Politiek explosieve resultaten bij praktijktests in Antwerpen: 4 op de 10 makelaars discrimineren
Een grootschalig onderzoek met praktijktests toont dat discriminatie een wezenlijk probleem is op de Antwerpse woningmarkt. De voorstelling van de resultaten leidde tot spanningen tussen N-VA en sp.a.
Bij meer dan de helft van de Antwerpse makelaars loopt alles goed, maar bij ruim 40 procent wordt er wel degelijk gediscrimineerd op basis van herkomst. Bijna de helft van die groep – 18 procent van alle makelaars – doet dat zelfs systematisch. Vooral mannen met een Turkse of Marokkaanse naam hebben het daardoor moeilijker als kandidaat-huurder.
Dat blijkt uit een langverwachte studie naar discriminatie op de Antwerpse huurmarkt die dinsdag door het Antwerpse stadsbestuur werd voorgesteld. Het onderzoek omvat ruim 3.500 praktijktests bij 280 makelaars, uitgevoerd over iets meer dan een jaar tijd. Telkens werd nagegaan of iemand een huurwoning mocht komen bezichtigen.
Ook rolstoelgebruikers ondervinden systematisch moeilijkheden, zo blijkt: in 36 procent van de gevallen werden ze gediscrimineerd bij de vraag om een huurwoning te bezichtigen, zelfs als het gaat om een gelijkvloers appartement. Al is er ook goed nieuws: hoe langer een makelaar actief is, hoe minder hij zal discrimineren. Daarnaast blijken homokoppels en mensen met mentale beperkingen geen structurele slachtoffers van discriminatie.
“Samen met de makelaars en hun belangenvereniging gaan we nu actie ondernemen,” kondigt schepen Karim Bachar (sp.a) aan.
Het onderzoek leidde de voorbije dagen tot stevige discussie in het Antwerpse stadsbestuur. De geplande persvoorstelling op dinsdagvoormiddag werd geschrapt. De resultaten van het onderzoek zijn wat ze zijn, maar sp.a en N-VA raakten het niet eens over de communicatie over de studie en evenmin over welke stappen er genomen moeten worden.
Maandag werd er lang vergaderd tussen de schepenen, waarna N-VA samenkwam voor intern overleg. Dinsdagmiddag stak ook sp.a de koppen samen, om te kijken hoever ze hun coalitiepartner tegemoet wilden komen. Uiteindelijk werden de resultaten ’s avonds alsnog publiek gemaakt.
De partij van burgemeester Bart De Wever is zoals bekend een koele minnaar van praktijktests. Telkens weer tonen die aan dat etnische discriminatie een reëel probleem is. Dat schept het beeld van de blanke vermogende Vlaming die nieuwkomers op zoek naar een woning geen faire kans geeft. N-VA is er evenwel als de dood voor om de Vlaming als racistisch te laten bestempelen. De weerstand van N-VA tegenover praktijktests leidde enkele maanden terug nog tot een felle clash in de Vlaamse regering.
Op aandringen van de socialisten werd in het Antwerpse bestuursakkoord wel opgenomen dat discriminatie op de woonmarkt in kaart gebracht zou worden met praktijktests. De Vlaams-nationalisten zitten daarmee in een ongemakkelijke spreidstand, zeker nu uit de resultaten blijkt dat er wel degelijk een probleem is.
De resultaten van de praktijktests, die geleid werden door VUB-professor Pieter-Paul Verhaeghe, zijn dan ook vervelend voor N-VA. De vastgestelde discriminatie is te groot om de zaak te laten betijen. Schepen Bachar wil met de resultaten aan de slag om de discriminatie terug te dringen. Daarvoor is er binnen het stadsbestuur een compromis gevonden. Er zullen nog steeds praktijktests uitgevoerd worden, maar enkel om te sensibiliseren. Ze zullen dus niet gebruikt worden om hardleerse makelaars te bestraffen.
Het is overigens al de tweede keer op korte tijd dat de socialisten N-VA in een vervelende positie plaatsen. Vorige week raakte bekend dat de Scheldestad de CO2-uitstoot tegen 2030 wil halveren (tegenover 2005) en tegen 2050 zelfs klimaatneutraal wil zijn. Ambitieuze plannen, die enigszins contrasteren met de meer terughoudende lijn van N-VA in de Vlaamse regering. Daar pleit de partij vooral voor realistische en haalbare klimaatdoelstellingen. Volgens meerdere bronnen was de Antwerpse N-VA niet onverdeeld gelukkig dat sp.a-schepen Tom Meeuws het klimaatplan breed uitsmeerde in de pers.