De Europese Commissie heeft donderdag een aantal noodmaatregelen gepresenteerd die de luchtvaart, het wegtransport en de visserij moeten vrijwaren ingeval het Verenigd Koninkrijk op 1 januari zonder akkoord de Europese interne markt verlaat. ‘Ik hoop dat we een overeenkomst kunnen vinden, want dit zijn echt de laatste dagen om een akkoord te bereiken’, zei De Croo. De premier wees erop dat een Brexit zonder handelsakkoord ‘geen goede zaak zou zijn’. ‘Maar een slechte deal zou nog slechter zijn’, waarschuwde hij.

Om chaos te vermijden, heeft de Commissie noodmaatregelen voorgesteld die het vervoer van goederen en passagiers over het Kanaal moeten vrijwaren. Zo heeft ze verordeningen klaar die bepaalde luchtvaartdiensten en het wegtransport voor zes maanden moeten garanderen. Voorwaarde is wel dat de Britten gelijkaardige stappen zetten. Daarnaast komt de Commissie met een verordening die alvast tot eind 2021 de wederzijdse toegang van vissers tot Britse en Europese wateren mogelijk moet houden

De Croo verwees daarnaast ook naar de voorwaarden voor de toegang van Britse bedrijven tot de Europese eenheidsmarkt. ‘Toegang tot de Europese markt is belangrijk, maar dat moet gebeuren op basis van een gelijk speelveld, niet enkel vandaag, maar ook morgen’, aldus de eerste minister.

Ook Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, die woensdagavond nog urenlang had onderhandeld met de Britse premier Boris Johnson, hamerde opnieuw op de voorwaarden. ‘Die moeten eerlijk zijn voor onze werknemers en bedrijven. Dat evenwicht hebben we nog niet bereikt.’

Doorbraak forceren

Europa biedt tariefvrije toegang tot zijn markt aan, maar eist garanties dat de Britse bedrijven hun Europese concurrenten niet zullen wegspelen met staatssteun of minder strenge normen op het vlak van milieu of sociale wetgeving. De Britten willen wel garanderen dat hun normen niet neerwaarts worden herzien, maar weigeren te beloven dat ze hun wetgeving ook in de toekomst blijven afstemmen op de Europese.

Von der Leyen en Johnson hebben hun onderhandelingsteams nog tot zondag de tijd gegeven om een doorbraak te forceren. Zo niet verlaat het Verenigd Koninkrijk eind dit jaar de douane-unie en de interne markt zonder akkoord. De Commissie presenteerde donderdag alvast noodmaatregelen om het luchtverkeer, het wegtransport en de visserijsector tijdelijk te vrijwaren.