Wilmès belt met Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, "lot ter dood veroordeelde Djalali besproken" 

Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès heeft gebeld met haar Iraanse ambtgenoot Javad Zarif. Dat heeft het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken gemeld via Twitter. De woordvoerster van Wilmès heeft bevestigd dat het telefoongesprek vanavond plaatsvond, maar wil verder niets zeggen over de inhoud van het gesprek. 

Bekijk het verslag uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:

Volgens de tweet van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken bespraken Wilmès en Zarif de moord op de Iraanse kernfysicus en raketexpert Mohsen Fakhrizadeh en hadden ze het ook over "bilaterale, consulaire kwesties".

Bronnen bij Buitenlandse Zaken in ons land bevestigen aan persagentschap Belga wel dat er gesproken is over het lot van Ahmadreza Djalali. Wilmès zou ook benadrukt hebben dat België principieel tegen de doodstraf is en dat ons land wil dat de doodstraf van Djalali niet wordt uitgevoerd.

Eerder vandaag raakte bekend dat het bevel om Djalali over te brengen naar de gevangenis in Karaj, die bekendstaat als de plaats waar executies uitgevoerd worden, is uitgesteld. Dat meldde Amnesty International, die gisteren het nieuws van de overplaatsing verspreidde.

De Iraans-Zweedse wetenschapper en VUB-gastdocent verblijft dus nog steeds in de Evin-gevangenis in Teheran, maar zijn situatie blijft kritiek. Gisteren nog vreesde Amnesty dat Djalali werd overgebracht, al was er toen wat onduidelijkheid. 

"Het bevel om hem over te brengen naar de gevangenis in Karaj is niet uitgevoerd. Hij zit nog in de Evin-gevangenis. Het enige wat we nu weten is dat er een uitstel is van een paar dagen. Dat is ergens een zekere opluchting, maar hij blijft nog steeds een groot risico lopen op executie", zegt Lore Van Welden, woordvoerster van Amnesty International Vlaanderen.

Het is met andere woorden ook niet duidelijk of het om een kortstondig uitstel gaat, of niet. Ook is niet duidelijk wie uiteindelijk beslist. Iran zegt dat de Iraanse justitie onafhankelijk handelt, al wordt daar geen geloof aan gehecht. 

De mensenrechtenorganisatie en de onderwijsinstellingen zoals de VUB en ULB waar Djalali aan verbonden is, blijven zich - vooral online - massaal mobiliseren om zijn zaak onder de aandacht te brengen en politieke contacten aan te spreken. Ze hopen Iran er zo toe te bewegen om Djalali vrij te laten, want zijn terdoodveroordeling kwam er na een oneerlijk proces. 

Het is niet duidelijk welke motieven er spelen bij de berichten over de mogelijke nakende executie van Djalali. Duidelijk is wel dat Iran de druk aan het opvoeren is. Mogelijk past het eerdere bericht van gisteren over de "overbrenging" en nakende executie in die strategie. 

Wil Iran een ruil afdwingen met een in ons land vastgehouden Iraanse diplomaat? Een uitwisseling nu terwijl het proces loopt ligt niet voor de hand. Na het proces zou dat eventueel wel kunnen. Met de executie van Djalali zou Iran niet langer een troef in handen hebben in die onderhandelingen over de hier vastgehouden Iraanse diplomaat Assadollah Assadi. 

Maar er spelen wellicht nog andere zaken, zoals de moord op een Iraanse topwetenschapper van het Iraanse nucleaire wapenprogramma. Wil Iran aan Europa via druk op een klein land als België duidelijk maken dat Europa meer druk moet uitoefenen op Israël? Volgens Iran zit Israël achter de uitschakeling van Iraanse wetenschappers en achter sabotage-operaties tegen het atoomprogramma. 

Ten slotte valt niet uit te sluiten dat er ook binnen Iran een machtstrijd bezig is tussen hardliners binnen het regime die uit zijn op een verdere escalatie en strekkingen die weer liever willen aanknopen bij onderhandelen. Wat hierin mogelijk ook meespeelt is dat er op 18 juni 2021 presidentsverkiezingen zijn in Iran.