Panda. Het geesteskind van Giorgietto Giugoaro maakte zijn debuut op het Autosalon van Genève in 1980 en is 40 jaar later nog altijd present in het Italiaanse straatbeeld.

Een auto die 30 jaar oud is, wordt gecatalogeerd als oldtimer. De Fiat Panda is 40 jaar oud en jonger dan ooit. In Italië bezit hij eenzelfde cultstatus als de Renault R4 in Frankrijk of de VW Kever in Duitsland. Met ruim 7,5 miljoen exemplaren is de Panda een commercieel succes geweest, in Italië is de schoenendoos op wielen dat nog altijd. Klein van buiten en groot van binnen, uitermate flexibel en gebruiksvriendelijk, goedkoop in aankoop en onderhoud. Zo gewenst ook met vierwielaandrijving, in 1995 goed voor de prijs van ‘Jachtauto van het Jaar’.

Opvolger van Fiat 126 en 127

We zijn het bijna vergeten dat Fiat in de jaren zestig, zeventig en tachtig van de vorige eeuw tot de meest toonaangevende constructeurs in Europa behoorde, zowaar dé benchmark op het vlak van compacte gezinswagens.

De eerste Fiat Panda was daar een sprekend voorbeeld van: een hoekige 3-deurs, amper 3,38 meter lang met plaats voor vijf personen, op maat dus van de Italiaanse families en de smalle straten en stegen in de Italiaanse stadscentra die een nachtmerrie waren en nog zijn voor buitenlanders in een grote Duitse luxemobiel. De achterbank kon in zeven verschillende posities worden verplaatst en omgevormd tot een wieg, bed of hangmat.

Onder de motorkap van de eerste generatie Panda 30 zat een luchtgekoelde 2-cilinderbenzinemotor van 652 cm3, een evolutie van de motor uit de Fiat 500 van 1957. De Panda 45 was uitgerust met een 4-cilinder van 903 cm3 uit de Fiat 127. Die laatste bereikte een topsnelheid van 140 km/u tegenover 115 km/u voor de minder krachtige versie.

Uiterlijk verschilden de Panda 30 en 45 door de positie van het radiatorrooster: rechts voor de Panda 30 (om de lucht naar de ventilator van de 2-cilinder te leiden) en links voor de Panda 45 (om de waterkoeling van lucht te voorzien).

Een manuele 4-versnellingsbak was standaard, de voorwielophanging maakte gebruik van onafhankelijke MacPhersons. Achteraan fungeerde een starre as met bladveren.

Bestseller in de Alpenlanden

De Panda met motor voorin dreef de voorwielen aan, in 1983 lanceerde Steyr-Puch in het Oostenrijkse Graz een versie met vierwielaandrijving die meteen een verkoopsucces werd in de Alpenlanden en bij de boeren in het noorden van Italië. De Oostenrijkse autobouwer is gespecialiseerd in 4×4-aandrijving en produceert onder andere de Mercedes G-klasse en dat sinds 1970. Sinds enkele jaren loopt ook de Jaguar E-Pace in Graz van de band. In 1987 bracht het Duitse bedrijf Leiningen & Hammel uit Frankfurt een cabrioversie van de 4×4-versie op de markt, de ideale wagen voor avonturiers en zonneaanbidders. De Fiat Panda was en is behoorlijk robuust en betrouwbaar, wat niet vanzelfsprekend was voor een Italiaanse auto uit de beginjaren tachtig.

Lees verder onder de foto

Het origineel ontwerp van de Fiat Panda stamt van de Italiaanse stardesigner Giorgio Giugiaro.
Het origineel ontwerp van de Fiat Panda stamt van de Italiaanse stardesigner Giorgio Giugiaro.© /

In totaal werden de voorbije 40 jaar meer dan 7,5 miljoen Panda’s verkocht, mede door het ontbreken van een vergelijkbare concurrent. Enkel Subaru beschikte toen over compacte 4×4-modellen. Volgens Fiat-directeur Luca Napolitano was de Panda zes jaar lang de populairste auto in Italië, in 2003 de best verkopende stadswagen in Europa. Daarnaast schreef hij een reeks records op zijn naam: de eerste 4×4-stadswagen, de eerste city car met automaat en de eerste auto die de Mount Everest beklom.

Alle Panda-generaties en afgeleide modellen zijn vandaag te bewonderen in het Heritage Hub in Mirafiori waar Roberto Giolito tekst en uitleg geeft… ‘De Panda is zonder twijfel de meest rationele, de meest toegankelijke en meest democratische Fiat auto aller tijden. Klein van buiten en ruim van binnen, veelzijdig en functioneel, karaktervol en betaalbaar, de Panda bezit het allemaal én meer.

