‘Ik ben voor een sterke publiek omroep. Ik ben voor een omroep die onbevangen Vlaams is. Ik ben voor een publieke omroep als grote cultuurdrager, als promotor van de standaardtaal en kwaliteitsjournalistiek’, zei Geert Bourgeois (N-VA) met een brede glimlacht in De Zevende Dag.

Daar was het Europees Parlementslid voor N-VA uitgenodigd om duiding te geven bij de stand van zaken rond de Brexit. Maar VRT-journalist Lieven Verstraete wist hem aan het eind van dat gesprekje te verleiden tot een interessante uitspraak. Bourgeois werd onlangs door De Morgen genoemd als opvolger van Luc Van den Brande (CD&V) als voorzitter van de raad van bestuur van de VRT. Hij veegde die mogelijkheid alvast niet van tafel.

‘Iedereen weet dat de N-VA de tweede helft van dat mandaat zal krijgen. Dat men daarbij misschien aan mij denkt, zou kunnen’, zei Bourgeois, die tussen 2004 en 2008 ook al Vlaams minister van Media was. ‘Ik heb er misschien wel het profiel voor. Maar het is niet omdat je een bepaald profiel hebt dat je het ook doet. Er is mij ook niets gevraagd. Ik zit in het Europees Parlement. Ik heb daar nu mijn draai gevonden en beide mandaten zijn niet te combineren. Dus dit zijn geruchten. En De geruchten is een roman van Hugo Claus.’

Van den Brande onder vuur

Officieel geeft Van den Brande zijn mandaat als VRT-voorzitter pas eind 2021 door. Begin dit jaar werd het mandaat van de CD&V’er verlengd voor twee jaar. De afspraak is dat de N-VA daarna het stokje overneemt. De voorbije maanden circuleerden er geruchten dat dat eventueel al vroeger zou kunnen gebeuren. Minister van Media Benjamine Dalle (CD&V) meldde onlangs in De Tijd dat hij, eens de onderhandelingen over de beheersovereenkomst tussen de Vlaamse regering en de VRT achter de rug zijn, aan de zoektocht naar een nieuwe voorzitter voor de raad van bestuur van de VRT wil beginnen. Die nieuwe beheersovereenkomst werd vorige week door alle partijen ondertekend en door de Vlaamse regering bekrachtigd.

Luc Van den Brande lag de voorbije maanden stevig onder vuur. Onder meer Elisabeth Meuleman (Groen) hekelde de houding die hij vorige winter zou hebben aangenomen bij een open oorlog aan de top van de VRT. Toenmalig ceo Paul Lembrechts vroeg eind november 2019 het ontslag van zijn nummer twee, directeur Productie en Media Peter Claes. Dat ontslag werd geweigerd door de raad van bestuur. Volgens Meuleman zou Van den Brande toen cruciale documenten achtergehouden hebben voor de andere leden van de raad. Documenten, bovendien, waarvan de inhoud volgens meerdere bronnen zou overeenstemmen met wat te ­lezen valt in een forensisch rapport van Audit Vlaanderen dat vernietigend zou zijn voor de VRT.

De precieze inhoud van dat forensisch rapport blijft geheim, maar de huidige VRT-ceo Frederik Delaplace schreef in een mail aan zijn personeel dat ‘wat erin staat in geen enkele bedrijf door de beugel kan’.

Van den Brande heeft altijd ontkend dat hij Claes een hand boven het hoofd heeft gehouden. Toch moest hij zich eind oktober in het Vlaams Parlement in een hoorzitting achter gesloten deuren verantwoorden voor de manier waarop hij de crisis bij de VRT heeft aangepakt en wat hij precies wist over de mistoestanden die het Auditrapport blootlegde. Officieel bleef de meerderheid na die hoorzitting het vertrouwen in Van den Brande behouden. Al was toen achter de schermen te horen dat ‘zonder coronacrisis de bom al lang ontploft was’. Daarom had geen enkele meerderheidspartij zin om hierover een ­regeringscrisis uit te lokken.

Opvallend genoeg was Van den Brande niet aanwezig op de vragenronde voor de pers bij de voorstelling van de beheersovereenkomst afgelopen donderdag.