Uitstoot broeikasgassen in EU sinds 1990 al met 24 procent gedaald

Terwijl de emissies in de EU-27 vorig jaar met 3,7 procent daalden, steeg het bbp in de hele EU met 1,5 procent. “De Europese Unie toont aan dat het mogelijk is om de uitstoot te verminderen en de economie te laten groeien”, zegt Timmermans. Ook het Europees Milieuagentschap, dat het nieuwe rapport publiceerde, is positief. “De daling deed zich voor in een jaar van economische groei, wat wijst op de sterke en geleidelijke groei van hernieuwbare energie in Europa.”

De Europese Unie wil in 2050 netto geen broeikasgassen meer uitstoten. Om dat doel te bereiken, moet de bestaande uitstoot dus gradueel worden afgebouwd. In 2020 zou de uitstoot 20 procent lager moeten zijn dan in 1990, maar eind 2019 - dus nog voor er sprake was van de coronapandemie - zat Europa al op -24 procent. Tegen 2030 zou de uitstoot met minstens 40 procent teruggedrongen moeten zijn, maar die ambitie wordt nog aangescherpt. Als het van de Commissie afhangt, gaat de EU voor "minstens 55 procent" minder uitstoot, maar nog niet alle lidstaten zijn aan boord. Mogelijk wordt die knoop op de Europese top van 10 en 11 december doorgehakt.

Een van de hoekstenen van Europa's klimaatbeleid is zijn emissiehandelssysteem (ETS). Dat stelt een bovengrens in voor het aantal broeikasgassen dat kan worden uitgestoten en laat bedrijven ook toe extra uitstootrechten aan te kopen. Cruciaal is dat de toegelaten uitstoot (de 'cap') stap voor stap verlaagd wordt, zodat de totale uitstoot vermindert. In de sectoren die onder het ETS-systeem vallen, daalde de uitstoot in 2019 met 9,1 procent. Voor deze daling was vooral de energiesector verantwoordelijk. De emissies daalden er met bijna 15 procent, voornamelijk doordat kolencentrales vervangen zijn door hernieuwbare bronnen en gas voor de productie voor elektriciteit. 

De uitstoot van de industrie is met bijna 2 procent gedaald, terwijl de emissies in de luchtvaartsector die konden worden gemonitord met 1 procent stegen. Pro memorie: alleen de maatschappijen die in Europa actief zijn, vallen onder het ETS-systeem.

Wat de sectoren betreft die niet onder het systeem vallen, zoals de niet-ETS-industrie, vervoer, gebouwen, landbouw en afval, vertoonden de emissies geen significante veranderingen ten opzichte van 2018.

Volgens het Milieuagentschap lijkt de EU haar doelstelling voor 2020 te zullen halen. De coronacrisis heeft de uitstoot dan ook niet doen toenemen, in tegendeel. “Er zijn sterke aanwijzingen dat door de negatieve economische groei in 2020 de totale energieconsumptie en de uitstoot van broeikasgassen fel verminderd zijn”, luidt het. Maar van zodra de economie opnieuw aantrekt, zou er snel een einde kunnen komen aan de impact van de pandemie op de emissies. Ondanks de positieve cijfers voor de EU in haar geheel, missen twaalf individuele landen hun emissiedoelstellingen voor 2019. België is er een van.

Dat ons land ook zijn doelstelling voor groene energie mist, was eveneens al bekend. In totaal dreigen veertien lidstaten onder de lat door te gaan, ook al is de hele EU wel op de goede weg om tegen eind 2020 twintig procent van haar energie uit hernieuwbare bronnen te halen.

Minder goed nieuws is er volgens het Milieuagentschap voor de ambitie het energieverbruik met 20% te verminderen - het derde luik van de EU 2020-klimaatstrategie. Twee derde van de EU-landen dreigen hun nationale target te missen.