Vandenbroucke over vaccinatie: “Mensen zullen soort van oproepingsbrief krijgen”

Bij de eerste vaccinatieronde, waarbij de inwoners van verzorgingstehuizen en het personeel uit de zorgsector aan de beurt zijn, krijgen al meer dan een half miljoen mensen de prik tegen het coronavirus. De vaccins zullen echter in kleine loten binnenkomen, aldus Vandenbroucke, dus ze zullen niet allemaal meteen beschikbaar zijn. De vaccinatie van die eerste groep zal in januari en februari gebeuren. 

Het is nog niet zeker dat we in België tegelijkertijd over twee of drie verschillende vaccins zullen beschikken, zegt Van Damme. “We zijn al heel blij dat we per maand een bepaalde hoeveelheid vaccins zullen hebben om dan systematisch groepen te vaccineren.” De vaccins die in België toegediend zullen worden, zullen sowieso allemaal de goedkeuring hebben van de Europese regelgevende autoriteiten, wat betekent dat ze voldoende effectief en veilig zijn. Mochten er meerdere vaccins tegelijkertijd beschikbaar zijn, dan kan eventueel bekeken worden of het ene vaccin beter geschikt is voor een bepaalde risicogroep of leeftijdsgroep dan het andere.

Wat de “essentiële beroepen” zijn, die in de tweede fase ingeënt zullen worden, moet nog bepaald worden, klinkt het bij Vandenbroucke, die weigert daarover nu al uitspraken te doen.

In de allereerste fase zullen de vaccins toegediend worden in ziekenhuizen en woonzorgcentra, aldus de minister. In een volgende fase zullen mensen opgeroepen worden om naar vaccinatiecentra te komen. Mensen uit de doelgroepen die achtereenvolgens aan de beurt zijn, zullen per brief op de hoogte gebracht worden van de plaats waar ze zich kunnen laten vaccineren en aangemoedigd worden om dat te doen. Die fase start ten vroegste eind februari.

Het normale leven zal volgens Vandenbroucke echter maar geleidelijk weer op gang komen. Ook wie gevaccineerd is, zal zich aan de coronaregels moeten houden en nog steeds een mondmasker moeten dragen. “Het is samen uit, samen thuis”, klinkt het. Of mensen die ingeënt zijn toch nog het virus kunnen verspreiden, is immers nog niet geweten, deelt Van Damme mee. “We weten wel dat het vaccin beschermt tegen de ziekte en de verwikkelingen, dus we gaan minder mensen hebben die hoesten en niezen. De hypothese is nu dat we de duur van de besmettelijkheid door die vaccinatie gaan verminderen, maar dat moet nog aangetoond worden.” Daarom is het belangrijk om ook na de inenting een mondmasker te blijven dragen.

Ook hoelang het vaccin bescherming biedt, is nog een vraagteken.

De bijwerkingen van de vaccins die tijdens de studies naar voor kwamen, zijn heel gelijkaardig aan de bijwerkingen van het griepvaccin: “Wat lokale nevenwerkingen als roodheid, spierpijn, wat spierverharding”, aldus Van Damme. Sommige mensen zijn een dag of twee wat meer vermoeid of hebben een beetje koorts, maar dat laatste kan perfect bestreden worden met paracetamol. “Over het algemeen zijn het vaccins die zeer goed verdragen worden”. Ernstige nevenwerkingen werden in studies bij 20.000 à 30.000 mensen niet vastgesteld, zegt de vaccinoloog.

Zoals dat het geval is bij elk vaccin, zullen sommige groepen voorlopig om medische redenen niet gevaccineerd worden. Zwangere vrouwen zullen in eerste instantie geen vaccin krijgen, deelt Van Damme mee. Daarmee wordt gewacht tot de geplande studies met zwangere vrouwen zijn afgerond. Mensen die allergisch zijn voor onderdelen van het vaccin worden eveneens aangeraden om zich niet of in een ziekenhuis te laten vaccineren, zodat er bij een eventuele nevenwerking meteen kan worden ingegrepen. Ook mensen die acuut ziek zijn, bijvoorbeeld patiënten die een kankerbehandeling ondergaan, zullen door hun behandelende arts afgeraden worden om zich te laten vaccineren. “Dat wil net zeggen dat die mensen moeten kunnen genieten van die groepsimmuniteit. Onrechtstreeks moet de samenleving ook deze mensen kunnen beschermen.”

Kinderen staan voorlopig ook nog niet op de vaccinatielijst, zegt Vandenbroucke, omdat er momenteel nog onvoldoende informatie is over het nuttige effect van die vaccins voor kinderen.