Een Amerikaanse federale rechter beveelt de regering-Trump om het DACA-programma, dat jonge migranten zonder papieren beschermt tegen deportatie, te herinstalleren. Knack sprak met zuster Norma Seni Pimentel, door Time Magazine uitgeroepen tot een van de meest invloedrijke mensen van 2020 voor haar werk voor vluchtelingen aan de grens met Mexico. ‘Migranten worden te vaak als zwart schaap gebruikt om de tekorten van het beleid te maskeren.’
Het DACA-programma (Deferred Action for Childhood Arrivals) dateert vanuit de periode van voormalig president Barack Obama en is bedoeld om zogenaamde ‘Dreamers’, migranten die als kind in de VS zijn toegekomen, meer bescherming te bieden. President Donald Trump heeft meermaals geprobeerd dat programma stop te zetten, maar is daar niet in geslaagd.
Afgelopen vrijdag nog eiste een federale rechter dat de Trump-administratie opnieuw nieuwe applicaties voor het DACA-programma goedkeurt. Goed nieuws voor duizenden migranten die als kind illegaal de VS zijn binnengekomen.
‘Dit nieuws geeft niet alleen deze migranten hoop en meer zekerheid, maar ook alle vrijwilligers die zich dagelijks inzetten voor de migranten,’ zegt zuster Norma Pimentel. ‘Het geeft ons hoop en kracht om door te gaan. De strijd voor de bescherming van de rechten van deze mensen is nog niet gedaan, maar het is een stap in de goede richting.’
Pimentel is directeur van Catholic Charities van de Rio Grande Vallei in Texas en werd dit jaar door Time Magazine uitgeroepen tot een van de meest invloedrijke mensen van het jaar.
Hoe kijkt u naar het DACA-programma?
Norma Pimentel: Voormalig president Barack Obama had goed begrepen dat sensibilisatie een manier is om migratie aan te pakken. De meeste Amerikanen begrijpen dat de migranten die als kind illegaal in de VS zijn toegekomen en er zijn opgegroeid, meer rechten krijgen toegekend dan andere illegale migranten. Obama wou hen nog meer rechten geven, maar het DACA-programma was een soort van tussenoplossing om hen toch enigszins bescherming te bieden. Trump heeft helaas verschillende pogingen ondernomen om dit programma stop te zetten. Gelukkig heeft de rechtstaat tot nu toe deze pogingen een halt kunnen toeroepen.’
Hoeveel mensen heeft u al als directeur van Catholic Charities van de Rio Grande Vallei in Texas geholpen?
Norma Pimentel: Alle migranten die via de Mexicaanse grens de VS binnenkomen, komen toe in de Rio Grande Vallei. Vorig jaar werd er een zeer streng beleid gevoerd waarbij iedereen uitgeleverd werd naar Mexico in afwachting van een antwoord op hun aanvraag tot politiek asiel. Mensen uit Cuba, Guatemala, Ecuador, Chili, Etiopïë, Pakistan, Filipijnen en noem maar op, moesten daar op asiel wachten. In ons centrum ontvingen we tot 7000 migranten per week. Mensen kwamen spontaan naar ons of werden door diensten van de overheid naar ons doorverwezen.
Het taalgebruik van Trump heeft de haat tegen migranten alleen maar verergerd.
In de meeste gevallen is het niet één persoon die migreert, maar families. Dat gaat over vaders, moeders en hun kinderen, maar soms ook hun grootouders, nonkels en tantes. De mensen die met mij samenwerken en ikzelf proberen onze verantwoordelijkheid te nemen en hen als medemens te helpen. Hulp bestaat bij ons uit het geven van drinken, eten, soms medicatie of simpelweg uit het luisteren naar deze mensen.
We helpen mensen in onze centra in Texas, maar gaan ook naar Matamoros in Mexico, waar een vluchtelingenkamp is ontstaan. De VS doen er immers alles aan om deze mensen buiten het grondgebied van de VS te houden. In het begin zaten daar 5000 mensen, nu is het aantal gelukkig verminderd.
Iedereen herinnert zich de schrijnende beelden van kinderen van vluchtelingen die net over de grens uit de armen van hun ouders getrokken werden. Wat was uw gedacht daarover? Zijn deze kinderen ondertussen terug verenigd met hun ouders?
Norma Pimentel: Trump wou met deze actie andere vluchtelingen afschrikken. Hij hoopte dat families niet langer naar de VS zouden vluchten uit schrik voor een gelijkaardige behandeling. Wij hebben met onze organisatie van het begin tot het einde ons best gedaan om een groot deel van deze kinderen terug met hun ouders te kunnen herenigen. Veel van deze kinderen verbleven in onze instellingen en huizen. Het was geen gemakkelijke opdracht om hun ouders terug te kunnen vinden: we hebben daar dag en nacht voor gewerkt. Op dit moment hebben we van 550 kinderen hun ouders nog niet gevonden.