‘Denk aan het interieur… vol van niets. Een ruimte die de bestuurder naar eigen wensen kan invullen. De vlakke voor- en zijruiten garanderen maximale lichtinval alsook een 360°-zicht, een dodehoekspiegel is daardoor overbodig.

‘Wat betreft de “slimme” oplossingen van vandaag vestig ik er de aandacht op dat de Panda als eerste stadswagen uitgerust werd met een noodstopsysteem en smartphonehouder. Waze-navigatie kreeg een eerste toepassing in de Panda UConnect-app. Ik verwijs ook naar het D-Fence by Mopar Pack met een performante filter voor de passagiersruimte, een luchtreiniger en uv-lamp om het interieur van de auto te zuiveren en tot 99 procent van de bacteriën te elimineren. Bovendien beschikt hij over een ingebouwde Wi-Fi by Wind en verzekert connectiviteit voor alle inzittenden.’

Lees verder onder de foto’s

Fiat Panda vanaf dit jaar ook als hybride.
Fiat Panda vanaf dit jaar ook als hybride.© /
De Fiat Panda is ook verkrijgbaar als 4x4.
De Fiat Panda is ook verkrijgbaar als 4×4.© /

Nieuwe episode

2020 luidde een nieuwe episode in de geschiedenis van Fiat Panda in. Met de lancering van de Hybrid 2020 introduceert Fiat een mild hybrid-systeem met de allernieuwste 1.0 Fire-Fly 3-cilindermotor (70 pk) in combinatie met een 12 Volt sterke elektromotor met een in de aandrijfriem geïntegreerde starter/generator en een lithiumbatterij. Het systeem beantwoordt aan de finale Euro 6d-norm wat belastingvoordelen kan opleveren en vrije toegang tot de LEZ-garandeert.

In vergelijking met de vorige 1.2 Fire motor verbruikt de nieuwe combinatie minder benzine en stoot die gemiddeld 20 tot 30 procent minder CO2 uit. Dankzij het BSG-systeem herstart de motor in Start&Stop-modus geruisloos en zonder trillingen, wat het algemeen comfort ten goede komt.

Designed by Giugiaro

De eerste generatie Fiat Panda werd getekend door de inmiddels 82-jarige Giorgio Giugiaro, een van de meest invloedrijke autodesigners van zijn generatie met als bekendste creaties de VW Golf I en Audi 80. Daarnaast tekende hij ook de legendarische filmcamera Nikon F4 en koffiezetmachines. Hij verwierf bekendheid door zijn minimalistische ontwerpen met de nadruk op eenvoud en functionaliteit. Tien jaar geleden verkocht Giorgio Giougiaro zijn ontwerpstudio in Turijn aan Audi maar bleef aan boord als consultant.

Fiat Centoventi

Hoe een toekomstige Fiat Panda er zou kunnen uitzien, demonstreert de Concept Centoventi die vorig jaar werd onthuld op het Autosalon van Genève, als hommage aan 120 jaar Fiat.

De full electric concept car laat de klant toe om zelf het interieur te configureren, zelf de accessoires te kiezen en zelf de ruimten aan te passen aan zijn wensen en behoeften waardoor die een heel persoonlijk en uniek karakter krijgt.

Dankzij het modulaire batterijpack kan de bestuurder ook het rijbereik vergroten van 100 naar 500 kilometer, gewoon door extra batterijelementen te kopen of te huren.

Hij wordt in slechts één kleur gefabriceerd maar kan door de klant worden gekleurd via het zogenaamde 4U-programma dat keuze biedt uit 4 daken, 4 bumpers, 4 wieldeksels en 4 koetswerkfolies.

Of het zover komt, zal pas volgend voorjaar duidelijk worden na de fusie van FCA (Fiat Chrysler Automobiles) en PSA (Citroën DS Peugeot Opel) onder de nieuwe concernnaam Stellantis, die verregaande consequenties zal hebben voor het modellenaanbod van de zustermerken.

De nieuwe Stellantis-topman Tavares zal inzetten op doorgedreven synergiën tussen de merken, waardoor bestaande modellen zullen verdwijnen of op een ander platform zullen worden gebouwd.

Vooralsnog is het koffiedik kijken hoe de nieuwe strategie er zal uitzien en welke toekomst er binnen Stellantis is weggelegd voor de Fiat Panda, de kranige kleine Italiaan die voor miljoenen mensen een onmisbare tool was en is om in hun levensonderhoud te voorzien.

Of de Fiat Concept Centoventi ooit in serieproductie zal gaan, is koffiedik kijken en hangt af van de Stellantis-strategie.
Of de Fiat Concept Centoventi ooit in serieproductie zal gaan, is koffiedik kijken en hangt af van de Stellantis-strategie.© /

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content