Jammer genoeg zijn sommige ouders van die kinderen uitgewezen naar Mexico of elders en heeft de Amerikaanse overheid de gegevens van de ouders onvoldoende geregistreerd. De kans dat kinderen herenigd kunnen worden met ouders die ergens op een onbekende plaats in Mexico zitten, is haast onbestaand. Ik heb de indruk dat de huidige administratie niet alles op alles zet om alsnog deze ouders te vinden. Ik vraag me af wat de staat dan gaat doen met deze groep kinderen.
Hoe kijkt u naar racisme en discriminatie van migranten?
Norma Pimentel: Migranten worden helaas al te vaak als zwart schaap gebruikt om de tekorten van het beleid te maskeren. De migrantengemeenschap is vanzelf al gemakkelijk slachtoffer van fysiek en verbaal geweld. Discriminatie en racisme versterken hun slachtofferschap. We moeten alles in het werk stellen om deze cirkel te doorbreken. De eerste stap is om Latino’s, Afro-Amerikanen en andere migranten bewust te maken van hun rechten. Autochtonen zouden naar migranten kunnen kijken als mensen met een rijke bagage aan normen, waarden en cultuur in plaats van mensen die hen in de problemen brengen. Migranten dragen bij aan de maatschappij. Op economisch vlak behoren migranten tot de populaties die het hardst willen werken.
Net zoals we slechte gewoontes bij kinderen afleren, moeten we politici afleren om migranten als oorzaak van alle problemen te zien.
Politici hebben echter percepties gecreëerd over migranten die niet stroken met de waarheid. U kent het oude gezegde wel dat zegt dat een leugen waarheid wordt als die honderd keer herhaald wordt. Je krijgt dan taferelen zoals het schietaccident in El Paso waarbij een schutter meent dat hij goed werk verricht als hij de ‘invasie’ aan Latino’s tegenhoudt. We kunnen deze leugens enkel ontkrachten door te sensibiliseren. We moeten feiten naar voor schuiven en verschillende etniciteiten met elkaar proberen te verzoenen. Net zoals we slechte gewoontes bij kinderen afleren, moeten we politici afleren om migranten als oorzaak van alle problemen te zien.
U werd door Time geselecteerd als een van de 100 invloedrijkste personen van 2020. Wat betekent dat voor u?
Norma Pimentel: Deze selectie is voor mij vooral een erkenning voor het werk dat ik en de mensen rondom mij doen. Mijn motto is ‘zorg voor je medemens’. Elke vrijwilliger is hier welkom. We zijn allemaal mensen en hebben elkaar nodig. Time geeft met deze nominatie morele steun voor het werk dat wij en andere vrijwilligersorganisaties ter wereld doen. Dat is wat de mensheid nodig heeft: positief nieuws en liefde!
Wat verwacht u van de verkozen president Joe Biden?
Norma Pimentel: Ik hoop dat de nieuwe administratie van Biden meer compassie en vriendelijkheid toont voor migranten, mensheid en het milieu. Ik heb de ervaring dat zowel Republikeinen als Democraten de VS willen beschermen en de toegang voor migranten willen beperken. Ik kan dat standpunt begrijpen, maar de administratie van Trump is te streng geweest. Ze is haar boekje te buiten gegaan en heeft onmenselijke acties uitgevoerd.
Ook het taalgebruik van Trump heeft de haat tegen migranten alleen maar verergerd. Voor ons als gewone burgers heeft ons taalgebruik al een grote impact op onze medemensen, laat staan voor politici. Ik hoop dat de administratie van Biden gematigde taal gaat gebruiken. Migranten zijn mensen. We moeten stoppen met hen te ontmenselijken. Illegale migranten lijden onder zware stress en angst. We hebben de plicht om het leven van deze mensen te respecteren.
Kan u verklaren waarom de Amerikaanse samenleving zo gepolariseerd is?
Norma PimentelDe Amerikaanse samenleving is extreem gepolariseerd door de politieke partijen. Ze verdedigen hun politieke partij, maar niet de werkelijkheid. Ik kan me moeilijk inbeelden dat mensen die andere medemensen zien lijden, niet door emoties getroffen worden. Jammer genoeg gaat het in politiek vaak over het winnen van de verkiezingen en daarvoor worden mensen tegen elkaar opgezet. Mensen beseffen soms niet dat politiek niet de enige manier is om de maatschappij te veranderen. Ook vrijwilligerswerk betekent veel voor de medemens.
Wat drijft u om dit werk te blijven doen?
Norma Pimentel: Voor mij is dit geen werk. Ik zie het als een verantwoordelijkheid om voor de medemens op te komen. De mensen die bij ons komen aankloppen, vragen ‘help me’. Ik probeer me empathisch op te stellen en naar hun verhaal te luisteren. Ik probeer samen met hen hun geluk, liefde angst en verdriet te voelen. Daarmee wil ik hen zeggen: ‘Jullie zijn niet alleen, ik ben er voor jullie’. Ik vertel hen dat veel mensen in de VS en elders in de wereld warme mensen zijn en ik probeer hen moed en hoop te geven. Iemand in het kamp vertelde me volgende wijze woorden: ‘Mochten we ons allemaal verenigen om samen goede zaken te doen voor elkaar, dan zijn wij een sterke groep’. Dat klopt: mocht iedere burger zijn verantwoordelijkheid opnemen, zou onze maatschappij veel menselijker zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
